Szabó: Ik ben ontzettend geschrokken van de prijzen in de supermarkten

Van een onzer verslaggevers
Den Haag - ,,Alle eilanden zijn speciaal. Geen een eiland is gelijk aan elkaar en ze hebben ook allemaal hun eigen relaties, ook onderling, en hun eigen behoefte. Daar zal ik ook mijn beleid de komende jaren op focussen”, zo vertelde Zsolt Szabó (PVV) - sinds 2 juli staatssecretaris Digitalisering en Koninkrijksrelaties - dinsdagavond onder meer tijdens een inhoudelijke kennismaking met de commissie Koninkrijksrelaties van de Eerste Kamer.

In zijn introductie vertelde de staatssecretaris zich onder meer hard te willen maken voor de ontwikkeling van landbouw op de eilanden binnen het Koninkrijk, waar extra geld voor is gereserveerd. ,,Ik ben ontzettend geschrokken van de prijzen in de supermarkten”, aldus Szabó. De staatssecretaris zegt bij de Universiteit van Wageningen gezien te hebben hoeveel er geïnnoveerd kan worden. Hij vindt dat de eilanden meer zelfvoorzienend moeten worden.

De aandachtsgebieden die Szabó verder noemde, en die hij ook eerder al heeft gecommuniceerd in een interview met het Antilliaans Dagblad, zijn deugdelijk bestuur en solide financieel beleid, wat volgens hem twee voorwaarden zijn voor zelfredzaamheid, waarmee hij vooral doelt op economische ontwikkelingen.

Hij wijst erop dat Bonaire vroeger ‘de spijskaart van de voormalige Antillen’ was. Szabó: ,,Als je nu daar rondloopt, denk je ‘waar is dat allemaal gebleven?’. Datzelfde geldt ook voor de andere eilanden. Ze waren veel meer zelfvoorzienend. Daar ga ik op inzetten, want volgens mij is dat een relatief makkelijke slag.” Volgens hem zal dit direct effect hebben op de prijzen in de supermarkten.

Als afsluiting van zijn introductie benoemde Szabó nog dat hij niet wil dat er vanuit Europees Nederland allerlei veranderingen worden voorgeschreven, maar dat de bestuurders op de eilanden vooral ook zelf met initiatieven moeten komen.

Na het inleidende praatje van de staatssecretaris, was het tijd voor het bespreken van een aantal thema’s, die door de commissie, onder voorzitterschap van Paul Rosenmöller (GroenLinks-PvdA), waren voorbereid.

Het thema economische ontwikkeling en diversificatie van de economie, sloot goed aan bij het verhaal dat Szabó even daarvoor had verteld. In antwoord op vragen van partijgenoot Alexander van Hattem, over de afhankelijkheid van het toerisme en de ontwikkeling van andere sectoren, zegt Szabó dat hij tijdens gesprekken op de eilanden heeft geadviseerd om goed na te denken over welk type toerisme men wil, ook op langere termijn, wat duurzaam is. ,,Mensen worden steeds rijker, er zijn steeds meer mensen op deze aarde, dus het aantal toeristen zal niet afnemen.” Maar het is aan de eilanden zelf hoe ze dat willen doen.

Voor wat betreft het afvalprobleem zouden er wat Szabó betreft serieuze gesprekken gevoerd moeten worden met de toeristische sector op de eilanden, met het doel dat ook zij een bijdrage leveren om de problemen op het gebied van afval op te lossen. ,,Een stukje rentmeesterschap zou ik zeggen.”

Over de gewenste diversificatie van de economieën in het Caribisch deel van het Koninkrijk, zegt Szabó dat het niet makkelijk is, maar dat er wel degelijk andere sectoren zijn die ontwikkeld zouden kunnen worden. Specifiek over ‘de kleinere eilanden’ meldt de staatssecretaris: ,,Ik besef me dondersgoed dat ze aan het eind van de dag, niet geheel zelfvoorzienend kunnen zijn en dat ze altijd afhankelijk zullen blijven van Europees Nederland.” Hieraan voegt hij toe: ,,Daar waar we steun kunnen geven logistiek, doen we dat graag.”

Van Hattem, en ook Boris Dittrich (D66), vroegen de staatssecretaris naar de rol van de Nederlandse taal in het onderwijs en zijn visie daarop. Szabó startte door te zeggen dat hij de rol van het Nederlands ‘buitengewoon belangrijk’ vindt, maar hij onderscheidde ook de verschillen tussen de Benedenwindse en de Bovenwindse eilanden, waar veel Engels wordt gesproken. Het belangrijkste is volgens Szabó dat men elkaar kan verstaan. ,,Ik heb zelf ook jarenlang in het buitenland gewerkt. Als je met iemand spreekt in een andere taal dan je eigen taal, dan mis je toch 20 procent van de efficiëntie, dus daar waar de Nederlandse taal kan blijven worden gestimuleerd op de eilanden, daar vindt u mij als medestander.

Vervolgens werd er dieper ingegaan op het onderwerp landbouw. Tijdens zijn bezoeken aan de eilanden heeft Szabó meerdere kleinschalige projecten op dit gebied bezocht, waarbij op de verschillende eilanden op verschillende manieren werd getracht om groente en fruit te verbouwen. Volgens de staatssecretaris zou het goed zijn als iedereen die op dit gebied actief is, ook van elkaar kan leren, om zo de opbrengsten te optimaliseren. ,,Het mooie is; het hoeft niet eens zoveel geld te kosten, als je kijkt naar welke innovatieve technieken je kunt gebruiken.”

Aan het begin van de kennismaking vertelde Szabó overigens ook iets meer over hoe zijn benoeming op de gebieden van Digitalisering en Koninkrijksrelaties tot stand is gekomen: ,,Ik ben gevraagd voor digitalisering, en ik heb ook met heel veel vreugde Koninkrijksrelaties aanvaard. Waarom? Omdat ik aan heb gegeven dat ik als kamerlid ook Ontwikkelingssamenwerking deed. Daar had ik nooit iets mee gedaan, totdat ik die portefeuille kreeg. Heel veel mensen zeiden tegen mij ‘meneer Szabó, u heeft er geen verstand van; wat doet u hier?’ Maar dat vond ik juist een leuke uitdaging, want ik ben iemand die kansen zoekt.”