Wat als raffinaderij luchtkwaliteitsnormen niet naleeft?

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Vertegenwoordigers van de wijk Wishi/Marchena, waarvan de bewoners meer dan honderd jaar onder de rook van de raffinaderij hebben geleefd, hebben tijdens de technische briefing in de Staten de volgende hamvraag naar voren gebracht: Wat als raffinaderij de luchtkwaliteitsnormen niet naleeft? Want de bewoners zullen hier direct schade van ondervinden. En wie komt er dan op voor de belangen en gezondheid van de bewoners?

Want, hoe serieus worden de bewoners genomen? Aangegeven wordt bijvoorbeeld dat het wetsvoorstel op 4 oktober 2022 naar 31 belanghebbende organisaties is gestuurd die een presentatie hebben ontvangen. Op 27 en 28 oktober 2022 was er een vergadering met deze 31 organisaties/instanties, waarbij ze mondeling feedback konden geven. ,,Als gemeenschap van Wishi/Marchena betreuren we het dat we sinds de jaren 70 spreken over de kwestie van vervuiling en overlast door de raffinaderij, maar dat we niet zijn uitgenodigd voor deze bijeenkomsten”, zo is naar voren gebracht.
Op pagina 13 van de toelichting van de wet wordt aangegeven dat de vervuiler betaalt. Maar, zo brengt Kenneth Hooten, een van de sprekers namens de wijk naar voren: ,,Jarenlang hebben buurten en bewoners geleden onder de luchtvervuiling. Wat kunnen onze bewoners nu verwachten in het geval van vervuiling en schade aan gezondheid en eigendommen?” Hij voert aan dat er nooit een vervuiler is geweest die betaald heeft.
En zo concludeert Hooten: ,,Over het algemeen ondersteunen we een wet die een gezonde en schone omgeving waarborgt. Volgens de eisen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) moeten de niveaus verlaagd worden tot standaarden waar geen enkele vorm van schade wordt veroorzaakt. We ondersteunen de verschillende aandachtspunten van de andere groepen die gehoord zijn. We eisen dat het bedrijf dat op het terrein van de raffinaderij komt, voldoet aan een gezond milieu en schone lucht en dit ook garandeert en dat de bewoners beschermd worden tegen schadelijke effecten.”
In de presentatie aan de Staten zijn ook vragen van de bewoners van Wishi/Marchena opgetekend, waaruit weinig vertrouwen blijkt: ,,Wat voor inbreng zou een inwoner van een (risico)wijk, een wijk die onder de rook ligt van de raffinaderij kunnen hebben, na genomen besluitvorming over luchtkwaliteitseisen?; Luchtkwaliteitseisen voor de wijk, wat moet ik hiermee, als inwoner van Wishi/Marchena?; Wat zijn de gevolgen voor de burger als de regels vermeld in de landsverordening niet gehandhaafd worden?; Wat voor acties kunnen bewoners nemen voor het bevorderen van hun eigen gezondheid bij het niet handhaven van de luchtkwaliteitsnormen, uitgaand van het feit dat bij overtreding of een niet-handhaving van de regels, zoals aangegeven en vastgesteld in de verordening, wij als burgers in een van de risicowijken per direct blootgesteld worden aan de luchtvervuiling?”
De discussie levert dus vragen op over hoe de bewoners preventief kunnen zorgdragen dat zij op tijd, ter bescherming, de nodige maatregelen kunnen nemen voor hun gezondheid en voor het garanderen van een veilige omgeving. Waar moeten zij op letten en wat moet er vervolgens gebeuren? Er worden ook enkele oplossingen aangedragen zoals een luchtkwaliteitsmonitoringssysteem in de wijk en ook het handhaven van een periodieke gezondheidscontrole voor elke bewoner die risico loopt.