Gister gebeurde het weer. Erger nog, het overkomt me al 14 jaar: zolang als ik op Curaçao woon. Ik stapte op Schiphol uit het KLM-toestel en de vriendelijke stewardessen en stewards begroetten mij met ‘Tot ziens’ en ‘Wel thuis’. En voordat ik Schiphol uit was gebeurde het nog een paar keer. Bij de paspoortcontrole: ‘Wel thuis’ en bij de douanecheck...'Wel thuis’...
Het probleem is, ik ga helemaal niet naar huis. Ik kom juist van huis, ik ben juist weggegaan van m’n huis. Ik ga juist naar Nederland om op vakantie te gaan, of op werkbezoek, of zoals dit keer, om samen met mijn zoon een geschikte vervolgopleiding te zoeken.
Het gekke is dat mijn zoon geen 'Wel thuis' toegewenst krijgt. Bij mijn zoon was het bij de KLM-uitgang alleen 'Tot ziens...' en bij de paspoortcontrole 'Tot ziens', en bij de douanecheck ook 'Tot ziens'. Natuurlijk is het niet heel erg en ja, ik weet, het is heus goed bedoeld. Maar toch…. Hoezo zou ik naar huis gaan? Het is niet dat ik er uitzie als een knalrood verbrande toerist met de zonnebrandcrème nog op mijn neus en teenslippers aan. Het is ook niet zo dat ik de enige blanke blonde Hollandse ben die op Curaçao woont. De KLM vervoert wel vaker Europese Nederlanders die op Curaçao wonen en in Nederland op vakantie gaan.
En hoezo zou mijn bruine kroesharige zoon níet naar huis gaan? Hoezo zou die níet in Nederland wonen? Immers, sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw heeft Nederland inwoners van Antilliaanse afkomst, inmiddels meer zelfs dan dat er op de Antillen wonen.
Nogmaals, ik weet het, het heeft allemaal niets kwaads in de zin, maar toch ben ik iedere keer even uit het veld geslagen. Zal ik er wel of niet iets van zeggen? ,,Ik ga juist op vakantie, ja! Ik woon hier helemaal niet, al 100 jaar niet meer!”
Wat vindt u? Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat er gegroet wordt op basis van uiterlijke kenmerken… en dat een blanke huidskleur en blond sluik haar betekent dat je huis in Nederland staat en dat een bruine huidskleur en kroeshaar betekent dat je huis op Curaçao staat. Het grondpersoneel op Schiphol heeft de hele dag door te maken met mensen die overal vandaan komen en overal naar toe gaan. Hoewel er uiterlijke kenmerken zijn die iets van de herkomst van de person kunnen verraden, is het in mijn beleving nogal gewaagd, en overigens volstrekt uit de tijd, om daar een woonplaats aan af te leiden. Een inschattingsfoutje is dan snel gemaakt.
Eenmaal gearriveerd op een van mijn bezoekadresjes bij een vriendin in Utrecht, vraag ik mij hardop bij de koffie af hoelang het duurt voordat een land gewend is aan verschillende culturen en uiterlijkheden. Hoeveel jaren zijn er voor nodig om geen verschil meer te maken tussen mensen omdat zij ooit oorspronkelijk ergens anders vandaan zijn gekomen? En hoe lang duurt het voordat het taalgebruik van een land daarop is afgestemd?
Mijn Nederlandse vriendin, geboren uit een Nederlandse moeder en een Chinese vader en gezegend met exotisch klinkende namen, steekt haar duim omhoog en wenst me lachend geduld toe… veel geduld… heel veel geduld… Bij nogal wat mensen blijkt de hokjesgeest in beton genoten. ,,Nelly, in dit multiculturele Nederland maak ik het regelmatig mee dat ik aangesproken wordt in versimpeld Nederlands of dat mensen heel hard tegen me gaan praten, in de hoop dat ik het dán begrijp.”
Oké, helder. Het ziet er dus naar uit dat ik voorlopig nog in Nederland naar huis ga als ik mijn huis op Curaçao heb verlaten. Waar u ook woont, tot ziens dan maar weer!
Deze column van Nelly Schotborgh-Van de Ven won de tweede plaats bij de onlangs gehouden Workshops Columns Schrijven & Bloggen van Mondi Writing, het schrijfplatform van publiciste Miriam Sluis. De jury bestond naast Sluis uit (voormalig) AD-columnisten Roy Evers en Jeroen Jansen. Voor meer info: mondiwriting.com
