‘Marketing myopia’ (bijziendheid) is een term gebruikt in marketingmanagement wanneer een bedrijf blijft investeren in een product dat of dienst die ooit succesvol was in plaats van na te gaan of het daadwerkelijk in de (nieuwe) behoeftes van de klanten voorziet om daarop te focussen. Voorbeelden hiervan zijn: het bedrijf Kodak dat bleef investeren in fotofilm terwijl iedereen overstapte op digitale fotografie. Xerox die fotokopieermachines bleef bouwen terwijl iedereen teksten via het internet ging versturen. Maar ook IBM (welke afkorting staat voor International Business Machines) die computers bleef bouwen terwijl er veel concurrenten op de markt kwamen waaronder het bedrijf Apple. IBM werd uiteindelijk door deze sterke concurrentie geforceerd zich anders te gaan opstellen dan op alleen het verkopen van personal computers.
De Curaçaose overheid lijkt naar mijn oordeel ook last te hebben van ‘marketing myopia’.
In de jaren 70 van de vorige eeuw verzorgde de multinational Shell 40 procent van het bbp van het eiland en voorzag 12.000 mensen direct van een baan. Inmiddels is het bbp-cijfer van de huidige raffinaderij gezakt naar 8 procent en biedt de raffinaderij 1.049 directe arbeidsplaatsen. In plaats van het zoeken naar innovatieve invullingen voor de haven van Willemstad blijft de overheid zich voornamelijk richten op de modernisering van de olieraffinaderij in de hoop de havenactiviteiten nieuw leven in te blazen. Dit terwijl er nieuwe behoeftes ontstaan in de zeevaartindustrie in de regio. Een jachthaven zoals op Sint Maarten zou een goede plek kunnen vinden in het Schottegat, daar Curaçao buiten de orkaanzone ligt en een veilige haven zou kunnen bieden aan bezitters van kleine - tot megajachten die het Caribisch gebied frequent aandoen. Maar ook scheepsbouw en innovatieve diensten zouden bijvoorbeeld in de behoeftes van het toekomstige Nicaraguakanaal kunnen voorzien. Op het moment wordt er druk onderhandeld tussen Chinese magnaten en de Nicaraguaanse autoriteiten over de bouw van een kanaal dwars door Nicaragua. De toekomstige concurrent van het Panamakanaal.
Ander voorbeeld van deze overheids-myopia is de aanpak van de binnenstad van Curaçao. Punda is inmiddels een ‘ghost town’ geworden die alleen als er cruiseschepen aangemeerd zijn, druk bezocht wordt. Op het moment worden de straten van Punda, dat op de werelderfgoedlijst van Unesco staat, gerenoveerd. Dit om de binnenstad meer voetgangersvriendelijk te maken in de hoop dat het in een leuk uitgangscentrum zal veranderen. Nieuwe invullingen van de stad (zoals Kurá Hulanda) worden niet overwogen, hoewel iets verderop een serieuze concurrent Sambil, die ook een shoppingcenterfunctie heeft, zich laat zien.
De enige manier om van ‘marketing myopia’ te genezen is volgens zijn bedenker (in 1960) professor Theodore Levitt, verbonden aan de Harvard Universiteit, om terug te gaan naar de basis en inzien dat het bestaansrecht van elke onderneming bepaald wordt door te voorzien in de actuele behoeftes van klanten en niet solo het verkopen van producten en of diensten. Met andere woorden eerst erachter zien te komen hoe de consument, toerist, zakenlui, of het volk Punda graag ziet en daarna deze aanpassen. Zo wordt Parijs gezien als de stad der liefde en een populaire bestemming voor huwelijksreizen en New York de stad die nooit slaapt en populaire bestemming als shoppingstad.

Orlando Meulens,
Nederland