Van een onzer verslaggevers
New York - Het gerenommeerde Amerikaanse dagblad New York Times heeft in haar reiskatern aandacht besteed aan mangrove-initiatieven op Curaçao. Onder de kop ‘Watery, Peaceful, Wild: The Call of the Mangroves’, wordt beschreven hoe bezoekers het leefgebied van de mangrovebomen kunnen verkennen, ,,waar kleurrijke vogels neerstrijken op verwarde takken en stammen, en kleine paadjes door het groen lonken.”
De auteur van het stuk, Elisabeth Goodridge, die adjunct-hoofdredacteur Reizen is bij voornoemd dagblad, doet verslag van haar reis naar het eiland in februari, waarbij ze niet koos voor de typische toeristische activiteiten zoals luieren op een wit zandstrand, snorkelen boven een koraalrif of wandelen tussen de ‘Paaseikleurige gebouwen van Unesco-werelderfgoedlocatie Willemstad’. In plaats daarvan ging ze met haar partner op een kajaktocht van een gids van het Curaçao Rif Mangrove Park, om meer te weten over het mangroveherstel van het eiland en de cruciale rol die mangrovehabitats spelen in de veerkracht van de kust, de bescherming van zee- en vogelsoorten en het bestrijden van de gevolgen van klimaatverandering.
Terwijl ze door een onheilspellende muur van mangroven langs de Piscadera-baai peddelden, verzekerde gids Serlon St. Jago zijn gasten dat er op Curaçao geen giftige slangen, alligators of grote roofdieren in de natuur leven. Goodridge was in de ban van de prachtige mangrovebomen en de kleurrijke vogels, voorts wees St Jago op het strand de vioolkrabben en mosselen, die zich aanpassen aan de habitat waar water en land elkaar ontmoeten.
,,We waren de enige toeristen op het water, maar het interesseren van meer bezoekers zoals wij voor mangroven, en hen misschien zelfs overhalen om enkele van de vitale bomen zelf te herplanten, is de afgelopen tijd een prioriteit geweest van wetenschappers, activisten, parkwachters en toeristenexploitanten op Curaçao”, schrijft Goodridge. Ons eiland staat in dat opzicht niet alleen in zijn inspanningen: soortgelijk op de mangrove gericht werk is over de hele wereld begonnen, in plaatsen als Indonesië, Australië, Belize en Florida (VS), omdat kwetsbare bestemmingen de groei van het toerisme in evenwicht brengen met het behoud - en herstel - van de natuurlijke hulpbronnen die bezoekers boeien.
Mangrovebossen kunnen ondoordringbaar, modderig, stinkend en moerassig lijken. Eeuwenlang zijn ze gekapt voor brandhout, landbouwgrond, stedelijke ontwikkeling, aquacultuur en, inderdaad, toerisme. Op Curaçao komt nu nog maar op 0,012 procent van het eiland mangroven voor, constateert Goodridge. Wereldwijd is in de afgelopen vijftig jaar meer dan de helft van de mangrovebossen gekapt of anderszins vernietigd. De ontbossing is de afgelopen jaren vertraagd - maar niet gestopt - en de stijgende zeespiegel en toegenomen stormactiviteit hebben nog meer schade aangericht.
Naar zeggen van Goodridge is de 53-jarige Curaçaose activist en reisleider Ryan de Jongh, de levende belichaming van regeneratief toerisme. ,,Hij is een belangrijke reden waarom we een weelderig, bloeiend ecosysteem in Piscadera Bay tegenkwamen, en laat zien hoe één persoon een verschil kan maken. ,,De Jongh groeide op met zwemmen in de baai en zag hoe de mangroven in het gebied werden gekapt voor brandstof en bouwwerkzaamheden. In 2006 plantte hij heimelijk de eerste mangroveboom - een enkele zaailing kan in ongeveer vijftien jaar volwassen worden en uitgroeien tot een heel struikgewas - en nu, zegt hij, groeien er meer dan 100.000 bomen. Hij plantte op soortgelijke wijze heimelijke aanplantingen in andere inhammen en baaien, waardoor hij zichzelf tot een plaatselijke held maakte.” Zijn doel is om uiteindelijk 1,3 miljoen bomen op het eiland te planten. ,,Ik moet letterlijk een woestijn terug naar groen transformeren”, zegt hij.
Goodridge en haar partner bezochten eveneens het twaalf hectare grote Curaçao Rif Mangrove Park, dat niet ver is van het centrum van Willemstad. Het park is sinds 2022 geopend en biedt rondleidingen en audiotours, verhoogde promenades, programma’s voor schoolkinderen en een speciaal toegangsprijssysteem voor inwoners en buitenlandse bezoekers. In 2023 kwamen er zo’n 17.766 mensen, een stijging van 14.687 ten opzichte van 2022, weet Goodridge.
Ze sprak ook met Manfred van Veghel, de nieuwe directeur van de Caribbean Research and Management of Biodiversity Foundation, die toezicht houdt op het mangrovepark en vijf andere nationale parken. In samenwerking met de regering van Curaçao, lokale reisorganisatoren en activisten zoals De Jongh, wil Van Veghel onder meer de toegang tot het park uitbreiden, een verhoogde brug bouwen en een bezoekerscentrum toevoegen. De inspanningen maken deel uit van zijn wens om Curaçao te transformeren tot een meer op de natuur gebaseerde toeristische bestemming.
,,Vorig jaar hadden we een record en er wordt naar gestreefd meer te bereiken”, zei Van Veghel over het aantal jaarlijkse bezoekers van Curaçao. Toch, zei hij, raken de stranden vol. ,,We hebben dus andere activiteiten nodig dan naar het strand gaan - en het mangrovepark is een uitstekende activiteit”, aldus Van Veghel.
