‘Koninkrijk blijkt in crisis geen leeg begrip’
Van onze correspondent
Den Haag - De reactie van de landen en eilanden in het Koninkrijk op de ‘diepe medische crisis’ die nu op Curaçao en in minder mate op Aruba en Bonaire plaatsvindt, toont aan dat het Koninkrijk geen leeg begrip is.
Dat zegt demissionair staatssecretaris Raymond Knops van Koninkrijksrelaties. Hij was gisteren in de Eerste Kamer voor het beleidsdebat over zijn portefeuille. Knops verzekerde de kritische Senaat dat Nederland altijd noodhulp zal geven, inmiddels 71 miljoen euro, maar dat de voorwaarden bij de verstrekte liquiditeitssteun (tot nu 758 miljoen euro) gerechtvaardigd zijn.
,,Juist in deze crisistijd moet je hervormen. Dat zijn overigens de woorden van premier Rhuggenaath van Curaçao. Ik ben het dan ook niet eens met de opmerking van de heer Recourt dat ik het kabinet-Rhuggenaath de nek heb omgedraaid.”
PvdA-senator Jeroen Recourt was kritisch, net als overigens verschillende andere Eerste Kamerleden, over de voorwaarden, die in de landen door sommigen als een dictaat zijn ervaren. De uitslag van de Curaçaose verkiezingen, waarbij de PAR van de premier verloor, is volgens de bewindsman niet alleen veroorzaakt door de consensusrijkswet voor het Caribisch Orgaan voor Hervorming en Ontwikkeling (Coho) of de Nederlandse voorwaarden.
Bovendien kan Nederland de verkiezingen niet beïnvloeden, voegde hij toe. ,,We kunnen geen stemadvies geven voor de PAR. We doen zaken met alle democratische regeringen.” Overigens heeft Knops al contact gehad met de (waarschijnlijk) nieuwe MFK/PNP-regering van Curaçao. Ook zijn er al gesprekken met alle drie regeringen over aanpassing van het voorstel voor de consensusrijkswet naar aanleiding van het advies van de Raad van State voor het Koninkrijk.
Volgens Knops zijn er genoeg mensen op Curaçao, Aruba en Sint Maarten die achter de voorwaarden staan. De zwaktes in de autonomie, waardoor die volgens de bewindsman nu de facto niet bestaat, zijn door de crisis blootgelegd. ,,De landen zijn nu aangewezen op Nederland. We moet nu het lek dichten, zodat de overheid in de toekomst functioneert.”
De contacten met de regeringen van Aruba en Curaçao zijn steeds goed geweest, aldus de staatssecretaris. ,,We verschilden soms van mening, maar we moeten elkaar kunnen aanspreken.” Geluiden over chagrijn en onderhuidse onvrede zijn hem bekend, maar vooral uit de media. Knops wil nu nog niet reflecteren op wat beter had gekund. Daarvoor is het nu nog te vroeg.
De staatssecretaris erkent tegenover de Eerste Kamer dat de bevolking van Sint Maarten mogelijk zal lijden onder de stop op de liquiditeitssteun. Het is volgens hem de verantwoordelijkheid van de Staten in Philipsburg, die de aanklacht wegens kolonialisme en racisme hebben ingediend bij de Verenigde Naties. Hij herhaalt dat Sint Maarten kleur moet bekennen. Steunen de Staten de aanklacht of de eerder uitgesproken steun aan het Coho? Allebei kan niet. Hij hoopt dat snel te horen.
Over de onderlinge hulp tijdens de medische crisis op dit moment zegt Knops nog dat ‘de wil om elkaar bij te staan’ hier nog eens blijkt: ,,Alles op alles wordt gezet om een catastrofe te voorkomen, met massale vaccinatie en andere hulp.” Zoals bekend krijgt Curaçao van de buureilanden hulp in de vorm van bedden en apparatuur en vanuit Nederland komt er personeel en worden de vaccins tegen Covid-19 versneld gestuurd.
,,Uiteraard moet de regering daar alle maatregelen nemen om het virus tegen te gaan”, voegt de bewindsman toe. Hij sprak in de ‘chambre de réflexion’, zoals de Eerste Kamer wordt genoemd, zijn ‘diepe bewondering’ uit voor de Curaçaose epidemioloog Izzy Gerstenbluth in zijn aanpak van de crisis.