Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Uit de Troja-vonnissen van afgelopen vrijdag blijkt en mag worden opgemaakt dat het Openbaar Ministerie (OM) volgens het gerecht in eerste instantie lange tijd heeft zitten slapen.

Want, zo schrijft de rechter bij de strafbaarheid: het gerecht heeft kennisgenomen van het feit dat de hoofdverdachte al in 2012 door de Fiod (Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst) is gehoord en toen heeft verklaard over het swipen en heeft aangeboden zijn administratie aan het OM over te leggen. ,,Het gerecht merkt op dat dit toen niet heeft geleid tot enige kenbare actie aan de kant van het Openbaar Ministerie en dat het nog tot 2015 heeft geduurd voordat de vervolging tegen de verdachten aanving.”
Hoewel dus niet gezegd kan worden, aldus de Curaçaose rechter in de zaak Troja, dat sprake was van een bestuurlijk dan wel strafrechtelijk gedoogbeleid, heeft de ‘passieve opstelling van de autoriteiten’ ten aanzien van het openlijk en op grote schaal plaatsvindende swipen er feitelijk wel toe geleid dat het swipen op Curaçao ‘jarenlang ongemoeid is gelaten’ en, mede vanwege de voordelen die het voor het eiland opleverde, ‘ongeremd heeft kunnen groeien’.
Deze boodschap is gericht aan de justitiële autoriteiten, die er dus kennelijk van wisten - iedereen wist het - maar lange tijd niet optraden. ,,In dat klimaat kon voor de verdachten - zij het nog steeds ten onrechte - de indruk ontstaan dat het met de strafbaarheid van hun handelen wel meeviel”, vervolgt het vonnis van rechter Stephan van Lieshout.
Hoewel de verdachten beter hadden moeten weten, vooral omdat zij wisten dat de swipe-machinerie draaide op valse facturen en valse pinbonnen, heeft het feit dat OM lange tijd niets deed ‘wel een sterk matigende invloed op de strafmaat’.
Het gerecht heeft dus - naar eigen zeggen - ‘ook rekening te houden met het feit dat het swipen op Curaçao een algemeen aanvaard verschijnsel was, dat in alle openheid gebeurde’. Zo heeft de getuige Michael Prince, werkzaam als manager bij de Maduro & Curiel’s Bank (MCB), ter zitting verklaard dat veel Venezolanen naar Curaçao kwamen om hier hun debit cards te swipen tegen Amerikaanse dollars.
In het begin ging dit gewoon via de ATM-automaten, maar omdat de rijen steeds langer werden, wendde men zich tot de ondernemers op Curaçao. ,,We waren er bij de bank mee bekend dat er bij DMG (Monterrey Group) werd geswipet door Venezolanen. We wisten immers dat de Venezolanen in groten getale naar Curaçao kwamen om dollars op te nemen”, aldus deze getuige.
Ook de accountant Gianni Schob, die de jaarrekeningen van DMG opmaakte, heeft verklaard dat hij wist dat een van de bedrijfsactiviteiten het swipen was. Hij had geen enkele reden om daarover ongerust te zijn, omdat het merendeel van de betalingen van de swipe-transacties verliep via de banken, die onder toezicht stonden van de Centrale Bank, zo stelt hij. Schob las in de jaarrapporten van de Centrale Bank in 2008 en 2009 dat het mede aan het dollartoerisme uit Venezuela te danken was dat het goed ging met de economie op Curaçao. Ook gaf de Centrale Bank geen waarschuwing af dat swipen tegen contant geld illegaal was, aldus deze getuige.
Ten slotte heeft Joel da Silva Gois als getuige ter zitting verklaard dat swipen destijds een wijdverbreid fenomeen was op Curaçao, waaraan hij als eigenaar van een van de grootste supermarkten ook meedeed. ,,Business was booming”, en de economie draaide op volle toeren dankzij het swipen. De MCB ontving van elke transactie 3 procent. Het was een publiek geheim; de supermarkten, WTC, de restaurants, allemaal deden ze eraan mee, aldus deze getuige.