Boven deze analyse had gemakkelijk ook de kop ‘Gedraai’, ‘Opportunisme’, ‘Het kan verkeren’, ‘Hypocrisie’ of ‘Ratjetoe’ kunnen staan. De veroordeling een week geleden in eerste aanleg van ex-premier Gerrit Schotte (leider van Movementu Futuro Kòrsou), momenteel Statenlid, heeft tot verschillende politieke reacties geleid, maar vooral ook tot allerlei krampachtige bewegingen om er zelf maar niet slechter van te worden, of om ‘goed te praten wat (ontzettend) krom is’.
Nadat in het weekeinde de kruitdampen van het snoeiharde vonnis tegen Schotte enigszins waren opgetrokken, besloot de zittende coalitie (PS, PAIS, PNP en Sulvaran, sinds enige tijd aangevuld door PAR) om een formeel protestgeluid tegen de veroordeelde MFK-fractieleider te laten horen. Op basis van ethische gronden en algemeen geaccepteerde goedfatsoennormen.
Het bleef echter bij de traditionele verhouding coalitie versus oppositie, of omgekeerd. Géén van de Statenleden in de oppositie wilde dit publieke statement steunen. Zelfs Omayra Leeflang niet, die doorgaans de eerste is om op te komen voor moraal en ethiek en deze te vuur en te zwaard te verdedigen. Of is het enkele feit dat zij niet (meer) bij de PAR en de regeringscombinatie hoort, voldoende om niet verder te kijken dan deze beperkte, oogverblindende horizon? Geldt hetzelfde voor de ‘PAIS-afvallige’ kleurloze Marilyn Moses?
Vanuit MFK kwam de ondersteuning (natuurlijk) niet; om begrijpelijke redenen, al is het maar omdat twee van Schotte’s fractiegenoten zelf óók ‘met justitie in aanraking zijn gekomen’: Amerigó Thodé werd onlangs veroordeeld voor het lekken van vertrouwelijke informatie, terwijl Jacinta Constancia verdachte is in de ‘Mondkapjeszaak’ uit de tijd dat ze minister van Volksgezondheid was in het kabinet-Schotte.
Dat kabinet werd toen vanaf 10-10-’10 gevormd door MFK, PS en MAN. Door de breuk na de verkiezingen van 2012 tussen MFK (lees: Schotte) en PS (lees: de in mei 2013 vermoorde Helmin Wiels) kwam de droom van de MFK-voorman, om verder te regeren en ‘de klus af te maken’, onverwacht ten einde. Al dan niet door zijn kennis of vooruitziende blik - Wiels maakte zijn coalitiepartner Schotte regelmatig uit voor schurk en corrupt - besloot Soberano een samenwerkingsverband met PAIS e.a. aan te gaan en distantieerde zich principieel van Schotte, MFK en de gezamenlijke regeerperiode 2010-2012. Toch kan PS er natuurlijk niet onderuit dat de Soberanista’s samen en naast de nu veroordeelde ex-minister-president Schotte bijna twee jaar lang het land hebben geregeerd en daar politieke verantwoordelijkheid voor dragen. Waren ze binnen het kamp-Wiels dan blind en doof? Het tegenovergestelde lijkt eerder het geval, gezien de openlijke aanvallen aan het adres van de toenmalige premier dat hij het niet moest wagen op bepaalde issues dwars te liggen omdat Wiels er anders eigenhandig werk van zou maken dat Schotte gelijk in de boeien zou worden geslagen. Als PS méér heeft geweten, dan is Soberano medeplichtigheid te verwijten of op z’n minst dat de partij haar burgerplicht heeft verzaakt door van misstanden en misdrijven geen aangifte te doen. Tot september 2012 hield PS het kabinet-Schotte echter in het zadel, zelfs nadat het al enige tijd de democratische meerderheid in het parlement met het vertrek van Eugene Cleopa (MAN) en Dean Rozier (MFK) had verloren.
Degene die daar mede en misschien zelfs wel vooral aan heeft meegewerkt is de toenmalige PS-Statenvoorzitter Ivar Asjes, die later premier werd voor PS en nadat hij in augustus 2015 werd afgezet door Soberano zijn nieuwe partij is begonnen. Asjes’ Pro Kòrsou profileert zich nu, onder andere in de bij Radio Direct gekochte zendtijd, door zich scherp af te zetten tegen de man die toen koste wat koste moest aanblijven. Schotte is een schande en een gevaar voor dit land, zegt Asjes nu, voorlezend uit diverse passages van het uitgebreide vonnis van 11 maart 2016. De één z’n (politieke) dood is de ander z’n (politieke) brood, moet Asjes denken, die zelf nog bezig is de politieke doodslag van PS te overleven.
Dan de MAN. Met name onder het leiderschap van Charles Cooper, oneerbiedig ‘de aanhangwagen’ van Schotte’s MFK genoemd. Maar dan wel een belangrijke aanhangwagen, want zonder was er geen kabinet-Schotte gekomen. Cooper zelf was minister en zat er nog veel meer en veel beter dan Helmin Wiels - die parlementariër was gebleven en verstandig zelf geen ministerspost ambieerde - bovenop. Cooper wist, ook al waren en zijn z’n banden met de MFK-leider niet zo innig als wel wordt beweerd, goed wat zich in de boezem van de ministerraad en binnen de muren van Fòrti afspeelde. En dus ook waarmee zijn coalitiepartner/maatje Schotte zich bezighield, voor wie de toenmalige MAN-leider het regelmatig ook openlijk en inhoudelijk opnam. Diezelfde MAN-man, nu weliswaar niet meer leider maar nog wel hoog in de partij getuige zijn plaatsje bij de persconferentie deze week naast zijn opvolger, hoorde hoe Hensley Koeiman zich in allerlei bochten wrong om uit te leggen waarom MAN geen écht standpunt inneemt over de positie van Schotte als Statenlid. Koeiman maakt het zelfs wel erg bont door te wijzen op een door MAN gesteunde motie van de toenmalige Eilandsraad van 2008 waarin wordt gepleit voor sancties tegen verdachte laat staan veroordeelde leden, maar dat die het niet haalde, en dat de ‘MAN limpi’-partij daarom anno 2016 niets kan uithalen. Dan had de wet toen maar moeten worden aangepast, aldus Koeiman. Pech dus: PAR en PNP hadden op dat moment maar met de motie moeten meestemmen.
Hij heeft een punt. Een valide punt zelfs, want zowel de ‘keurige’ PAR als de toen ‘volgzame’ PNP hadden Frente Obrero Liberashon 30 di Mei (FOL) van de eerder door de rechter schuldig bevonden Anthony Godett nodig. Daarom werd de voordien principiële opstelling van PAR opgerekt naar iets minder principieel, namelijk dat de gele partij wel in zee gaat met veroordeelden, mits ze hun straf maar hebben uitgezeten, wat het geval was met Godett. Er is toen beroering ontstaan binnen en buiten de PAR over het schrappen van een onderdeel van de Staatsregeling, dat regelt dat mensen die veroordeeld zijn niet meer gekozen kunnen worden in het parlement. Tja!
Terug naar de actualiteit en de MAN. Deze van oorsprong sociaaldemocratische partij geeft indirect wel aan tegen het handhaven van Schotte als veroordeeld parlementariër te zijn door te stellen dat de blauwe partij het aanblijven van eigen ministers en/of Statenleden met een strafvonnis tegen zich niet zou accepteren.
Maar… de nog wel meest opvallende uitkomst van de actie van MAN, Koeiman en Cooper is dat zij door het opvissen van de oude motie hun voormalige partijgenoot Schotte (de MFK’er was eerder FOL-gelieerd en later MAN, totdat hij populairder was dan Cooper), hun oud-collegaminister en hun ex-coalitiepartner - bewust of onbewust - hebben ontmaskerd. Want rechtsonder de motie d.d. 21 oktober 2008 prijkt de naam en de handtekening van ‘G.F. Schotte’ himself, waarin hij dus zelf duidelijk stelling neemt tegen parlementariërs die voor het Openbaar Ministerie door het leven gaan als verdachte of door de rechter zijn veroordeeld voor bewezen strafbare feiten. Zevenenhalf jaar later is hijzelf veroordeeld, maar ziet hij hierin geen reden om terug te treden uit het college van gekozen volksvertegenwoordigers die de parlementaire eed hebben afgelegd trouw te zullen zijn aan de wet. De maskers kunnen af. Alle deelnemers aan het bal zijn herkend.