Nu het gerecht heeft bepaald dat het voorgenomen onderzoek van de Rekenkamer bij overheidstelecombedrijf UTS onrechtmatig is (of zou zijn), is het een pikante vraag hoe vergelijkbare onderzoeken in het verleden bij andere overheidsentiteiten moeten worden beoordeeld - in retrospectief dus. Het vonnis maandag in de zaak UTS versus ARC (United Telecommunication Services vs. Algemene Rekenkamer Curaçao) biedt zeker stof tot nadenken. Daarbij ging het om de vraag of de ARC gerechtigd is om een rechtmatigheids- en doelmatigheidsonderzoek te verrichten bij UTS. Dat mag dus niet, volgens het gerecht: het Land en de ARC worden verboden dit onderzoek uit te voeren, want UTS behoort niet tot het ‘Land en diens organen’. Saillant is echter dat de ARC soortgelijke onderzoeken - naar nu blijkt kennelijk zonder wettelijke basis - al eerder bij andere overheidsentiteiten heeft verricht. Het vonnis van maandag laat er geen enkele onduidelijkheid over bestaan dat dit onrechtmatig is/was. Dat er in de voorbije jaren ook Rekenkameronderzoek is gedaan bij andere overheidsbedrijven en -stichtingen blijkt onder andere uit de pleitaantekeningen van de advocaat die in dezen namens de Rekenkamer optrad. Nóg interessanter maakt het dat UTS in het verleden wél meewerkte aan een onderzoek, namelijk toen UTS nog overheids-nv Setel heette en er gekeken werd naar de privatisering en naar de concessies voor internationale telefonie. Dat was bijna veertien jaar terug. De Rekenkamer heeft bij diverse overheidsentiteiten ‘in de keuken gekeken’. Op de website van de ARC zijn in elk geval de volgende terug te vinden: bij brandstofleverancier en -distributeur Curoil nv en Curgas nv van 2007 tot 2013; de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten (CBCS) in 2012; en bij Parking Authority Curaçao in 2012. Van deze zijn ook rapport opgemaakt. In de gerechtelijke stukken komen verder nog de namen voor van Fundashon Kas Popular FKP, sportstichting Sedreko, Algemeen Pensioenfonds Curaçao APC, Stichting Economische Ontwikkeling SEO en Postspaarbank PSB nv. Bij allemaal heeft de Rekenkamer van Curaçao in het verleden grondig geneusd. En zoals gezegd, gesteld moet worden dat ook UTS/Setel eerder volledig heeft meegewerkt aan een onderzoek door de ARC. Het rapport hierover is gedateerd 18 december 2002. Kan dan met terugwerkende kracht de vraag worden gesteld of al deze rechtmatigheids- en doelmatigheidsonderzoeken op onjuiste (juridische) gronden hebben plaatsgevonden, omdat deze niet tot het ‘Land en diens organen’ gerekend kunnen worden en dat de ARC daarbuiten geen taak heeft?