Heyliger wil meer financiële steun voor Sabanen die een huis kopen
Van onze correspondent
The Bottom - Met een vergrijzende en veranderende bevolking hebben meer Sabanen moeite om geschikte huisvesting te vinden die ze zich kunnen veroorloven. In een zogenoemde ‘position paper’ aan de Vaste Commissie voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening zet gedeputeerde Eviton Heyliger van Saba uiteen welke financiële barrières van invloed zijn op het aanbod van woningen en op de huisvestingskosten op de Sabaanse woningmarkt.
Heyliger stuurt zijn position paper in aanloop naar het rondetafelgesprek over volkshuisvesting in Caribisch Nederland dat op 5 november wordt gehouden en waarbij hij mag aanschuiven. Heyliger begint met uit te leggen hoe woningen gebouwd worden en hoe anders dat is dan in Nederland. ,,De woningbouw op Saba begint met graafwerkzaamheden, aangezien de meeste percelen zich op hellingen bevinden”, aldus de gedeputeerde. ,,Vervolgens worden er een stortbak gebouwd om regenwater op te slaan en een beerput of septic tank en een stevige fundering. “
Deze elementen brengen extra kosten met zich mee voor diensten op het gebied van drinkwater, riolering en bouwrijp maken die normaal gesproken door gemeenten in Europees Nederland worden geleverd. Deze kosten variëren tussen 50.000 en 100.000 dollar per woning, of zelfs meer op complexe sites en kunnen niet worden opgenomen als onderdeel van een hypotheek, wat resulteert in hoge initiële kosten voor de bouw.
De milieuomstandigheden van Saba vereisen bijzondere aandacht in de bouw. Omdat ze zich in de orkaangordel bevinden, moeten huizen bestand zijn tegen orkanen door middel van een sterke structuur en het voorzien van orkaanluiken. Bovendien veroorzaken de zoute zeelucht, de hoge luchtvochtigheid en de hoge blootstelling aan zonlicht een snelle achteruitgang van materialen en kan bij hevige regenval de structurele integriteit van een gebouw worden aangetast. ,,Dit stelt eisen aan materialen en bouwtechnieken die een financiële impact hebben. De bouwkosten (naast de initiële kosten) liggen tussen de 200.000 en 300.000 dollar voor een eenvoudig huis. Onderhoudsbehoeften voor stormschade, gecorrodeerde materialen en erosiebestrijding leiden ook tot extra kosten. Dit heeft gevolgen voor de betaalbaarheid voor zowel huiseigenaren als huurders, aangezien deze kosten tot uiting komen in de huurprijzen op het eiland.”
Saba is sterk afhankelijk van projectsubsidies voor de financiering van woningbouwprojecten en bredere werkzaamheden op het gebied van huisvesting en ruimtelijke ordening. Hoewel er wetswijzigingen op komst zijn om het openbaar lichaam in staat te stellen geld te lenen en om de lokale woningstichting een geregistreerde instelling te laten worden, is er volgens Heyliger structurele financiering nodig om het aanbod van woningen te vergroten en betaalbaar te houden.
Op Saba is een programma in ontwikkeling om meer betaalbare koopwoningen te bouwen. Door meerdere woningen samen te ontwikkelen, kunnen de bouwkosten worden verlaagd. ,,Maar dit is afhankelijk van het vinden van externe partijen die bereid zijn te investeren in de woningmarkt van Saba. We verkennen graag de mogelijkheden om samen te werken met investeerders in Europees Nederland die willen investeren in woningen voor gezinnen met een middeninkomen.”
De hypotheekvoorwaarden zijn streng met aanzienlijke deposito’s die nodig zijn, relatief korte aflossingstermijnen voor hypotheken en hoge rentetarieven. Er zijn zeer weinig banken die hypotheken aanbieden en daar zitten geen instellingen uit Europees Nederland bij. Rente is ook niet fiscaal aftrekbaar (hypotheekrenteaftrek). ,,De maandelijkse hypotheeklasten zijn dan ook beduidend hoger in vergelijking met leningen van vergelijkbare hoogte in Europees Nederland. Het openbaar lichaam is op zoek naar manieren om Sabanen te ondersteunen bij de hoge aanloopkosten voor de bouw van hun huis. Er zijn echter meer structurele veranderingen nodig om het aanvragen van een hypotheek makkelijker te maken en betere voorwaarden om de maandlasten betaalbaar te houden. ,,We moeten nieuwe en creatieve manieren vinden om Sabanen in staat te stellen hun huizen op een betrouwbare en betaalbare manier te financieren.”
