Door Gijs van den Heuvel
De teloorgang van de Curaçaose luchtvaartmaatschappij DAE vult de lokale krantenpagina’s al weken. Het ziet ernaar uit dat het bedrijf failliet gaat en in ieder geval blijkt uit een recent rapport dat het niet levensvatbaar is. DAE is niet de eerste lokale vliegmaatschappij die het niet redt. Daarom kan het Bovenwindse Winair maar beter uitkijken met de onlangs gepresenteerde ambitieuze plannen.
De geschiedenis van de Antilliaanse luchtvaart is er een vol pieken en dalen. Helaas lijkt elke maatschappij te sneuvelen zodra de ambities verder reiken dan het regionale verkeer tussen de eilanden. De Antilliaanse Luchtvaart Maatschappij (ALM) heeft het lang volgehouden, maar dat kwam alleen doordat zij onder de vleugels van de KLM kon opereren. Twee jaar nadat daaraan in 2000 een einde kwam, ging het bedrijf failliet.
Aruba probeerde het na de status aparte in 1986 met een eigen maatschappij, maar ook Air Aruba redde het niet. De opvolger van ALM, Dutch Caribbean Airlines (DCA) ging al in 2004 failliet. Dutch Antilles Express (DAE) sprong in het gat en hield het weliswaar langer vol, maar financieel gezond is het bedrijf nauwelijks geweest.
De problemen bij DAE hebben geresulteerd in een enorm ingewikkelde bedrijfsstructuur. Die is zo gecompliceerd dat je er als lezer gewoon niet uitkomt. Het <I>Antilliaans Dagblad<I> deed een poging, maar als u het begrijpt bent u waarschijnlijk een juridisch wonderkind. Deze structuur is een rechtstreeks gevolg van alle pogingen om te overleven.
Los van die structuur blijkt keer op keer dat de ambities van de Antilliaanse maatschappijen te ver reiken. Alle genoemde maatschappijen probeerden buiten de eigen regio en soms zelfs intercontinentaal te vliegen. Daarom houd ik mijn hart vast bij het lezen van de uitbreidingsplannen van Winair.
Deze kleine maatschappij van Sint Maarten (en een beetje van Nederland) is cruciaal voor de verbindingen tussen de Bovenwindse eilanden. De kleine Twin-Otter toestellen van Winair landen als enige op de mini-luchthaven van Saba. Als het eiland zelf niet zo mooi was, dan zouden de landing en het opstijgen op zich al een reden zijn om die vlucht te maken. Maar dat terzijde.
Ook Winair is in het verleden al geplaagd door financiële problemen, maar draait voor zover bekend nu goed. Ook het vergelijkbare Curaçaose Divi Divi Air houdt het al een aardige tijd vol. Waarom dan uitbreiden? Misschien wordt dat gezien als economische noodzaak om te overleven, maar mijn constatering is dat bijna elke maatschappij op de eilanden die dat heeft geprobeerd ter ziele is gegaan. Insel Air, dat de vleugels ook aardig heeft uitgeslagen, moet maar hopen dat het de uitzondering wordt die deze regel bevestigt. Maar in het algemeen zou ik zeggen: Blijf maar liever gewoon klein.
Gijs van den Heuvel is journalist en kent de Antillen goed. Hij heeft 10 jaar op Curaçao gewerkt en werkte daarna voor de Caribische redactie van de Wereldomroep. Deze bijdrage is ook te vinden op zijn weblog Prikichi.org.