Veronderstellend dat president Nicolás Maduro ondanks alles blijft zitten, schets ik enkele mogelijke scenario’s die niet in steen gebeiteld zijn maar die kunnen dienen voor discussie.
1. De liberalisering en deregulering van bepaalde markten, inclusief gedeeltelijke dollarisatie die sommige mensen meer economische kansen heeft geboden, zal doorgaan. Deze hervorming heeft echter de massa niet bereikt: cijfers van de Encuesta Nacional de Condiciones de Vida (Nationale Levensomstandigheden Enquête) tonen aan dat de ongelijkheid drastisch is toegenomen. De economie die floreert is de parallelle die ver buiten het bereik ligt van de grote meerderheid van de Venezolanen. Politieke openheid is weinig waarschijnlijk. Er zal meer repressie zijn, minder transparantie - in de stijl van Nicaragua - om meer overwinning te garanderen.
2. Velen zullen vragen om meer sancties, hoewel experts verdeeld zijn over de effectiviteit ervan. Sancties kunnen effectief zijn zoals in het geval van Zuid-Afrika, maar ze kunnen ook mislukken en averechts werken, zoals in het geval van Iran en Venezuela (massale vlucht naar de Verenigde Staten en de regio). Is er behoefte aan meer sancties? Naar mijn mening zullen Amerikaanse sancties zonder deelname van de belangrijkste handelspartners van Venezuela (China, Turkije, Brazilië en Colombia) mislukken.
3. Venezuela zal ervoor kiezen meer betrokken te raken bij criminele netwerken van illegale handel in olie en goud, om contant geld het land binnen te halen. Het gebruik van ‘dark ships’ - een schip dat zijn Automatic Identification System uitschakelt zodat maritieme autoriteiten niet weten waar het is - om illegaal ruwe olie te verkopen, zal toenemen. Volgens Venezuela’s Cocaine Revolution (2022) is het land op weg om de vierde grootste producent van cocaïne ter wereld te worden. Deze parallelle economie zal floreren ten gunste van een kleine groep. Venezuela zal zijn steun aan lokale criminele groepen zoals Tren de Aragua en internationale groepen zoals Farc-EP, ELN, Segunda Marquetalia en Hezbollah vergroten, waardoor ze op Venezolaans grondgebied kunnen opereren om de regio straffeloos te destabiliseren. We moeten waakzaam blijven voor criminele spillovers en illegale handel.
4. Venezuela zal zijn banden met Rusland, Iran, Turkije, Syrië en China versterken.
5. De kans dat meer mensen Venezuela zullen verlaten, neemt toe vanwege repressie en de humanitaire crisis veroorzaakt door armoede, mislukt landbouwbeheer, stagnerende olie-industrie en een weinig gediversifieerde economie. De vraag is of we een drastische toename hier in de buurt zullen zien. Studies uitgevoerd door organisaties die met vluchtelingen werken, tonen aan dat de afgelopen jaren duizenden ongedocumenteerden Curaçao hebben verlaten, wat aangeeft dat voor velen Curaçao niet de eindbestemming is, maar een doorreis. Dit betekent niet dat we niet te maken zullen krijgen met een grote (tijdelijke) instroom. Het is belangrijk te beseffen dat we het Vluchtelingenverdrag (1954) moeten ondertekenen en met een vluchtelingenbeleid moeten komen.
6. De meest waarschijnlijke weg naar verandering is niet door sancties of interventie van buitenaf. Massale, langdurige en geweldloze weerstand lijkt nog de enige optie die Venezolanen hebben.
Alex Rosaria, Curaçao
