Door Dennis Arrindell
Gilbert Wawoe heeft onze economie eens beschreven in vier golven. Eerst waren er de slaven die zich geen zorgen hoefden te maken over eten en onderdak. Hierna kwam de rooms-katholieke missie die voor alles zorgde, gevolgd door Shell. Wanneer Shell ging automatiseren en werknemers begon af te vloeien, kwamen politici met de niet duurzame ‘oplossing’ om overheidsbaantjes uit te delen alsof zij Sinterklaas waren, hierbij gebruikmakend van de riante offshore-inkomsten. 
Volgens de heer Wawoe hebben deze vier golven ertoe geleid dat voor een aanzienlijk deel van onze bevolking, het concept zelfredzaamheid niet in hun gedachten leeft. Vanuit dit perspectief gezien zijn de meeste economische uitdagingen waarmee ons land heden wordt geconfronteerd niets anders dan het logisch resultaat van wat men kan verwachten wanneer mensen geen leiding en verantwoordelijkheid nemen over hun eigen lot, maar zich afhankelijk opstellen van omstandigheden en wachten op geluk en voorspoed. Begrijp dit goed: geluk en voorspoed is de resultante van wanneer voorbereiding en gelegenheid elkaar kruisen.
Om voorspoed te bewerkstellingen dient een persoon een definitief langetermijndoel voor ogen te hebben en dit op een assertieve wijze na te streven. Je werk dient onderdeel te zijn van je persoonlijke missie, niet slechts een instrument om te kunnen overleven. Indien jouw persoonlijk doel op de een of andere manier omvat dat je significant en van toegevoegde waarde bent voor een ander en de bredere gemeenschap, dan zal persoonlijk succes altijd vanzelf volgen. Om dit definitief gesteld doel te kunnen bereiken dien je continu je niveau te verhogen middels lering. Zo zorg je ervoor dat je voorbereid bent op de gelegenheden die zich presenteren. Om gelegenheden te creëren, dien je ervoor te zorgen dat je altijd meer waarde levert dan wat van je wordt verwacht. Besef dat een meester zijn in het formuleren van smoesjes en voorwendsels om minder te doen dan hetgeen wat van jou verwacht wordt, je met niets zal helpen.
Met dit in het achterhoofd, kan geanalyseerd worden waarom de huidige manier van functioneren van de lokale vakbonden je nooit kan helpen met het bewerkstelligen van voorspoed. Vakbonden zien werk niet als een missie om significant en van toegevoegde waarde te zijn voor anderen en voor de gemeenschap. Zij indoctrineren eenvoudigweg hun leden om werk te beschouwen als een ‘mensenrecht’ dat verdedigd moet worden, zo nodig ten koste van de gemeenschap zelf! Vakbonden hebben geen langetermijndoel. Ze zijn niet proactief, enkel reactief.
Om maar een simpel voorbeeld te noemen: automatisering is veel sectoren in de economie radicaal aan het veranderen. Ondanks dit feit kiezen vakbonden ervoor om deze ontwikkeling geheel te negeren. Vakbonden doen niets om hun leden in staat te stellen om hun niveau van voorbereiding en hun capaciteit tot het herkennen van mogelijkheden te bevorderen (‘upgrade’ en ‘herscholing’). Integendeel, de leden delegeren de taak van het nadenken over hun eigen toekomst aan het leiderschap van de vakbonden. Dit versterkt alleen de cultuur van gebrek aan zelfredzaamheid.
Indien vakbonden oprecht geïnteresseerd waren in het welzijn van hun leden, dan zouden zij onder meer bezig zijn met het begeleiden van hun leden in hoe zij om kunnen gaan met moderne technologieën en processen opdat zij meer productief en relevant kunnen zijn voor de marktvraag. Automatisering vermindert de vraag naar banen welke routinematig van aard zijn (bijvoorbeeld ‘bankteller’), maar niet-routinematig werk waarbij creatief problemen kunnen oplossen een grote rol speelt (bijvoorbeeld ‘loodgieter’) zal niet gauw geautomatiseerd kunnen worden. Niettegenstaande dit feit is het enige wat vakbonden feitelijk doen het aanstoken tot stakingen, waarbij gebruik wordt gemaakt van militante tactieken. Deze aanpak is verre van toereikend om de aan de orde zijnde uitdagingen, te weten het waarborgen van het inkomen van hun leden, te verhelpen.
Iemands inkomen wordt bepaald aan de hand van slechts drie factoren: (1) de marktvraag voor hetgeen die persoon doet; (2) zijn of haar bekwaamheid om dit kunnen doen; en (3) het gemak waarmee die persoon vervangen kan worden. De eerste factor wordt grotendeels bepaald aan de hand van externe oorzaken omdat de economie en de aard van het werk continu veranderen. Echter kan men zich wel altijd weten te positioneren al naar gelang de actuele marktvraag. In het geval van onze raffinaderij bijvoorbeeld is de actuele marktvraag niet groot. De actuele marktvraag is uitsluitend gericht op de ‘bunkering’-functie te Bullenbaai, niet op de raffinaderij. Het is een illusie om te denken dat je voor altijd hetzelfde werk kunt blijven doen. De laatste twee factoren heeft men wel compleet zelf in de hand. Uiteindelijk is productiviteit het enige wat duurzame economische groei teweeg kan brengen. Dus, stel jezelf niet afhankelijk op van vakbonden, noch de overheid, om jouw inkomen te beschermen, maar lees boeken en kijk educatieve video’s om meer zelfredzaam, productief en bekwaam te zijn teneinde meer waarde te kunnen leveren aan anderen. Wordt bijvoorbeeld lid van een club zoals Toastmasters om in de gewoonte te raken om aan jezelf te werken en om te leren zelf de teugels in handen te nemen in jouw leven. Maak jezelf niet afhankelijk van het nieuws, populaire meningen of roddels om de richting van jouw leven te doen bepalen. Wees geen schip zonder koers, dat op de wind en op omstandigheden wacht om zijn richting te doen bepalen. Nee! Formuleer je eigen definitieve langetermijndoel en werk hiernaartoe op een assertieve wijze. Alleen jij kan de inspanning ondernemen om jezelf voor te bereiden opdat je de gelegenheden om jou heen assertief kunt benutten.
Drs. Dennis Arrindell is zorgeconoom, penningmeester van de Economenclub en geeft colleges economie aan de University of Curaçao (UoC).
