De Medical & Wellness Tourism Strategy is gelanceerd in het Kura Hulanda Conference Center. De vereniging voor Medical & Wellness Tourism is daar opgericht. De minister van Economische Ontwikkeling (MEO), Ruisandro Cijntje (PNP), benadrukte het aanzienlijke groeipotentieel van medisch toerisme naar ons eiland. Daar heeft hij gelijk in. Denk aan bijvoorbeeld nierpatiënten die alleen op vakantie kunnen naar landen waar ze gedialyseerd kunnen worden. En zo zijn er meerdere medische ingrepen die verkoopbaar geacht kunnen worden aan buitenlanders die in eigen land om een of andere reden niet geholpen kunnen worden.
Het is echter van het grootste belang om te voorkomen dat onbewezen, niet geoorloofde ingrepen losgelaten worden op zieke buitenlandse patiënten die hier om medische hulp komen. Enorme schadeclaims kunnen hier het gevolg van zijn, afgezien ervan dat Curaçao de risee van de medische wereld kan worden.
Het begrip ‘wellness’ wordt door de Dikke van Dale gedefinieerd als ‘lichamelijk welbevinden’, maar ook als ‘activiteiten, voorzieningen en producten die kunnen bijdragen tot de verhoging van het lichamelijk welbevinden’. De tweede definitie biedt een podium voor allerlei aanbieders van producten, massages, sportscholen, stoombaden enzovoorts om hun diensten te kunnen verkopen. Op het eerste gezicht is daar niet zo veel mis mee. ‘Wellness’ is echter, mede door de vage definiëring van het begrip, een platform geworden voor bonafide en malafide kwakzalverij, waaronder de ayurveda, een Indiase geneeswijze die in onze voormalige minister van Volksgezondheid en haar echtgenoot fanatieke promotoren had. Hoe kun je een gerandomiseerde dubbelblinde placebogecontroleerde studie uitvoeren om aan te tonen dat ‘wellness’ daadwerkelijk bijdraagt aan primaire of secundaire preventie van ziekten als niemand weet wat ‘wellness’ precies inhoudt?
De ministerraad ziet deviezeninkomsten in een ‘wellness’-programma waarin alternatieve (lees onbewezen) geneeskunde plaats krijgt. Alternatieve praktijken zijn niet zonder gevaar voor de volksgezondheid. In de Verenigde Staten is de invoer van bijvoorbeeld ayurvedische geneesmiddelen verboden omdat deze een te veel aan zware metalen bevatten. Regelmatig ondervinden bijvoorbeeld patiënten met kanker ernstig nadeel en komen zelfs te overlijden door in handen te vallen van alternatieve genezers. De afdeling oncologie op Curaçao heeft hiervoor meermaals op congressen en schriftelijk bij onder andere de inspectie aan de bel getrokken, tot op heden zonder resultaat. In Nederland zijn de dodelijke gevolgen van dergelijke praktijken bij onder anderen de actrice Silvia Millecam uitgebreid beschreven. Homeopathie en acupunctuur liggen, met name in Nederland, zwaar onder vuur omdat wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat ze niet werkzaam en zelfs schadelijk kunnen zijn. Er wordt dan ook gewerkt aan maatregelen om deze vormen van geneeskunde aan banden te leggen.
Op Curaçao hebben we zelf de verantwoordelijkheid om ons gezond verstand te gebruiken en onze patiënten te beschermen, ook de toeristen die medische hulp behoeven. Daar is de Inspectie Gezondheidszorg en Geneesmiddelen voor, een instantie die onafhankelijk van de politiek dient te fungeren. Dat is op Curaçao helaas niet meer zo sinds het vertrek van de laatste inspecteur-generaal, Jan Huurman, die het, terecht of onterecht, met verschillende beleidsmedewerkers en met de politiek aan de stok kreeg.
Wellness is een besmette term. Het heeft geen eenduidige betekenis en wordt naar willekeur ingevuld, met name door de alternatieve genezers, handopleggers, iriscopisten, voetreflexologen en ieder ander die een verkoopplatform voor zijn diensten nodig heeft. Middelen worden aangeboden die niet een strenge selectie en keuring van geneesmiddelen behoeven met alle schadelijke gevolgen van dien (een middel dat als ‘natuurlijk’ geadverteerd wordt is niet per definitie ‘veilig’). Deze middelen zijn niet gereguleerd en vaak buitensporig duur.
Medisch toerisme kan een inkomstenbron voor ons eiland zijn. Daar is niets mis mee, mits de medische ingrepen verricht worden onder ‘science based’ en ‘evidence based’ protocollen en de ‘wellness’ beperkt blijft tot gezellige massages in een hotel waar speciale diëten geserveerd kunnen worden, of in een luxe spa.
De Raad voor de Volksgezondheid van de Nederlandse Antillen is opgehouden te bestaan na 10-10-‘10. Het is van het grootste belang dat dit adviesorgaan met spoed geherinstalleerd wordt, zodat deze raad zich kan buigen over de voorgenomen intenties van minister Cijntje. Vooralsnog lijkt het me verstandig om, als gesproken wordt over medisch toerisme, de term ‘wellness’ achterwege te laten.
Eric de Brabander, Curaçao
