Op Nederlands-Caribische eilanden zaken van 16/17-jarigen openbaar
Van een onzer verslaggevers
Willemstad/Den Haag - Jongeren van 16 en 17 jaar kunnen op Curaçao, Aruba en Sint Maarten (CAS), maar ook op Bonaire, Sint Eustatius en Saba (BES) nog altijd publiekelijk terechtstaan tijdens strafzittingen. Omdat dit afwijkt van de praktijk in Europees Nederland, staat deze aanpak nu ter discussie.
De Nederlandse staatssecretaris Teun Struycken (NSC) van Rechtsbescherming geeft aan dat er onderzoek wordt gedaan naar hoe dit uitpakt op de BES-eilanden en dat hij na afronding hiervan gesprekken met de ministers van Justitie van de CAS-eilanden over een uniforme norm binnen het Koninkrijk niet uitsluit.
Dat blijkt uit recente antwoorden van Struycken op Kamervragen van het lid Don Ceder (ChristenUnie) over verschillen in jeugdstrafrecht binnen het Koninkrijk.
Waar in Europees Nederland zittingen tegen minderjarigen tot 18 jaar altijd achter gesloten deuren plaatsvinden, geldt op de CAS- en BES-eilanden in beginsel openbaarheid voor verdachten van 16, 17 en 18 jaar en ouder. Deze regeling komt voort uit het Wetboek van Strafvordering van de voormalige Nederlandse Antillen, en is bij de staatkundige hervormingen in 2010 behouden in het wetboek van de BES-eilanden. De CAS-eilanden hebben deze benadering eveneens overgenomen.
De commissie Anneveldt - ingesteld in 1979 -, adviseerde toentertijd over herziening van het Nederlandse jeugdstrafrecht, en vond dat besloten zittingen voor jongeren onder de 16 gerechtvaardigd zijn vanuit bescherming van het gezin en de pedagogische aanpak. Voor 16- tot 18-jarigen zou de openbaarheid echter voordelen bieden, zoals controle op het functioneren van justitie. Hoewel Europees Nederland dit advies niet heeft gevolgd, is het wél overgenomen in het Caribische deel van het Koninkrijk.
De CAS-eilanden zijn zelf verantwoordelijk voor hun wetgeving. Zij hanteren dezelfde leeftijdsgrens als de BES-eilanden voor openbaarheid: vanaf 16 jaar. Wel is in de recente voorstellen voor een nieuw Wetboek van Strafvordering op de CAS-eilanden expliciet opgenomen dat zittingen, die in principe openbaar zijn, geheel of gedeeltelijk achter gesloten deuren kunnen worden gehouden. De voorstellen voor een nieuw Wetboek van Strafvordering bevinden zich momenteel in verschillende stadia van goedkeuring, bekrachtiging en uitvoering.
Onderzoek jeugdstrafrecht in 2026
Meer hierover lezen? Neem een online abonnement op de krant.
