Toename overwerk politie

Rekenkamer: Overwerkuitgaven vaak onrechtmatig

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Ondanks pogingen de overwerkuren van het Korps Politie Curaçao (KPC) in te dammen door hier bijvoorbeeld een maximum aan te verbinden van 1.000 gulden per maand, vertonen de overwerkuitgaven door het KPC al jaren een stijgende lijn.

Tussen 2018 en 2021 zijn deze uitgaven gestegen van 12,5 miljoen gulden naar 19,4 miljoen gulden. Dat staat in een gisteren uitgebrachte rapport van de Algemene Rekenkamer Curaçao (ARC). Het instituut besloot onderzoek te doen, omdat gebleken is dat ongeveer 80 procent van de overwerkuitgaven van de overheid worden veroorzaakt door het ministerie van Justitie. En, een belangrijk deel hiervan wordt veroorzaakt door het KPC. ,,Het voorgaande heeft de Rekenkamer doen besluiten om een onderzoek te verrichten naar de oorzaken van de relatief hoge omvang van deze overwerkuitgaven. Met inzicht in de oorzaken kunnen aanbevelingen om deze uitgaven te beheersen meer kans van slagen hebben en kan ook een bijdrage worden geleverd aan de realisatie van gezonde overheidsfinanciën”, zo motiveert de Rekenkamer.
In de conclusie van het rapport staat dat de belangrijkste oorzaken van de relatief hoge omvang van de overwerkuitgaven van het KPC, een tekort is aan capaciteit én toepassing van hogere overwerktarieven dan wettelijk vastgesteld. Verder is er geen goede controle op gedeclareerde overwerkuren. En, zo wordt geconstateerd, is er onvoldoende beheersing van de overwerkuitgaven met betrekking tot de beveiliging van ministers.
Ten aanzien van het tekort aan capaciteit wordt geschreven dat in 2010 het aantal arbeidsplaatsen (fte) is vastgesteld, maar dat dit aantal niet volledig is ingevuld en er ‘al jaren sprake van een aanzienlijke onderbezetting’. In 2021 was 20 procent van de formatie niet ingevuld. ,,Bovendien was de bezetting niet volledig inzetbaar door externe inzet, niet actieve fte én oneigenlijke inzet”, zo wordt eraan toegevoegd. Waarna geconcludeerd wordt dat per saldo de inzetbare bezetting in 2021 71 procent bedroeg. Met als nog een extra toevoeging: ,,Deze percentages zijn feitelijk nog lager door het ziekteverzuim dat relatief hoog is. Zo bedroegen de ziekteverzuimuren in de jaren 2018 tot en met 2021 per persoon op jaarbasis tussen de 45 uur en 331 uur. De inzetbare bezetting die resteert kan vervolgens niet flexibel worden ingepland door bijvoorbeeld wettelijke arbeids- en rusttijden.”
De oplossing is dan overwerk. Bij de uitbetaling van overwerk is door de politieorganisatie vooruitgelopen op formalisering van tarieven en zijn hogere dan wettelijk toegestane overwerktarieven toegepast. Ook is een in 2012 uitgebrachte circulaire niet juist geïnterpreteerd. Hierdoor zijn de overwerkuitgaven hoger en bovendien formeel onrechtmatig, aldus de ARC. Daar komt bij dat een deel van de overwerkuitgaven veroorzaakt kan zijn ‘door overwerkuren die ten onrechte zijn gedeclareerd en uitbetaald’. Daarover legt de Rekenkamer uit dat is gebleken dat het belang om meer overwerk te declareren hoog is, omdat medewerkers de overwerkvergoeding als een vast onderdeel van hun inkomsten is gaan beschouwen en hun uitgavenpatroon daarop is gebaseerd. ,,Daardoor is het risico hoog dat meer overwerkuren worden gedeclareerd dan feitelijk zijn gemaakt en/of overwerkuren worden gemaakt en gedeclareerd terwijl dit vermeden kon worden. In het laatste geval hadden deze uren binnen het reguliere dienstrooster ingevuld kunnen worden en zijn er dus overwerkuren gecreëerd die feitelijk niet noodzakelijk zijn.”
Daarnaast blijkt dat er voorgeschreven staat dat de opdracht tot overwerk vooraf moet plaatsvinden. Deze opdracht wordt vaak mondeling verstrekt en is daarom achteraf niet te controleren. ,,Ook worden de declaraties veelal laat ingediend en zelf door de persoon in het systeem ingevoerd waarna de leidinggevende deze autoriseert”, aldus de ARC.