Clean Air Everywhere: Wet luchtkwaliteit overtuigt niet (4)
Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De concept-Landsverordening luchtkwaliteitseisen overtuigt verschillende organisaties, die door het ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) om een standpunt is gevraagd, niet. Vandaag Clean Air Everywhere (CAE).
Enerzijds wordt toegejuicht dat verzocht is een mening te geven, maar dat neemt niet weg dat de meeste gevraagde organisaties - Amigu di Tera/Defensa Ambiental (AdT/DA), Fundashon Birgen de Rosario, stichting Clean Air Everywhere, Curaçao Ports Authority (CPA), Refineria di Kòrsou (RdK) en Schoon Milieu op Curaçao (Smoc) - kritisch zijn.
Stichting Clean Air Everywhere (CAE) vindt dat de Landsverordening ‘in deze vorm onvoldoende bescherming biedt’. De stichting, die verschillende rechtszaken voerde tegen de Isla-raffinaderij (eigenaar Refineria di Kòrsou, RdK) en het Land, verwijst naar wat de rechter heeft aangegeven, namelijk dat een jaargemiddelde voor de uitstoot niet representatief is.
Zoals de concept-Landsverordening nu op tafel ligt, wordt onvoldoende gewicht gegeven aan de gezondheidsbelangen van de bewoners ‘en pleegt het Land dus weer een onrechtmatige daad, waardoor wéér een gang naar de rechter zal volgen’, voert de organisatie aan.
,,Weliswaar geeft het (in de concept-landsverordening opgenomen, red.) jaargemiddelde van 50μg/m3 SO2 (50 microgram per kubieke meter zwaveldioxide) wel enige bescherming, maar niet alleen kan er pas na een jaar worden beoordeeld of dit gemiddelde (per dag, red.) is gehaald, het kan worden gemanipuleerd omdat alle vervuiling aan één industrie is te wijten.”
Bovendien, zo wordt aangevoerd: ,,Vijftig microgram per kubieke meter als jaargemiddelde immissie ligt boven de waarde van de World Health Organization (WHO) en de Europese Unie (EU). Wij zien echter een jaargemiddelde van 50 microgram per kubieke meter op zichzelf niet als onoverkomelijk, indien deze een juiste onderbouwing heeft bij de beperkingen van de dag- en maandgemiddelden. De maximale 125 microgram per kubieke meter als daggemiddelde vormt een bedreiging voor de volksgezondheid en daarmee een overtreding van artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) en wel om de volgende twee redenen: 1. deze norm is een factor drie hoger dan de WHO-norm en 2. een dag-norm alleen kan leiden tot ‘vervuiling arbitrage’.”
‘Vervuiling arbitrage’ houdt in dat er een verrekening plaatsvindt. In het geval van de Isla-raffinaderij, dat het teveel van de ene dag verrekend wordt met het te weinig van de andere dag. CAE: ,,Omdat er maar één vervuiler is, zullen er dagen zijn zonder vervuiling (als de raffinaderij in onderhoud is of als de raffinaderij niet op volle kracht draait) en er zullen dagen zijn met vervuiling (als de raffinaderij operationeel is). Bij de combinatie van een jaargemiddelde van 50 microgram per kubieke meter zwaveldioxide en een dag-maximum van 125 microgram per kubieke meter zwaveldioxide, kan de operator van de raffinaderij gaan ‘rekenen’ en ‘inspelen’ op het hiaat in de wetgeving.” De stichting geeft een voorbeeld. Als de raffinaderij zeven maanden niet operationeel is, maar de rest van het jaar 124 (net onder de 125) microgram per kubieke meter zwaveldioxide per dag uitstoot, blijft Isla binnen de wet. Maar de vijf maanden uitstoot van per dag 124 μg/m3 SO2 (wat neerkomt op ongeveer die gemiddelde dag-uitstoot van 50 μg/m3 SO2) is ‘een grove schending van artikel 8 EVRM’. ,,En hiermee geeft deze wetgeving onvoldoende bescherming aan de bevolking”, aldus CAE. ,,Om te voldoen aan artikel 8 EVRM dient het daggemiddelde dus veel lager wordt gesteld dan 125μg SO2 per m3.”
CAE geeft ook nog mee dat de dag-norm van 125μg/m3 SO2 blijkbaar is overgenomen vanuit de EU-normstelling, maar dat er een nieuwe wet is aangenomen (als het goed is in 2023, red.) waarbij de EU-luchtkwaliteitsnormen in overeenstemming zijn gebracht met die van de WHO.
De door RdK voorgestelde stapsgewijze aanpak om te voldoen aan de norm (zie deel 3 in het Antilliaans Dagblad van gisteren, vrijdag 2 februari), vindt CAE rijkelijk te laat. ,,Het Land heeft zeer veel mogelijkheden gehad en ook beloofd om iets aan de luchtkwaliteit te doen. In het vonnis van de bodemprocedure van 26 augustus 2019 geeft de rechter ook aan dat er sedert vele jaren veel rapporten zijn gemaakt, maar dat het Land feitelijk niets aan de luchtvervuiling heeft gedaan.”
