VPCO wint rechtszaak tegen Land
Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Het Land komt zijn plicht tot financiering van het onderwijs onvoldoende na, zo oordeelde het gerecht gisteren in een vonnis van een zaak van de Vereniging Protestants Christelijk Onderwijs (VPCO) tegen het Land.
De rechter legt de overheid dan ook op om binnen zes maanden en voor het nieuwe schooljaar, nieuwe tarieven en normen te bepalen. Maar zolang de nieuwe tarieven en normen niet zijn vastgesteld, zal het Land aan de VPCO een bedrag van ruim 2,2 miljoen gulden per schooljaar moeten betalen boven op de huidige subsidie. VPCO-directeur Maghalie van der Bunt-George geeft aan dat het vonnis zeker invloed heeft op het hele onderwijsveld en dat als er geen nieuwe tarieven komen, de weg vrij is voor andere schoolbesturen ook een rechtszaak aan te spannen. Maar belangrijker vindt Van der Bunt-George dat er erkenning is van de problemen in het onderwijs. Zij is daar dankbaar voor en hoopt ook dat de overheid dit erkent en niet in hoger beroep gaat. ,,We gaan ervan uit dat we er met de minister uit komen en tot een oplossing komen. We willen samen aan tafel zitten. Dit hele proces is niet gevoerd voor onszelf. Maar het gaat om het onderwijs van je land. De rechter gaat daarin mee. Want wat is er belangrijker dan investeren in kinderen en het onderwijs en de toekomst van je land? We vragen niet om extra of luxe, het is een basisbehoefte. Je moet daar als land prioriteit aan geven. Als je als land de middelen niet hebt dan moet er misschien aangeklopt worden bij Nederland. We pleiten voor gelijkwaardigheid in het Koninkrijk. Iedereen wil voor zijn eigen kinderen goed onderwijs, maar álle kinderen hebben hier recht op. Of de regering moet andere keuzes maken. Als gevolg van de inflatie is het besteedbaar vermogen van de schoolbesturen met 22 procent gedaald. We hopen dat de overheid kiest voor het sluiten van een compromis en voor harmonie en dat de strijdbijl begraven wordt. Want we hebben steeds geprobeerd er in onderling overleg uit te komen. Met alle schoolbesturen is samen de noodklok geluid. Uiteindelijk hebben we gekozen voor een weg die je niet geliefd maakt.”
Er was in maart vorig jaar al een tussenvonnis. Toen kopte deze krant dat er meer geld nodig was voor onderwijs, maar eveneens dat het gerecht de Onderwijsminister nog een kans geeft.
De VPCO heeft aangevoerd dat de financiering van het onderwijs sinds 1998 niet meer geïndexeerd of aangepast is en dat is door het Land niet weersproken, zo stelt de rechter nu vast. Dat de kwaliteit van het onderwijs in het gedrang is, is vorig jaar in het vonnis al vastgesteld. Want ook het Land gaf dit vorig jaar al toe; zo staat in het vonnis van vorig jaar: ,,Maar ook het ministerie van OWCS erkent in zijn memo dat financiële tekorten een rol spelen in het matige niveau van het onderwijs.” VPCO overlegde brieven van de ‘gezamenlijke bijzondere schoolbesturen’ waaruit de financiële tekorten blijken, ook dus bij de overige schoolbesturen.
In het gisteren gevallen vonnis staat dat de vraag op welke wijze het Land alsnog aan zijn wettelijke plichten kan voldoen, onbeantwoord is gebleven. ,,Door aldus te handelen, handelt het Land onrechtmatig jegens VPCO en is het Land aansprakelijk voor en gehouden tot vergoeden van de als gevolg van dat handelen door VPCO geleden en nog te lijden schade”, zo staat in het vonnis. Maar daar wordt meteen aan toegevoegd dat ‘voor aanpassing van de tarieven en normen met terugwerkende kracht tot en met 2012 geen aanleiding bestaat’. ,,Immers staat vast dat de kwaliteit van het in die jaren verzorgde onderwijs niet met terugwerkende kracht zal kunnen worden hersteld.” Er is volgens het gerecht echter voldoende komen vast te staan dat de tarieven en normen gebruikt in de bekostigingsmethodiek moeten worden aangepast om te voorkomen dat het door VPCO verzorgde onderwijs nog langer schade lijdt. ,,Het gerecht zal dan ook bepalen dat die tarieven en normen met ingang van het schooljaar 2023/2024 dienen te worden aangepast. Het Land zal worden bevolen over te gaan tot aanpassing van de normen en tarieven en deze vast te stellen op een deugdelijk bedrag dat de onrechtmatigheid wegneemt.”
Zes maanden de tijd
Het Land krijgt hier zes maanden de tijd voor. Maar zolang de nieuwe tarieven en normen niet zijn vastgesteld, zal het Land aan VPCO een bedrag van ruim 2,2 miljoen gulden per schooljaar moeten betalen boven op de huidige subsidie. Het Land heeft dit door VPCO berekende bedrag onvoldoende weersproken. ,,Het is dan ook voldoende komen vast te staan dat VPCO minimaal dat bedrag extra nodig heeft om deugdelijk onderwijs te verzorgen.”
In haar reactie stelt Van der Bunt-George dat het vonnis ook goed is voor de VPCO-ouders die nu elk jaar 575 gulden aan contributie betalen. Wordt het vonnis uitgevoerd, dan kan de contributie komen te vervallen. ,,Maar nu hebben we dit geld hard nodig om bepaalde basiskosten mee te dekken, zoals schoonmaak, energiekosten, maar ook werkboekjes en betaling van bovenschoolse ondersteuning zoals een human resource-medeweker.” Als voorbeeld van steeds hogere kosten noemt de directeur het verhoogde minimumloon. Daarmee worden de schoonmaakkosten weer hoger, omdat het schoonmaakpersoneel een hoger salaris ontvangt. Alle schoolbesturen hebben hiermee te maken. ,,Deze basiskosten moeten vanuit de subsidie betaald kunnen worden en niet vanuit de contributie van ouders”, zo stelt zij.
Het Land moet overigens de proceskosten betalen die bij elkaar opgeteld uitkomen op ruim 41.000 gulden.
De minister van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport (OWCS), Sithree ‘Cey’ van Heydoorn (MFK) is gevraagd om een reactie maar hij geeft aan eerst het vonnis goed te moeten bestuderen.
