Silvania: Stel we hebben een miljard; dan niet aflossen maar steken in economie en onderwijs

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Op de vraag van het Antilliaans Dagblad of het ‘Plan B’ van de overheids-nv’s de oplossing is voor de huidige financieel-politieke problematiek van Curaçao, zegt minister Javier Silvania dat - als het al lukt - hij de vrijgekomen gelden liever steekt in onderwijs en economie.

Het ‘Plan B’ van de directeuren van overheids-nv’s om een oplossing te bieden voor de coronaleningsschuld aan Nederland is volgens de Financiënminister ‘nog niet uitgewerkt’. Maar stel dat de regering erin slaagt om een miljard bij elkaar te sprokkelen - bijvoorbeeld door verkoop van aandelen in nv’s - dan is de bewindsman er geen voorstander van om hiermee de schuld af te lossen, maar om het geld te steken in investeringen in infrastructuur, onderwijs en economische ontwikkeling.

Zo reageert Silvania op het bericht in deze krant van gisteren, ‘ONV’s met een Plan B’, gebaseerd op een brief van de bestuurders van negen overheidsgelieerde entiteiten. De brief gaat eigenlijk over de normering (lees: maximering) van hun topinkomens, maar in de laatste alinea bieden de directeuren een alternatief mocht ‘een poging tot verder onderhandelen met Nederland falen’.

Toen het kabinet-Pisas in juni 2021 het regeringsroer overnam ‘was de kas leeg’, zegt de bewindsman. Nederland had en heeft allerlei voorwaarden gesteld aan de bijna een miljard gulden aan de in 2020 en 2021 ontvangen renteloze liquiditeitssteun in verband met de coronacrisis. ,,Toen ontstond de gedachte van een mogelijk Plan B. Er waren meerdere ideeën, maar wij hebben vanuit mijn ministerie daar invulling aan gegeven door de belastingcompliance flink op te voeren. Met resultaat.”

Eén van de andere voorstellen hield verband met de inzet van de overheids-nv’s, ‘maar dat is nooit uitgewerkt’. ,,Het zou dan gaan om de verkoop van aandelen van het Land in bepaalde overheids-nv’s. En om daarmee tegelijkertijd een bedrijfskolom te creëren.

,,Bijvoorbeeld: het Land verkoopt een pakket aandelen Curoil aan Aqualectra, die daar een financiering voor zal moeten aangaan. De verkoop levert het Land een bedrag op. Zeg 500 miljoen. Het betekent ook dat de belangen binnen een bedrijfskolom worden behartigd. Nu is het nog vaak ieder voor zich. Maar dan kan er eventueel een orgaan boven de desbetreffende bedrijfskolom komen, meer een integrale visie in ‘s lands belang.”

Maar nou komt het, vervolgt de minister. ,,Stel je voor dat het lukt om op deze manier een miljard bij elkaar te krijgen. Gaan we dat aanwenden om in oktober 2023 de schuld aan Nederland in één keer af te lossen? Wat ga ik doen als minister van Financiën? Ik ben zelf voorstander van herfinanciering, zoals dat altijd en ook elders in de wereld gebeurt. Mijn voorkeur zou zijn om het miljard te steken in productieve investeringen in onze infrastructuur, ons onderwijs, in onze economie.”

De oplossing uit de hoek van de overheids-nv’s was tot voor kort geen optie, aldus de bewindsman, maar is nu weer op de agenda gezet door de directeuren. En dat gebeurt in verband met de normering van de topinkomens, wat een voorwaarde is van Nederland om de inkorting van de 12,5 procent voor ambtenaren af te bouwen.

De directeuren van de nv’s willen 535.000 gulden per jaar. ,,Ik heb ze laten weten een half miljoen teveel te vinden en dat ik ze met 295.000 meer dan halverwege tegemoet kom. Verder laat ik het over aan de Staten. Mochten die het anders willen, kan een meerderheid daartoe beslissen door middel van een amendement op de Landsverordening normering topinkomens.”

Over wat de minister ervan vindt dat de directeuren een koppeling maken tussen de druk vanuit de verenigde ambtenarenvakbonden enerzijds, de onderhandelingen met Nederland over aanpassing van de voorwaarden, de topinkomens en een mogelijke oplossing van de schuldproblematiek anderzijds - en of hij dat ethisch vindt - daarover laat Silvania zich in dit stadium liever niet uit.


‘Onze autonomie verkocht voor zak geld’

,,Kijk, onze regering is het niet eens met de koppeling tussen de versoepeling van de 12,5 procent inkorting op de ambtenaren en de kwestie van de topinkomens. Maar feit is dat de minister van Financiën niet onafhankelijk is. Wij - en een regering is voortzetting van bestuur - hebben onze autonomie verkocht voor een zak geld. Nederland wil meekijken en meebeslissen.”

Voor de afbouw van de 12,5 procent inkorting zou de minister van Bestuur, Planning en Dienstverlening (BPD) in principe zó een Landsbesluit kunnen uitvaardigen. Maar dat gaat eerst naar Wetgeving en Juridische Zaken (WJZ) en die zal zeggen dat het in strijd is met het besluit van de Rijksministerraad (RMR). En dat zal ook de gouverneur doen, die vervolgens het Landsbesluit niet zal tekenen, zoals eerder is gebeurd met het vakantiegeld.

Silvania stuurt in zijn functie ook de Nationale Hervormingscommissie aan. En hij ziet wat de praktijk is. Voor elk plan van aanpak is éérst groen licht nodig van de ambtenaren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) vóórdat het bij de staatssecretaris of minister, laat staan bij de RMR, komt.

De bewindsman verwijst ook naar de praktijk ten aanzien van de Rijkswet financieel toezicht (Rft). Wat het College financieel toezicht uitbrengt worden wel ‘adviezen’ genoemd, maar in werkelijkheid zijn het ‘instructies’. Zo verklaart hij tegenover het Antilliaans Dagblad.

Op Facebook - het geliefde communicatiekanaal van Silvania - is intussen ook een discussie losgebarsten, vooral na de opmerkingen van zijn jongere partijgenoot Statenlid Fergino Brownbill, die deze week in het parlement heeft gezegd dat de minister ‘zijn broek moet aantrekken’ (zijn verantwoordelijkheid moet nemen en - richting Nederland - meer lef moet tonen).

,,Curaçao is géén onafhankelijk land. De regering van Curaçao kan het besluit van de RMR - de koppeling tussen de -12,5 procent en de normering topinkomens - níet zomaar naast zich neerleggen en doen waar het zin in heeft”, post de bewindsman met koeienletters. Opeenvolgende regeringen renden naar Nederland toe om geld te lenen, vervolgt hij. ,,Nu we onze autonomie kwijt zijn, krijgt de minfin de opdracht zijn broek aan te trekken.”

De werkelijkheid is dat telkens geld van Nederland werd geleend onder Nederlandse voorwaarden, zegt hij verder in antwoord op opmerkingen van een burger. ,,Dat tast je autonomie aan.” En tegen een ander: ,,Als een kind, iedere keer wanneer het geld op is, naar z’n moeder rent om weer geld te lenen. Hoe wil je dat dit kind op z’n eigen benen staat? Denk daar eens over na.”