Orco Bank móet zich wel van doneertransactie Schotte distantiëren

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De meeste donateurs die de oud-premier financieel willen steunen zullen ongetwijfeld handelen ‘vanuit de goedheid van hun hart’. ,,Maar Gerrit Schotte is een ex-politicus die is veroordeeld wegens het aannemen van giften.”

Aldus de advocaten namens Orco Bank, die een blokkade heeft doorgevoerd voor inkomende betalingen op Schottes rekening nadat hij begin deze maand het publiek opriep geld te doneren - hij heeft ruim 1,8 miljoen gulden nodig - om te voorkomen dat hij drie jaar gevangenisstraf moet uitzitten.

Schotte en zijn gemachtigde Etline Palm-Meyer spreken van een ‘wanprestatie’ van Orco en willen door middel van het aangespannen kort geding dat de bank wordt veroordeeld de gedeeltelijke blokkering onmiddellijk ongedaan te maken; dit met een gevraagde dwangsom van 10.000 gulden per dag tot maximaal 2 miljoen.

Orco Bank had en heeft hem echter aangeboden: als Schotte belooft dat hij de rekening, die hij al sinds 2008 heeft, niet meer voor donaties zal gebruiken, dan wordt die gewoon weer opengesteld. ,,Daar is geen kortgedingvonnis voor nodig.”
De rechter bepaalde tijdens de zitting dat partijen moeten proberen er onderling uit te komen. Lukt dat niet, vindt hervatting plaats op 23 mei aanstaande.

De advocaten van Orco Bank gaven tijdens het kort geding aan dat Schotte ‘nog altijd nauwe banden onderhoudt met de politieke partij die hij heeft opgericht’ (regeringspartij MFK, red.) en ‘de bank kan nou eenmaal niet uitsluiten dat er mensen zijn die de donatie doen als quid pro quo voor politieke of bestuurlijke gunsten uit het verleden of in de toekomst’.

,,Dat is een onaanvaardbaar witwas- en corruptierisico dat de bank niet mag en niet wil lopen. De bank moet op grond van de MOT (Meldpunt Ongebruikelijke Transatiues) en de Guidelines van de Centrale Bank CBCS een onderzoek instellen als het vermoeden bestaat dat transacties verband houden met witwassen of corruptie. Voor de bank is het onmogelijk om voor alle donaties vast te stellen dat er geen risico’s aan kleven en dus móet de bank zich wel van zulke transacties distantiëren.”

Deze zaak gaat niet over opzegging of opening van een rekening, maar primair over opschorting. Mocht de bank haar contractuele verplichting tot verwerking van inkomende transacties opschorten? ,,Het antwoord daarop is ja”, aldus advocaten Rogier van den Heuvel en Roderik van Hees namens Orco.

Omdat Schotte een zogeheten ‘politically exposed person’ (PEP) is, is Orco verplicht tot verscherpte monitoring van zijn bankrekening en strikte handhaving van contractuele afspraken. Met andere woorden: de bank moet ten aanzien van de rekening van Schotte nog veel strikter zijn dan bij andere (niet-PEP) klanten.

,,Door het algemene publiek op te roepen donaties te storten op zijn bankrekening voor betaling van de ontnemingsvordering, handelde Schotte in strijd met de afspraak dat die alleen voor salaris en dagelijkse betalingen mocht worden gebruikt.”

Bovendien levert het doel waarvoor Schotte de donaties wil gebruiken een schending op van de bepaling dat de gelden op de rekening op geen enkele wijze verband mogen houden met strafbare activiteiten. ,,De donaties zijn immers bedoeld als vervanging voor wederrechtelijk verkregen voordeel dat Schotte moet terugbetalen op grond van een strafrechtelijke veroordeling. Er is dus een onontkomelijk verband met strafbare activiteiten.”

Schotte stelt bank aansprakelijk

Schotte heeft Orco aansprakelijk gesteld voor alle schade die hij lijdt door het handelen van de bank of het nalaten ervan. Tot die schade behoort ieder bedrag dat naar de rekening wordt overgemaakt, maar niet op de rekening wordt gecrediteerd, aldus advocaat Palm-Meyer. ,,Op die rekening werd voor de blokkering dagelijks ruim 10.000 aan donaties gestort.”

De advocaat zegt dat een doneeractie ofwel crowd funding ‘tegenwoordig ook hier vrij normaal is’. ,,Een doneeractie hoeft niet per definitie tot strafbare feiten zoals witwassen van geld en terrorismefinanciering te leiden en dus ook niet tot reputatierisico of schade voor Orco, zoals Orco stelt in zijn brief van 5 mei 2022.”

Dat overige (bank)relaties van Orco moeite hebben met Schotte als rekeninghouder bij Orco, is niet gesteld en blijkt nergens uit. ,,De enkele algemene vrees van Orco voor mogelijke betrokkenheid bij ongeoorloofde transacties is onvoldoende om opzegging van de inmiddels meer dan tien jaar durende bankrelatie met Schotte te rechtvaardigen”, aldus Palm-Meyer. Overigens gaat het dus niet om opzegging.

Schottes advocaat herinnerde tijdens de zitting aan ‘een eerder geschil met Orco’. ,,In het jaar 2012 heeft Schotte vastgesteld dat de Orco Bank in strijd met de geheimhoudingsplicht en de zorgvuldigheid die de bank jegens hem heeft te betrachten, vertrouwelijke gegevens van hem verstrekt heeft aan de Veiligheidsdienst Curaçao. Hiermee is het strafrechtelijk onderzoek tegen Schotte begonnen, dat uiteindelijk heeft geleid tot zijn onherroepelijke veroordeling op 30 augustus 2018 tot de betaling van 1.844.190,36 gulden wegens wederrechtelijk verkregen voordeel.”

Schotte was vanaf 2006 achtereenvolgens gedeputeerde, lid van de (toenmalige) Eilandsraad en minister-president. Daarnaast was hij van 2010 tot 2020 partijleider van de huidige regeringspartij MFK. In 2016 is hij veroordeeld tot (onder meer) een gevangenisstraf van drie jaar wegens ambtelijke omkoping, witwassen en valsheid in geschrifte tijdens zijn periode als minister-president en in 2018 tot betaling van die 1,8 miljoen.

Zijn advocaat heeft een brief in het geding gebracht van de officier van justitie, waaruit blijkt dat hij drie jaar gevangenisstraf moet uitzitten als hij dit bedrag niet uiterlijk afgelopen maandag zou hebben voldaan. De gemachtigde van Schotte heeft echter verklaard dat het OM heeft toegezegd ‘voorlopig’ niet te zullen overgaan tot tenuitvoerlegging.