Curaçao: Terugbetalen coronaleningen belemmert economische groei

Van onze correspondent
Den Haag - De regering-Pisas vindt dat Nederland méér had kunnen doen om Curaçao door de coronacrisis te helpen. De positieve conclusie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) over de liquiditeitssteun wordt in een reactie voorbarig genoemd.

Staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Koninkrijksrelaties blijft achter de positieve evaluatie staan.
De renteloze leningen die zijn verstrekt als liquiditeitssteun zijn door BZK geëvalueerd. De conclusie is dat ze hebben bijgedragen aan het beperken van de financiële en sociaaleconomische effecten van de Covid-19-pandemie. Curaçao, Aruba en Sint Maarten (CAS) kregen daardoor meer inkomsten, waardoor de publieke dienstverlening kon worden voortgezet en er coronasteun kon worden gegeven aan bedrijven, en banen behouden konden blijven. ,,Hiermee is een belangrijke bijdrage geleverd aan het dempen van de crisis en is de economische groei in 2021 waarschijnlijk hoger uitgekomen dan vooraf door het IMF werd verwacht”, schrijft Van Huffelen aan de Tweede Kamer.
Bovendien gaven de voorwaarden die waren verbonden aan de steun de landen een prikkel tot hervormingen, die pre-corona niet op gang zijn gekomen. En die blijven hard nodig, omdat de landen door de eenzijdige economische structuren sterk afhankelijk blijven van toerisme en de economie harder wordt getroffen door de crisis.
Daarnaast zijn de schuldquotes flink toegenomen. ,,De genoemde structurele hervormingen en duurzame langetermijnafspraken over de liquiditeitsleningen, waarbij ook de schuldposities van de landen worden meegewogen, kunnen de houdbaarheid van de overheidsschuld sterk verbeteren.”
Curaçao heeft als enige gereageerd op de evaluatie. Daarin noemt het kabinet-Pisas ‘bepaalde aannames in het rapport’ onvolledig, omdat mogelijkheden onbenut zijn gelaten. Leningen van vóór 2014, waarover Curaçao nu 60 miljoen gulden rente per jaar betaalt, zouden geherfinancierd kunnen worden tegen veel lagere rentes. De schuldpositie is nu onnodig hoog geworden.
Daarnaast voert Curaçao aan dat het een opslag boven de marktrente betaalt om het defaultrisico te mitigeren. Dat is volgens de regering tegen de geest van artikel 16 van de Rijkswet financieel toezicht (Rft), waarin staat dat Nederland tegen de meest gunstige voorwaarden leent tegen het actuele rendement op staatsleningen. Dat zou betekenen dat er tegen een negatieve rente had kunnen worden geleend in plaats van met een opslag waardoor die op nul uitkomt. Bovendien vindt de regering dat een beloningssysteem beter zou hebben gewerkt dan maatregelen te eisen. Verder tekent Curaçao aan dat het terugbetalen van de coronaleningen de economische groei zal belemmeren.
Er wordt te veel in kortetermijndoelstellingen gedacht in plaats van voor de lange termijn.
Van Huffelen weerlegt de kritiek. Herfinanciering van oude leningen zou Nederland wegens een versnelde aflossing een boeterente hebben opgeleverd, die zou zijn doorbelast aan de CAS-landen. ,,Tijdens de acute fase van de coronacrisis was er geen goed beeld van de aflossingscapaciteit van Curaçao.” Mogelijk zou er daardoor geen rentevoordeel voor Curaçao zijn geweest. Nu de liquiditeitsleningen met achttien maanden zijn verlengd, wordt er overigens wel naar deze optie gekeken.
De Rft is in dit geval niet van toepassing, aldus de staatssecretaris. De steun is verleend op basis van artikel 36 van het Statuut. Bovendien is de risico-opslag maar een paar tienden van een procent. Er is volgens de bewindsvrouw al sprake van een beloningssysteem, namelijk dat na het voldoen aan voorwaarden een nieuwe tranche kan worden verstrekt.
De conclusie uit de evaluatie dat de liquiditeitssteun heeft gewerkt om de effecten van de pandemie te beperken blijft overeind. Afspraken voor de lange termijn worden de komende 18 maanden gemaakt en vielen buiten de scope van de evaluatie.