In brief aan politiek Den Haag: Rampscenario dreigt met korting 12,5%

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Kennelijk min of meer ten einde raad richt de Stichting Federatie Zorginstellingen (SFZ) op Curaçao zich nu - na meerdere noodkreten - nogmaals tot politiek Den Haag.

Onder de kop ‘Dit kan onmogelijk de bedoeling zijn! Deel 3’ wordt onder meer premier Mark Rutte (VVD) als voorzitter van de Rijksministerraad (RMR) aangeschreven.
SFZ heeft op 2 september 2020 en op 25 oktober 2021 de Nederlandse regering om expliciete aandacht gevraagd voor de zorgwekkende ontwikkelingen in de gezondheidssector op Curaçao. Van de voormalige staatssecretaris van Koninkrijksrelaties, Raymond Knops (CDA), is eenmalig een reactie ontvangen en wel op 6 oktober 2020.
,,Deze reactie heeft echter geenszins kunnen leiden tot een vermindering van onze zorgen. Eerder is het tegendeel het geval, nu de regering van Curaçao op het punt staat haar conceptwetgeving ‘Normering topinkomens’ in te dienen bij de Staten van het Land Curaçao. In deze wetgeving is min of meer terloops geregeld dat een korting van 12,5 procent zal worden doorgevoerd op de arbeidsvoorwaarden van alle medewerkers in de semipublieke sector, waartoe ook de Curaçaose zorginstellingen worden gerekend.”
De bron van deze kortingsmaatregel kan gevonden worden, vervolgt voorzitter Lionel Sint Jacobs, in de eisen die Nederland heeft gesteld aan Curaçao om in aanmerking te kunnen blijven komen voor liquiditeitssteun. Knops gaf destijds in zijn schrijven aan dat de Nederlandse regering tot het stellen van deze voorwaarde heeft besloten om twee redenen.
De eerste reden betreft de hoge druk op de begroting van de personeelskosten van de publieke en semipublieke sector van de landen. De tweede reden luidt dat deze maatregel in het kader van solidariteit met de werknemers buiten de (semi)publieke sector genomen dient te worden. Hoe Curaçao deze voorwaarden invult, is aan Curaçao zelf, stelde de staatssecretaris.
In zijn brief aan de federatie verwijst de voormalig staatssecretaris ook naar de noodzaak om te komen tot hervormingen in het Curaçaose zorgstelsel. De staatssecretaris schrijft letterlijk: ,,Ten behoeve van goede en toegankelijke zorg op termijn is het van belang dat op basis van gedegen analyses het zorgstelsel wordt versterkt en waar nodig hervormd.”
In een nieuwe poging van de kant van SFZ wil Sint Jacobs de politiek in Den Haag ervan overtuigen ‘dat dit belang op geen enkele wijze wordt gediend’ indien wordt vastgehouden aan de eis dat 12,5 procent op de arbeidsvoorwaarden van medewerkers in de semipublieke sector gekort moet worden; en Nederland tegelijkertijd het volledig aan de Curaçaose overheid overlaat op welke wijze zij deze eis invult.
,,Wij zijn verder overtuigd geraakt van het rampscenario dat ons te wachten staat, nu wij recent de beschikking hebben gekregen over de conceptwetgeving ‘Normering topinkomens’ van de Curaçaose regering waarin de korting van 12,5 procent op arbeidsvoorwaarden binnen de semipublieke sector is opgenomen.”
De brief is behalve aan Rutte, ook gericht aan staatssecretaris Alexandra van Huffelen (D66) en aan de Tweede en Eerste Kamer. Afschriften gingen onder meer naar ministers en de Staten op Curaçao.

‘Van topinkomen in zorgsector geen sprake’
,,Graag lichten wij onze overtuiging aan u toe. Mocht u zich hebben verdiept in de salarissen binnen de zorgsector, dan zal ook u duidelijk zijn dat bij de zorginstellingen die zijn aangesloten bij de federatie van topinkomens absoluut geen sprake is. Integendeel: omdat de budgetten van de zorginstellingen al jaren niet zijn aangepast aan de almaar stijgende kosten, is de salarisontwikkeling in deze sector fors achtergebleven bij die van de overheid en overheidsbedrijven.”
Het bruto-maandsalaris van medewerkers binnen de Curaçaose zorginstellingen bedraagt gemiddeld circa 2.800 gulden. Dit komt overeen met een gemiddelde loonsom van minder dan 50.000 per werknemer. Dit bedrag is 45 procent lager dan dat van de gemiddelde loonsom in de publieke sector, aldus SFZ-voorzitter Sint Jacobs.
,,Met andere woorden: werken in de zorgsector is al jaren geen vetpot en invoering van de 12,5 procent kortingsmaatregel zal er zonder twijfel toe leiden dat een deel van onze medewerkers in financiële problemen komt, mocht dit nog niet reeds het geval zijn. Al onze zorginstellingen zullen op hun beurt te maken krijgen met onrust, demotivatie, toename van mentale druk en een stijgend ziekteverzuim. Het zal nog moeilijker en misschien wel onmogelijk worden om medewerkers te werven en behouden om de zorg te leveren die van ons verwacht wordt. Omdat wij een sneeuwbaleffect verwachten zal een deel van onze instellingen het leveren van verantwoorde zorg niet langer kunnen garanderen, iets waartoe zij wel wettelijk verplicht zijn!”
De mensen die afhankelijk zijn van deze zorg zullen de negatieve impact van de ingevoerde kortingsmaatregel dan ook nog jaren voelen, verwacht SFZ. In de brief aan politiek Den Haag: ,,Kort gezegd voorzien wij een maatschappelijke ontwrichting en een aanzienlijke achteruitgang van de zorg aan de meest kwetsbaren in de samenleving. Dit scenario druist volledig in tegen alle intenties om te werken aan een betaalbare en toegankelijke gezondheidszorg voor alle burgers van Curaçao.”
Sint Jacobs brengt graag in herinnering dat de motivatie van de Nederlandse regering om te komen tot besparingen op arbeidsvoorwaarden in de (semi)publieke sector vooral werd ingegeven door het idee van hoge en soms zelfs exorbitante arbeidsvoorwaarden binnen deze sector. ,,Wij herhalen dat hiervan geen sprake is bij onze instellingen.”
Hiernaast eiste de Nederlandse regering een vorm van solidariteit van deze sector omdat veel bedrijven en medewerkers in de private sector in de beginfase van de covidpandemie het financieel moeilijk hadden als direct gevolg van de sluiting van het luchtruim en sluiting van winkels.
,,Maar van deze vergaande maatregelen is al lange tijd geen sprake meer en het toerisme en de lokale handel draaien weer op volle toeren. Er is wat ons betreft dan ook geen enkele reden meer om deze solidariteitseis van de zijde van Nederland als gerechtvaardigd te beschouwen.”
Nu de Curaçaose regering via de Wet normering topinkomens een maatregel wenst door te voeren die leidt tot 12,5 procent minder beloning voor medewerkers in de zorg, wordt volgens SFZ ‘op een verkeerde manier vooruitgelopen’ op het hervormingsprogramma voor de Curaçaose gezondheidszorg, al dan niet ondergebracht binnen het Coho.
,,De consequentie van deze maatregel is dat dit hervormingsprogramma al op voorhand ondermijnd dreigt te worden en het draagvlak voor veranderingen aanzienlijk wordt aangetast.”
Naar de mening van de zorgfederatie kan het geschetste donkere scenario voor de Curaçaose zorgsector op relatief eenvoudige wijze worden voorkomen en wel als volgt: ,,Laat alle plannen om te komen tot aanpassingen van arbeidsvoorwaarden in de zorgsector deel uitmaken van het hervormingsprogramma voor de Curaçaose zorgsector waarvoor de Nederlandse en Curaçaose samen een verantwoordelijkheid dragen. In dit verband hebben wij aan de Curaçaose regering al voorgesteld om prioriteit te geven aan een breed omvattend salarisonderzoek binnen de
Curaçaose gezondheidszorg. De uitkomsten van dit salarisonderzoek kunnen dan de basis vormen voor het maken van afspraken over een nieuwe beloningsstructuur die zal gelden voor alle zorginstellingen op Curaçao.”

’