Luchtverkeersleiding afhankelijk van vliegbewegingen
Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Overheids-nv Dutch Caribbean Air Navigation Service Provider (DC-ANSP) heeft in het jaar dat de coronacrisis losbarstte, 2020, een verlies geboekt van ruim 5 miljoen gulden. In het pre-coronajaar 2019 werd nog een winst gerealiseerd van bijna 3,4 miljoen.
Dit staat in het advies van de Stichting Bureau Toezicht en Normering Overheidsentiteiten (SBTNO) in verband met het dividendbeleid en de dividenduitkering 2020 na de DC-ANSP jaartoets. Gelet op het geleden verlies in 2020 is voorgesteld géén dividend vast te stellen.
Luchtverkeersleiding DC-ANSP is voor haar omzet afhankelijk van het aantal vliegtuigen dat door het door haar gecontroleerde vluchtinformatiegebied (‘Curaçao FIR’=Flight Information Region) vliegt en van het aantal vliegtuigen dat landt op en vertrekt van de vliegvelden op Curaçao (Hato International Airport) en Bonaire (Flamingo International Airport).
In april 2020 daalden de overall vliegbewegingen voor DC-ANSP met bijna 90 procent, daarna is het gedurende de rest van het jaar wel wat verbeterd, maar dat bleef toch sterk achter op het niveau van eerder en kwam uit op 58 procent van het niveau van 2019.
De omzet van DC-ANSP in 2020 bedroeg minder dan de helft van 2019, deze daalde namelijk van nog 29 miljoen in 2019 tot 14,2 miljoen in 2020. Doordat DC-ANSP ook kostenreductie heeft toegepast, is het verlies enigszins beperkt gebleven.
Het operationeel resultaat viel terug van +4,5 miljoen in 2019 tot -6,7 miljoen in 2020. Op totaal niveau (‘total comprehensive income’) daalde het resultaat van 3,4 miljoen winst in 2019 tot 5 miljoen verlies in 2020. Dit verlies zal het overheidsbedrijf ten laste van de ingehouden winst boeken.
Opvallend is dat de verdiensten van DC-ANSP op Bonaire (Flamingo Tower) minder hard zijn teruggelopen dan op Curaçao (Hato Tower) en de Curaçao FIR. Dit duidt erop dat er in 2020 relatief meer vliegbewegingen waren rondom Bonaire dan de overige twee gebieden.
De FIR-opbrengsten vormen verreweg de grootste inkomstenbron. In 2019 leverden de zogeheten Enroute Facility Charges (EFC) bijna 18,7 miljoen op, terwijl Hato goed was voor 4,8 miljoen en Bonaire voor 3,8 miljoen. In het coronacrisisjaar kwamen deze posten uit op respectievelijk 7,7 miljoen; 2,4 miljoen; en 3,1 miljoen.
De personeelskosten van de luchtverkeersleiding zijn - hoewel iets afgenomen - verreweg de grootste uitgavenpost, namelijk ruim 14,1 miljoen in 2019 en 13,5 miljoen in 2020. De afschrijvingen bedroegen 4,2 miljoen, terwijl de huisvesting circa 1,9 miljoen op jaarbasis kost. Al met al kwamen de lasten in 2019 uit op 24,5 miljoen en konden deze in 2020 worden gedrukt tot 21 miljoen.
De algemene opvatting is, zo is te lezen in het SBTNO-advies, dat het enkele jaren kan duren voordat er sprake is van (volledige, red.) normalisatie van de luchtvaartsector zoals die gold vóór de Covid-19-crisis. ,,DC-ANSP is conform de balans voorlopig in staat tegenvallers met interne middelen op te vangen.”
Luchtverkeersleiding solvabel en liquide
De solvabiliteit van DC-ANSP, gemeten als de verhouding eigen vermogen ten opzichte van het balanstotaal, neemt zelfs toe van 64,1 procent in 2019 tot 64,6 procent in 2020. Daarmee komt de solvabiliteitsratio van deze overheids-nv ruim boven de norm van 40 procent uit.
Ook de liquiditeitspositie van DC-ANSP, gemeten als de verhouding vlottende activa en kortlopende schulden (‘current ratio’), neemt toe van 2,8 in 2019 tot 3,1 in 2020. De current ratio komt daarmee ook boven de norm van 1,5 uit.
Naast het verlagen van kosten heeft de luchtverkeersleiding op Curaçao geplande investeringen die niet urgent waren, uitgesteld. Wel stelt zij dat een aantal grote investeringen uit het oogpunt van continuïteit, veiligheid en efficiëntie noodzakelijk zijn en geen verder uitstel dulden.
De geplande grote investeringen betreffen onder andere de bouw van een nieuwe Hato-toren, de verandering van het Air Traffic Management-systeem (radar- en navigatiesysteem) en een nieuw Area Control Centre-gebouw (ACC). Volgens planning zullen deze investeringen gedurende de periode 2022 tot 2026 plaatsvinden.
De accountant van de vennootschap, BDO op Curaçao, heeft bij de jaarrekening 2020 een goedkeurende controleverklaring afgegeven. Ten aanzien van de aspecten van corporate governance meldt de accountant dat de directie en de raad van commissarissen (RvC) hebben voldaan aan de Code.
Dutch Caribbean Air Navigation Service Provider nv, opgericht in februari 2005 (toen nog als Netherlands Antilles Air Traffic Control, NAATC) en gevestigd te Seru Mahuma, wordt geleid door directeur Micilia Albertus-Verboom. De commissarissen zijn Shayra Bernadina-Willems (president-commissaris), Niels Lokman, Fabi Constansia en Reagan Celestijn.
