Kans op negatief oordeel CPT groot
Van een onzer verslaggevers
Willemstad - In de strafgevangenis Sentro di Detenshon i Korekshon Kòrsou (SDKK) wordt al sinds 2000 aan een reorganisatie gewerkt en in 2009 is een nieuw functieboek opgesteld, maar nog steeds is de reorganisatie niet afgerond en ook het functieboek niet geïmplementeerd.
Dat heeft SDKK-directeur Urny Floran gisteren in de Staten naar voren gebracht. Het ontlokte Justitieminister Gilmar Pisas (MFK) de opmerking: ,,Er is een enorme achterstand bij SDKK, voornamelijk vanwege gebrek aan geld. Er is veel geld nodig voor de inhaalslag. Het lijkt haast onmogelijk, maar met de steun van de Staten, de regering en de directie van de gevangenis moet dit op te lossen zijn. Het geld moet ergens vandaan komen en we gaan dat op verschillende manieren aanpakken.”
Wat de minister gaat doen: ,,De Stichting Overheidsaccountantsbureau (Soab) is bezig met een doorlichting van de begroting van SDKK. Hier kunnen wonderen uit voortkomen door toch te bezuinigen.” Daarnaast is er eerdaags weer het Justitieel Vierlandenoverleg (JVO) waarin de problematiek aangekaart kan worden. ,,Vooral jongeren moeten beter uit de gevangenis komen. Er is voor hen nu weinig perspectief. Er zitten nu minderjarigen, leerplichtigen vast die geen onderwijs krijgen. Wie weet krijgen we hiermee bij het JVO geld los”, aldus Pisas. Verder kan in de suppletoire begroting 2022 gezocht worden naar wat ruimte en anders in de begroting 2023 zorgen dat er extra geld beschikbaar gesteld kan worden voor SDKK. Ook binnen het Landspakket kunnen projecten ingediend worden. ,,Ik ben blij dat de staatssecretaris van Koninkrijksrelaties, Alexandra van Huffelen (D66), bij SDKK op bezoek is geweest”, zo voegt de minister eraan toe. En tot slot noemt hij het laatste redmiddel onderbouwd met het gezegde ‘Ora laman seka, e berguensa ta pa Dios’ (als de zee opdroogt, moet (alleen) God zich schamen), namelijk, zo lijkt het, het internationaal uitbuiten van een negatief oordeel van het Europees Comité voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing (CPT). Dit comité zal dit jaar nog het SDKK bezoeken. Pisas: ,,Als het negatieve advies internationaal bekend wordt krijgen we hulp, want het Koninkrijk mag dit soort problemen niet krijgen. Het is een laatste redmiddel.” Floran zegt over dit bezoek: ,,We gaan het zeker niet halen. We schieten nog te kort op het gebied van de mensenrechten, zo mist er een goede resocialisatie. Het CPT stelt ook steeds hogere eisen.”
Floran schetst triest beeld
Floran schetst een triest beeld van hoe het nu staat met de gevangenis. Zo wordt er weliswaar op projectbasis geresocialiseerd, maar het is niet structureel en telkens afhankelijk van particuliere initiatieven en (tijdelijke) fondsen zoals indertijd Usona. In de gevangenis zijn 205 gedetineerden aan het werk, maar het zou beter zijn als ze ook geschoold worden. Zo zouden ze buiten de gevangenis gemakkelijker aan het werk te kunnen. ,,Maar de ervaring leert dat er veel discriminatie is en ex-gedetineerden niet meer makkelijk aan werk komen”, aldus Floran. Ook blijkt het recidivegehalte hoog te zijn.
Overigens stelt Floran dat ook medewerkers in de gevangenis in de samenleving op onbegrip stuiten. Die worden volgens hem dus ook gediscrimineerd. Gevolg is dat er een groot tekort is aan personeel.
Fysiek heeft het complex ook veel te lijden. In 2000 zijn blokken 7 en 8 gerenoveerd, alles bóven de grond, de gevangenis bestond toen al veertig jaar. ,,Maar alles ónder de grond niet”, zo legt de directeur uit. Het gevolg: ,,De buizen liggen er al zestig jaar en zijn oud en verrot met alle gevolgen van dien. Er is geen geld voor onderhoud, ook na de renovatie van 2000 is niets onderhouden. Er zijn 300 cellen met waterproblemen.” Floran geeft een voorbeeld: ,,In 2000 zijn er speciale toiletten en douches geïnstalleerd met drukknopjes waar veren en rubbers in zitten. Die zijn allemaal kapot inmiddels. We konden niet weer die speciale dure spullen bestellen uit het buitenland, dus nu hebben we uiteindelijk gekozen voor toiletten en kranen die op het eiland te koop zijn. Niet altijd even geschikt voor een gevangenis. In sommige blokken wordt het toilet doorgetrokken met emmers water. Ongeveer 40 gevangenen doen het zo.”
Wat betreft resocialisatie heeft de directeur het plan een extra ruimte te bouwen. Dat kan gecreëerd worden door de centrale doucheruimtes weg te halen en de cellen te voorzien van elk een eigen wasgelegenheid. Daar is geld voor nodig, wat er op dit moment niet is. Floran noemt in de Staten wat bedragen: voor verbeteren van de riolering in blok 5 is 200.000 gulden nodig. Renovatie in blok 2 kost 600.000 gulden, voor het vervangen van elektriciteitskasten is 350.000 gulden nodig, de schietpost van blok 3 moet opgeknapt worden voor 22.000 gulden. Er zijn twintig nieuwe airco-installaties nodig, nieuw meubilair kost 300.000 gulden en de beveiliging moet ook beter, kosten 300.000 gulden.
Op dit moment telt de gevangenis 135 bewaarders, 100 beveiligers en 60 man burgerpersoneel. Er zijn vanaf 2016 120 mensen afgevloeid: of met pensioen, nu weer enkelen met de vervroegde vrijwillige uittreding (VVU), er zijn mensen overleden, elders gaan werken of verhuisd naar het buitenland. Floran voegt eraan toe: ,,Er heerst de perceptie dat mensen weggaan vanwege de slechte situatie. Maar dat is vaak niet de belangrijkste reden voor vertrek.”
Waar vooral mensen nodig zijn is op de medische post. Er zijn 12 mensen nodig, maar er zijn er nu 5. Ook het vinden van keukenpersoneel is een probleem. ,,De keuken heeft ook onderhoud nodig. Vanaf 2000 is dit niet meer gedaan. Elke vijf jaar moet apparatuur vervangen worden. Er wordt elke dag voor meer dan 500 mensen gekookt, ook voor de Justitiële Jeugd Inrichting Curaçao (JJIC) en Brasami”, aldus de directeur.
