Knops raadt aan draagvlak te zoeken voor nieuw ontwerp

Van onze correspondent
Den Haag - Een geschillenregeling moet er nog steeds komen, ondanks het intrekken van het voorstel voor de Rijkswet Koninkrijksgeschillen. Staatssecretaris Raymond Knops van Koninkrijksrelaties is het op dat punt eens met het Interparlementair Koninkrijksoverleg (Ipko). Dat uitspraken over geschillen in het Koninkrijk bindend zouden moeten zijn is volgens hem niet met zoveel woorden beloofd.

Knops reageerde gisteren in een uitgebreide brief aan de Tweede Kamer op de afsprakenlijst van het in augustus op Bonaire gehouden Ipko en op vragen die daarbij zijn gesteld. Het Ipko sprak over de geschillenregeling af een voorstel van de Caribische landen af te wachten nu het wetsvoorstel is ingetrokken. Dat gebeurde nadat de Staten van Curaçao, Aruba en Sint Maarten bezwaren hadden gemaakt tegen het voorstel.
Het kabinet is zich ervan bewust dat een geschillenregeling in 2010 bij het invoeren van de nieuwe staatkundige structuur is afgesproken. Dat geldt ‘onverminderd’, schrijft Knops. Hij is bereid om een nieuw wetsontwerp van de Caribische landen af te wachten, maar waarschuwt de regeringen alvast dat het van belang is dat ‘in een tijdig stadium wordt gezocht naar draagvlak voor het betreffende ontwerp’.
Naar aanleiding van het Ipko werd de concrete vraag gesteld of toenmalig minister Ernst Hirsch-Ballin voorafgaand aan 10 oktober 2010 heeft verklaard dat de geschillenregeling bindend zou moeten zijn. Daarop geeft Knops een wat ontwijkend antwoord waarin wordt gesproken over het beslechten van geschillen, maar waarin het woord ‘bindend’ ontbreekt: ,,De toenmalige minister heeft in 2010, in de nota naar aanleiding van de Verslagen van de Staten van de Nederlandse Antillen en Aruba, de intentie uitgesproken tot het instellen van een onafhankelijke instantie die juridische geschillen over de interpretatie van het Statuut kan beslechten.”
In de aanloop naar het nu ingetrokken wetsvoorstel toonde Hirsch-Ballin zich in 2019 een warm voorstander van een constitutioneel hof. Hij vond het toen voorliggende wetsvoorstel juridisch tekortschieten en pleitte bij het ontbreken van een constitutioneel hof voor een constitutioneel rechtsprekende afdeling binnen de Raad van State, die dus een stuk verder gaat dan de destijds voorgestelde afdeling Koninkrijksgeschillen.
In zijn brief over het Ipko schetst Knops verder de stand van zaken rond de liquiditeitssteun, het Coho, de vreemdelingenproblematiek en de armoedeproblematiek in Caribisch Nederland. Dat laatste schuift hij door naar het volgende kabinet. Over de wens van de Curaçaose delegatie om te komen tot vriendschappelijke verhoudingen stelt hij: ,,De onderlinge relatie vraagt continu aandacht. Daarbij kan het soms - zeker in crisistijd – schuren.” Het kabinet wil het wederzijds begrip tussen Nederland en de Caribische eilanden vergroten. Dat gebeurt onder andere door uitwisselingen en een cursus voor beleidsmedewerkers van de ministeries.
Ten aanzien van de mensenrechten ziet het kabinet geen noodzaak voor het inschakelen van het College voor de Rechten van de Mens. Wel is er een mensrechtenvragencommissie opgericht, waarin wordt besproken hoe de vier landen elkaar kunnen bijstaan bij de implementatie van verdragen. Een van die verdragen is het Verdrag van Instanbul tegen huiselijk geweld en kindermishandeling.