Bij verdere daling premie-inkomsten dreigen liquiditeitsproblemen

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De vooruitzichten van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) zijn somber en het jaar 2020 is afgesloten met een verlies van 53,5 miljoen gulden (2019: -19,1 miljoen). Dat blijkt uit het onlangs aangeboden jaarverslag 2020.

,,Met het intreden van de Covid-19-crisis in de eerste helft van 2020 en het voortduren daarvan in het begin van 2021 kan niet anders gesteld worden dan dat de vooruitzichten, in ieder geval op de korte termijn, zeer somber zijn. De pandemie en de daarmee gepaard gaande ‘lockdown’ heeft verregaande consequenties gehad voor de economie en daarmee direct effect op de premieopbrengsten. De sterke daling van de premie-inkomsten zal, indien deze zich voortzet, op korte termijn leiden tot liquiditeitsproblemen bij de SVB”, zo staat in het verslag van directeur Philip Martis dat in handen is van het Antilliaans Dagblad.
En dit komt bovenop een al dalende trend in premieopbrengsten over de afgelopen jaren, behalve bij het Algemene Ouderdomsverzekering (AOV)-fonds. De SVB constateert dat het moeilijk is een prognose te geven van met name de premieopbrengsten, zowel op korte als op lange termijn. Dit is namelijk ‘sterk afhankelijk van de economische ontwikkelingen van het Land Curaçao gedurende en tijdens het herstel na de Covid-19-periode’.
,,De directie van de SVB verwacht vooralsnog lage(re) premieopbrengsten over het jaar 2021. Mede op basis van het voorgaande wordt voorlopig geprojecteerd dat de SVB per ultimo 2021 een negatief totaal vermogen zal hebben.” Weliswaar staat het Land garant voor het dekken van de tekorten bij de fondsen, maar ‘de betaalbaarheid van de wettelijk toebedeelde taken op nationaal niveau moeten wel geadresseerd worden’, aldus de SVB.
Daarnaast meldt het verslag dat er wettelijke reserves opgebouwd zijn bij de SVB, die er juist voor zijn om in geval van calamiteiten zoals een pandemie premie-uitval tegenvallers op te vangen.
Daarom staat er in het jaarverslag: ,,De SVB is er van uitgegaan dat premie-uitval welke het gevolg is van de covidpandemie aangezuiverd kan worden ten laste van de wettelijke reserves. Door de SVB is een premie-uitval als gevolg van covid berekend op circa 56,9 miljoen gulden, waarvan circa 55,7 miljoen gulden ten laste van de wettelijke reserves kunnen worden gebracht.”
Hierdoor blijft er toch een positief Schommelfonds over van ongeveer 47,4 miljoen. Overigens, zo stelt de SVB erbij, is dit positieve Schommelfonds alleen mogelijk bij een daadwerkelijke aanzuivering van de ongeveer 80,5 miljoen gulden uit de periode tot 10 oktober 2010.
Het fonds voor de basisverzekering ziektekosten (bvz) bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) laat voor het eerst in de afgelopen vijf jaar een negatief saldo zien van ruim 19 miljoen gulden. Grootste boosdoener is volgens het instituut de kostenstijging voor de ziekenhuiszorg in het Curaçao Medical Center (CMC), te weten een stijging van 23 procent. Was het budget in het Sint Elisabeth Hospitaal (Sehos) nog 135 miljoen gulden op jaarbasis, in het CMC is dit 176 miljoen gulden. Daar komt bij dat het aantal verzekerden in 2020 toenam van 147.518 naar 150.893. Ook de gemiddelde medische kosten per verzekerde nam toe, van 3.644 gulden naar 3.700 gulden. Ondanks dat er meer verzekerden zijn, namen de premie-inkomsten af (van bijna 280 miljoen naar 263 miljoen gulden). ,,De daling van de (premie)baten van circa 19,6 miljoen gulden is het gevolg van de Covid-19-pandemie”, zo wordt hierbij uitgelegd.
In het jaarverslag staat over het CMC: ,,De opening van het nieuwe centrumziekenhuis, het Curaçao Medical Center (CMC), op 15 november 2019, en de simultane sluiting van het Sint Elisabeth Hospitaal (Sehos), was een historische gebeurtenis in de curatieve zorg van Curaçao. Met de realisatie en de operationalisering van het CMC ging ook een aanmerkelijk hogere exploitatielast gepaard in het jaar 2020.” Het CMC is in 2020 via een ministeriële beschikking gebudgetteerd. Maar, zo wordt uit de doeken gedaan: ,,Het CMC heeft tegen de budgetbeschikkingen van de overheid bezwaar en beroep aangetekend tegen de vastgestelde budgetten over de perioden 15 november 2019 tot en met 31 december 2020 en over het jaar 2021. De juridische procedure zal naar verwachting in 2021 worden afgerond.”
De cijfers van het bvz-fonds tonen aan dat het saldo vanaf 2016 telkens positief was. In 2016 ruim 39 miljoen gulden, maar wel elk jaar minder, tot ruim 14 miljoen in 2019. Tussen 2018 en 2017 liep het fonds sterk terug met circa 15 miljoen gulden, maar de grootste daling is te zien tussen 2019 en 2020 waarbij het fonds met circa 33 miljoen gulden afnam.
Om de verhoogde ziekenhuiskosten te ondervangen is in 2019 door de Taskforce Markordening en Financiering Zorgsector een rapport opgesteld met daarin bezuinigingsaanbevelingen op de beleidsterreinen geneesmiddelen, medisch specialisten, laboratoria en medische uitzendingen. Daarover stelt de SVB: ,,De taakstellende besparingen zijn in 2020 slechts ten dele - voor ongeveer een kwart - gerealiseerd, met name omdat in de farmacie nog geen sprake is van het ‘terstond’ registreren door de overheid van generieken (merkloze medicijnen, red.), die reeds in de Europese Unie, de Verenigde Staten of Canada geregistreerd zijn.” Ook was een productieplafond voorgesteld voor medisch specialisten die niet meer zouden declareren dan het voorgeschreven maximum (het plafond). Maar door gerechtelijke procedures heeft de SVB dit nog niet kunnen doorvoeren. Ook was er een leeftijdsgrens ingesteld waarna medici zouden moeten uittreden, maar op last van het gerecht is dit verschoven van 1 januari 2020 naar 1 januari 2023.