Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Na ruim elf jaar overlast van stank en vliegen hebben de bewoners van Sunset Heights en Sun Valley bij de rechter hun gelijk gehaald tegen J&M Egg’s Farm Moderno, die enkele honderden meters ten oosten van deze wijken een groot pluimveebedrijf houdt.
Moderno kocht in 1990 de kippenfarm te Zee en Landzicht, zoals het gebied heet, terwijl de wijken Sunset Heights en Sun Valley pas daarna, in de periode 1990-1993, zijn ontwikkeld. Er zijn in de jaren wel meer kippen bijgekomen.
Het gerecht noemt de door Moderno veroorzaakte hinder ‘onrechtmatig ten opzichte van de bewoners’. Van de kippenfarm had mogen worden verwacht dat zij haar bedrijfsvoering zou aanpassen aan de vergunningsvoorschriften. ,,Dat heeft Moderno (bewust) niet gedaan”, leest het Antilliaans Dagblad in het vonnis. De daarvoor aangevoerde argumenten zijn niet zodanig dat de gerechtvaardigde belangen van de bewoners daarvoor moeten wijken.
Het is de kippenfarm nu ‘verboden’ om, vanaf drie maanden na het vonnis, dierlijk en/of organisch materiaal, waaronder kippenmest, te storten op haar bedrijfsterrein. Ook niet op een ander dan door de overheid aangewezen locatie. Moderno wordt ‘veroordeeld’ om de kippenmest vanaf dan dagelijks te verwijderen uit de stallen en, in afwachting van de afvoer ervan, op te slaan in een gesloten of afgedekte betonnen bak of container met vloeistofkerende of vloeistofdichte vloer waaruit geen mestwater mag lekken; en de mest dagelijks af te voeren naar een door de overheid aangewezen plek.
Beide op straffe van een dwangsom van 10.000 gulden per overtreding tot een maximum van één miljoen. Moderno is ook veroordeeld tot vergoeding van de door de bewoners gemaakte deurwaarders- en expertisekosten van bijna 7.100 gulden. De zaak was aangespannen door Stichting Sunset Heights alsmede een zevental individuele bewoners.
In het vonnis wordt Barreto de Andrade genoemd als de directeur van Moderno. In de vergunning wordt het maximumaantal van 80.000 kippen genoemd. Ter zitting verklaarde de directeur dat het er inmiddels 100.000 zijn. Die produceren per dag ongeveer 8.000 liter mest. Als oplossing had het bedrijf eerder voorgesteld de kippenmest in een laag van maximaal 10 centimeter hoog uit te rijden, te verspreiden op het terrein en het zo te laten drogen.
Maar voor de bewoners was de situatie, omschreven als een vreselijk stinkende mestgeur, onhoudbaar. Er was vrijwel dagelijks overlast van stank en vliegen. Zodanig dat mensen binnenshuis moeten blijven wanneer zij thuis zijn, met gesloten deuren en ramen moeten leven en buitenshuis niets kunnen organiseren vanwege de geur en de vliegen die op alles afkomen.
Medio oktober 2019 heeft het ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) een hindervergunning verleend. Al in 2013 was door de inspectie van GMN een verband geconstateerd tussen de stank in Sunset Heights en de kippenmest van Moderno.
De farm was een periode van negen maanden gegeven om een (lucht)loopbandsysteem voor het drogen van mest op te zetten en in werking te stellen (waarna deze aan eigenaars van hofi’s wordt aangeboden). Moderno heeft naar voren gebracht dat van haar niet kan worden verwacht dat zij zich houdt aan de vergunning. Het bedrijf voorziet Curaçao van eieren. Eieren zijn aangemerkt als basisproduct met een door de overheid vastgestelde maximumprijs.
De directeur stelt dat niet van hem kan worden verwacht dat hij grote investeringen doet terwijl deze nauwelijks kunnen worden terugverdiend. Toewijzing van de vorderingen van de bewoners zou betekenen dat de bedrijfsvoering komt stil te liggen, aldus Moderno.
Het bedrijf van De Andrade heeft volgens de rechter echter onvoldoende aangevoerd om de conclusie te rechtvaardigen ‘dat het onrechtmatig handelen door Moderno wegens zwaarwegende maatschappelijke belangen moet worden geduld’. Niet is onderbouwd dat de bedrijfsvoering zou moeten stoppen. De rechter wijst er bovendien op dat Moderno met 20.000 meer kippen dan in de vergunning vermeld er sprake is van toegenomen opbrengst, waarmee de farm in staat zou zijn de vergunningsvoorschriften na te leven en (verdere) investeringen te doen.
De vorderingen van de bewoners zijn toegewezen voor zover deze betrekking hebben op de verwerking van kippenmest. De verzochte dwangsom is ook toegewezen vanaf drie maanden na betekening van het vonnis, zodat Moderno in staat wordt gesteld de vereiste aanpassingen in de bedrijfsvoering te doen.
