Proces sluiting ABN-rekening Caribisch deel Koninkrijk tijdelijk on hold

Van een onzer verslaggeefsters
Willemstad/Den Haag - De ABN Amro Bank heeft tijdelijk het proces stopgezet om hun klanten in het Caribisch deel van het Koninkrijk te informeren over het voornemen om hun bankrekening op te heffen. Dit in afwachting van de behandeling van een initiatiefwetsvoorstel dat het mogelijk zou maken voor alle personen met de Nederlandse nationaliteit een Nederlandse bankrekening hebben, ook als ze buiten de Europese Unie (EU) wonen.
Dat meldt The Daily Herald, die een woordvoerder van de ABN Amro Bank heeft gesproken. De woordvoerder bevestigt dat er gesprekken gaande zijn om toch basisbetaalrekeningen beschikbaar te stellen aan Nederlanders in het buitenland. Zolang die gesprekken duren, is het proces tot opheffing van de rekeningen stopgezet.
In 2016 is ABN Amro begonnen met het benaderen van ongeveer 15.000 van de in totaal 5 miljoen particuliere klanten met het verzoek hun bankrelatie met de ABN Amro te beëindigen. Het betreft klanten die woonachtig zijn buiten de Europese Economische Ruimte (EER), met uitzondering van expats, die gebruikmaken van de diensten van de bank in Nederland. Het Caribisch deel van het Koninkrijk maakt geen deel uit van de EER, ook al zijn de eilanden overzeese landen en gebieden (LGO's) van de Europese Unie (EU). De EER bestaat uit de EU-lidstaten en drie leden van de Europese Vrijhandelsassociatie (Efta), namelijk IJsland, Liechtenstein en Noorwegen.
Tot hun grote ergernis hebben ook ABN Amro-klanten op Curaçao, Bonaire, Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba een brief ontvangen van de bank waarin ze worden aangespoord over te stappen naar een andere bank en waarin de beëindiging van de bankrelatie met een opzegtermijn van zes maanden wordt aangekondigd. Cliënten op Aruba vormen de uitzondering omdat Aruba een lagere risicoscore heeft.
De klanten van de bank die woonachtig zijn in Caribisch Nederland werden tot voor kort op dezelfde manier behandeld als klanten die woonachtig waren in de EER. Dit is nu om twee redenen veranderd: ABN Amro wil zich meer richten op het noordwestelijke deel van Europa en dienstverlening aan klanten buiten de EER leidt tot meer risico's en hogere kosten door toenemende complexiteit van relevante wet- en regelgeving.
Het wordt steeds moeilijker, riskanter en duurder om diensten te verlenen buiten de EER, zegt een woordvoerder van ABN Amro tegen The Daily Herald. ,,De bank moet zich zowel aan wet- en regelgeving van het land waar klanten wonen houden, als aan de Nederlandse wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme, de Wwft.”
De Wwft kent een risicogerichte aanpak en vereist dat financiële instellingen voor het openen van een bankrekening klantonderzoek doen, continu de basis van de relatie bewaken en alert zijn op ongebruikelijke transacties. ABN Amro hanteert een risicoscore op basis van meerdere, onafhankelijke bronnen en kwantitatieve scores.
In landen met een hogere risicoscore, waaronder Caribisch Nederland, met uitzondering van Aruba, dient de bank een grondiger klantenonderzoek te doen. ABN Amro heeft in plaats hiervan besloten de bankrelatie met klanten in landen met een hogere risicoscore te beëindigen. De risicoscore van Aruba verschilt van de andere eilanden van Caribisch Nederland, en daarom worden Aruba-klanten uitgesloten van dit besluit en kunnen ze als klant van de bank blijven.
Het besluit van ABN Amro om de bankrelatie met een aantal van haar klanten in het buitenland te beëindigen, heeft tot veel protest geleid. Een aantal klanten heeft de bank aangeschreven en sommigen dreigen zelfs juridische stappen te nemen, waaronder advocaat Roeland Zwanikken van het advocatenkantoor St. Maarten BZSE.
In een brief die hij in maart van dit jaar aan de ABN Amro stuurde, wees Zwanikken erop dat Sint Maarten een land is binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Hij merkte ook op dat de Financial Action Task Force (FATF) Sint Maarten niet had bestempeld als een ‘land met een hoog risico onder verscherpt toezicht’, en evenmin had de EU Sint Maarten gekwalificeerd als een risicoland voor het witwassen van geld of terrorismefinanciering. Hij stelt dat er voor ABN Amro onvoldoende gegronde redenen zijn om de bankrelatie te beëindigen.
Advocaat Roderik van Hees van advocatenkantoor VanEps Kunneman VanDoorne stelde onlangs dat iedereen met de Nederlandse nationaliteit recht moet hebben op een basisbetaalrekening bij een Nederlandse bank, waar ook ter wereld. Volgens Van Hees stelt de algemene Wet op het financieel toezicht (Wft) dat Nederlanders recht hebben op een basisbetaalrekening, iets wat de minister van Financiën bevestigde tijdens de behandeling van de wet in de Tweede Kamer.
Tweede Kamerlid Joost Sneller van de Democratische Partij D66 heeft in april van dit jaar een initiatiefvoorstel gepresenteerd om de Wft aan te passen. De gewijzigde wet zou het voor alle personen met de Nederlandse nationaliteit mogelijk maken om een basisbetaalrekening te openen en aan te houden, of ze nu in de EU wonen of niet. ,,In de afgelopen jaren hebben Nederlandse banken in toenemende mate eenzijdig bankrekeningen opgezegd van Nederlanders die buiten de EU wonen, vaak met nadelige en soms zelfs gevaarlijke gevolgen voor deze mensen”, staat in de toelichting bij het wetsvoorstel van Sneller.
Personen van wie de Nederlandse bankrekening is beëindigd, moeten zeer hoge bankkosten betalen om overboekingen naar buitenlandse bankrekeningen te doen, en soms kunnen de klanten niet meer voldoen aan de verplichte betalingen aan debiteuren. Volgens Sneller moet de Nederlandse overheid continu aandacht hebben voor de belangen van Nederlanders in het buitenland. ,,Dat een Nederlandse bankrekening wordt gezien als een manier om verbonden te blijven met Nederland, wordt bevestigd door de regelmatige aandacht die wordt besteed aan het beëindigen van bankrekeningen en de honderden reacties van Nederlanders in het buitenland”, aldus Sneller, die als voorbeeld de Stichting Nederlanders Buiten Nederland (SNBN) noemt.
De Nederlandse minister van Financiën noemde in de Tweede Kamer ook twee redenen waarom Nederlanders van buiten de EU een Nederlandse bankrekening willen hebben: het maakt het contact met private en publieke entiteiten in Nederland gemakkelijker en het is een veilige manier om kapitaal weg te zetten omdat Nederlandse banken en de Nederlandse financiële sector als relatief veilig worden beschouwd.
Het initiatiefwetsvoorstel noemde specifiek het Caribisch deel van het Koninkrijk. Een deel van het wetsvoorstel verwijst naar een nieuwe toegevoegde groep consumenten met de Nederlandse nationaliteit woonachtig buiten de EU. Dit omvat de Caribische delen van het Koninkrijk.
De woordvoerder van ABN Amro bevestigde dat er gesprekken gaande zijn over het wetsvoorstel om basisbetaalrekeningen beschikbaar te stellen aan Nederlanders in het buitenland. De bank volgt de ontwikkelingen van het betreffende wetsvoorstel. In afwachting van de afhandeling van dit wetsvoorstel is het proces om cliënten in Caribisch Nederland te informeren om hun bankrekening op te zeggen inmiddels stopgezet.