Ziekenhuis vecht tariefsverlaging aan; liquiditeitsproblemen gevaar kwaliteit zorg

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Het Curaçao Medical Center (CMC) heeft een kort geding aangespannen tegen GMN-minister Zita Jesus Leito (PAR). De ministeriële beschikking voor een verlaging van het zorgbudget moet per direct van tafel.
Met het jaarlijkse budget van de Sociale Verzekeringsbank zou het ziekenhuis het overgrote deel van de kosten moeten kunnen dekken, want 85 procent van de zorg gaat naar mensen die via de basisverzekering ziektekosten (bvz) bij de SVB zijn verzekerd. De voorgestelde bezuiniging van het ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) brengt het ziekenhuis in grote problemen door een extra verslechtering van de liquiditeitspositie. Het CMC vreest een tekort van 39 miljoen gulden voor 2021. Dat terwijl het ziekenhuis het in het eerste jaar na de opening in november 2019 al moest doen met een zorgbudget dat de kosten niet dekte. Bovendien viel de productie tegen in de opstartfase en door minder behandelingen in verband met de covid-maatregelen. Het rode cijfer van 39 miljoen voor 2021 komt dan ook bovenop het tekort van 60 miljoen gulden over 2019/2020. De situatie is inmiddels zo kritiek dat niet alle behandelingen aan alle patiënten kunnen worden aangeboden.
Dat is gisteren in een buitengewone persconferentie toegelicht door algemeen directeur Gilbert Martina, financieel directeur Karina Lombardie en medisch directeur Ingemar Merkies. De CMC-directie vindt het onbegrijpelijk dat de GMN-minister heeft ingestemd met een verlaging van het zorgbudget voor 2021. Een speciale ‘door de minister zelf benoemde’ adviescommissie heeft het budget voor 2019/2020 begin deze maand afgewezen en de LAR-rechter heeft het bezwaar dat CMC aantekende in december 2020 gegrond verklaard.
Kern van het probleem is dat de overheid uitgaat van tarieven die meer dan twintig jaar geleden zijn vastgesteld via het ‘Landsbesluit medisch tarief sociale verzekeringen’. Maar het ministerie van Economische Ontwikkeling (MEO) heeft het CMC in november 2019 ontheffing gegeven; het ziekenhuis hoeft zich niet te houden aan de vastgestelde maximumtarieven. MEO stelt als voorwaarde wel dat eenzelfde tarief geldt voor particulier verzekerden en bvz-verzekerden. De overheid heeft de tarieven voor de ziekenhuizen nooit aangepast. CMC heeft berekend dat een verpleegdag 1.541 gulden moet opbrengen, maar kan dat bedrag tot nu toe alleen bij particulier verzekerden in rekening brengen. De SVB gaat uit van 314 gulden voor de bvz-populatie. En zo is het overheidstarief voor de intensive care 1.387 gulden, terwijl dat volgens CMC, 3.267 gulden zou moeten zijn. ,,De ligdagen zijn veertig procent van onze inkomsten”, zegt Martina.
De stap om via de rechter af te dwingen dat de ministeriële beschikking wordt ingetrokken, heeft behalve van de directie, de steun van de raad van commissarissen, de medisch specialisten en de vakbond CBV. In de meest recente beschikking zou ook zijn opgenomen dat CMC-medewerkers 12,5 procent moeten inleveren in het kader van de bezuinigingen die overheid-nv’s moeten doorvoeren in verband met de steun van Nederland. Martina: ,,Wij vinden dat onterecht. CMC Exploitatie en CMC Vastgoed & Beheer zijn juridisch gezien geen nv’s van de overheid.”
CMC wil bovendien dat er op basis van een uitspraak van de rechter een tijdelijke voorziening komt om per direct aan haar verplichtingen te kunnen voldoen en de kosten te kunnen dekken. Als er nog verder gekort wordt op het SVB-budget, zoals in de ministeriële beschikking is bepaald, kan het ziekenhuis ‘de continuïteit van kwalitatieve zorg in een nieuw gebouw’ niet langer garanderen.
Uitgangspunt was van meet af aan dat het nieuwe ziekenhuis als een katalysator voor veranderingen in de gezondheidszorg zou werken, zegt directeur Martina. Maar nu staat er een prachtig ziekenhuis met moderne apparatuur, zonder dat aan de randvoorwaarden wordt voldaan om de nieuwe behandelingen echt aan te kunnen bieden. Martina: ,,Met het huidige zorgbudget is het niet mogelijk personeel bij te scholen, nieuwe behandelingen aan te bieden en innovaties door te voeren voor het stellen van een diagnose.”
Zoals bekend werd de originele begroting van de bouw van het ziekenhuis met grofweg 200 miljoen gulden overschreden. Het aflossen van de leningen zorgt voor een hoge kapitaallast: met 54,2 miljoen gulden, negentien procent van alle kosten op de begroting van 2020. De directie zoekt naar mogelijkheden om de lokale lening van 128 miljoen gulden tegen een rente van vijf procent opnieuw te financieren. Martina: ,,Onder dezelfde voorwaarden, maar tegen een rente van maximaal twee procent.” Maar het personeel is de grootste kostenpost voor 2020: 127,6 miljoen (51 procent). ,,Bij de overgang van Sehos naar CMC is overeengekomen dat alle personeelsleden een baangarantie krijgen”, zegt Martina. ,,Daardoor kon het personeelsbestand niet worden aangepast aan de behoefte.” CMC Exploitatie betaalt maandelijks 44,7 miljoen gulden huur aan CMC Vastgoed & Beheer, de nv die verantwoordelijk is voor het onderhoud van apparatuur en gebouw.