Entiteit wordt een samenwerking tussen de landen

Van onze correspondent

Den Haag - Curaçao, Aruba en Sint Maarten (CAS) moeten snel de plannen voor een consensusrijkswet bij hun parlementen indienen, zodat de Caribische Hervormingsentiteit kan worden opgericht.

Dat zei staatssecretaris Raymond Knops (CDA) van Koninkrijksrelaties op de persconferentie na de Rijksministerraad (RMR) gisteren. Knops gaat er daarbij vanuit dat het plan positief aan de drie Staten wordt voorgelegd. In de RMR is de premiers hiervoor commitment gevraagd.

,,We waren het niet over alle punten eens. Maar we hebben niet veel tijd en we moeten goede keuzes maken.” Ook in Nederland moet het aan het parlement, de Staten-Generaal, worden voorgelegd. De premiers waren het volgens de staatssecretaris met hem ‘over veel al eens’, zoals de noodzaak van hervormingen. De op te richten entiteit krijgt de beschikking over 500 miljoen euro, waarbij ook ‘apparaatskosten’ horen. Dit bedrag is voor de drie landen samen, dus er is geen bedrag per land vastgesteld. Voor de kortere termijn is 100 miljoen beschikbaar, dat bovenop de 500 miljoen komt. Op nog kortere termijn krijgen de landen tot 15 juli de tijd om aan de andere voorwaarden te voldoen, waarmee zij alvast de volgende tranche kunnen krijgen. Knops ontkent dat er alleen Europees Nederlandse bestuurders in de entiteit worden benoemd.

,,De entiteit wordt bemenst met Nederlandse en Caribische expertise, er komt een toezichtorgaan en een bestuur. We streven naar representativiteit.” Het op te richten zelfstandig bestuursorgaan krijgt wel een Nederlandse juridische basis, maar is volgens de bewindsman een samenwerkingsverband tussen de vier landen.

Er is voor elk land een pakket samengesteld voor de investeringen, leningen en giften die gaan komen. De stukken zijn intussen openbaar gemaakt, hoewel dat niet gebruikelijk is als er in de RMR nog geen besluit is gevallen. Omdat er zoveel over te doen is, is besloten het toch al openbaar te maken. Medio augustus is de volgende Rijksministerraad. Dan hoopt Knops dat er instemming van de CAS-regeringen zal zijn om de procedure op te starten naar de rijkswet. Snelheid is een knelpunt, gaf hij toe. ,,Dat is altijd een dilemma als je de dingen goed wilt doen. We moeten snel starten met de rijkswet.” En goede dingen doen staat voor hem voorop.

Het doel van het hele pakket is, zoals Knops dat al vele malen eerder heeft benadrukt, om hervormingen door te voeren en de economieën weerbaarder te maken. ,,Dat vraagt offers. Maar we gaan ook fors investeren.” De Caribische Hervormingsentiteit zal de komende vijf tot zeven jaar op een aantal beleidsterreinen gaan investeren. Knops noemde specifiek zorg en onderwijs. Dat gaat zich uitbetalen, zegt hij, zodat de CAS-landen beter uit de crisis gaan komen. ,,De bevolking heeft behoefte aan perspectief. We willen iedereen bestaanszekerheid kunnen bieden en een eigen inkomen.”

Uit de berichten die de staatssecretaris van de eilanden krijgt blijkt dat mensen snakken naar duidelijkheid voor de komende periode en perspectief. Daarop is het Nederlandse aanbod gebaseerd. ,,Ik kan me niet voorstellen dat de landen het aanbod niet accepteren. Het is in het belang van de landen zelf.” Zoals Knops steeds blijft herhalen moet de verdeling tussen rijk en arm op de eilanden verbeteren, moeten de overheidsuitgaven omlaag en de belastinginkomsten omhoog. ,,We moeten de dingen anders gaan doen, zodat we over een aantal jaren concluderen dat we het goed hebben gedaan voor de bevolking.”

Aruba neemt een andere positie in dan Curaçao en Sint Maarten, erkent Knops. ,,Maar ze hebben dezelfde problemen en bovendien een heel hoge nationale schuld.” Tot de coronacrisis uitbrak ‘lukte het heel aardig’ om de overheidsfinanciën in de goede richting om te buigen, maar ze hebben door Covid-19 nu ook dit pakket nodig. In een slotwoord benadrukte Knops dat Nederland meeleeft met de grote problemen in de Caribische landen. Daarom wil hij helpen: ,,We zijn niet vergeten dat Curaçao voor ons klaarstond in 1953 (de Watersnoodramp, red.) en tijden de Tweede Wereldoorlog.” Bij de hulp wil hij de autonomie volledig respecteren, in zijn ogen zal het aanbod dat Nederland nu doet de landen juist helpen die autonomie te kunnen dragen. ,,We moeten zorgen dat het bedrijfsleven gaat investeren, omdat het vertrouwen heeft in de regeringen en de stabiliteit van de landen.”

Wilt u meer informatie? Neem een online abonnement op de krant.