Politiek Philipsburg heeft furieus gereageerd op de aanwijzing van de Rijksministerraad (RMR) aan gouverneur Holiday van Sint Maarten om onderzoek te doen naar het functioneren van het openbaar/politiek bestuur van het Bovenwindse eiland. Den Haag zou zich ('erger dan') neokoloniaal opstellen en zich inlaten met interne aangelegenheden. Bovendien, er was toch al besloten tot onderzoek door Transparency International? Feit is dat de gouverneur met deze instructie in een lastig parket zit, omdat hij enerzijds te maken heeft met de regering Wescot-Williams van Sint Maarten die 'nee' zegt en anderzijds met de Koninkrijksregering die 'ja' wil en ook doordrukt. Tegelijkertijd is deze 'onmogelijke positie' van de gouverneur met twee petten op nu eenmaal zo'n beetje het bestaansrecht van de gouverneursfunctie; als formeel hoofd van de landsregering en tegelijk als vertegenwoordiger van het Koninkrijk, die erop moet toezien dat bepaalde handelingen, gedragingen en besluiten niet indruisen tegen de belangen van het Koninkrijk. Als ultimum remedium mag, kan en - in sommige gevallen zelfs - móet het rijk optreden. Op Sint Maarten gaan al zo lang en zo hardnekkig halve en hele waarheden de ronde over innige contacten tussen de onder- en bovenwereld, al dan niet gebaseerd op 'harde' informatie zoals de ontluisterende Bada Bing-video waar alles wijst op regelrechte omkoping van politici, dat elk weldenkend persoon die het goed meent met zijn land de onderste steen boven wil hebben. Dat het justitie nog niet is gelukt, kan aan allerlei factoren liggen, waaronder op z'n minst tegenwerking, kleinschaligheid, gebrek aan goede en betrouwbare mankracht en materieel. Maar het laten voortduren van de fnuikende onzekerheid of alles dat te maken heeft met het openbaar bestuur wel koosjer is, is géén optie. De bevolking verdient onkreukbare regeerders. En niets minder dan dat. Een analyse door Transparency is nuttig, maar zoals eerder ook op Curaçao duidelijk werd, betreft dit met name een beschouwing van het functioneren van de instituties. En geen specifiek onderzoek naar personen/politici en hun onderlinge verhoudingen plus mogelijke vertakkingen naar de misdaad. Aan dat laatste heeft het ontbroken op Curaçao en daar kampt Curaçao nóg mee. Er is van alles fout gegaan en het gonsde en gonst nog - zeker na de moord op parlementariër Wiels - van de geruchten die soms culmineren in keiharde beschuldigingen, maar er is nog altijd geen dagvaarding. Die situatie is onwenselijk. Dat beseft ook de RMR, die lering heeft getrokken. De krachtmeting met Philipsburg is vanuit het perspectief van Den Haag 'makkelijker' dan eerder met Willemstad. Maar na ongetwijfeld flink tegenstribbelen is straks wel de norm gesteld: ook in de Caribische delen van het Koninkrijk dient onbetwistbaar sprake te zijn van 'behoorlijk en integer functioneren van het openbaar bestuur zoals dat een democratische rechtsstaat betaamt'.