De aandelen van de noodlijdende, sinds vrijdagnacht niet langer vliegende Dutch Antilles Express (DAE) bv, vallen nog altijd onder het beheer van Stanley Betrian, die ten tijde van Arnold Leonora werkzaam was in de directie van de luchtvaartmaatschappij.
Gezien de financiële crisis en de schulden van tientallen miljoenen zijn de (huidige) eigendomsverhoudingen bij het Curaçaose vliegbedrijf van belang. Ook in verband met de te verwachten claims van personeel - dat gisteren wanhopig aanklopte bij semioverheidsontwikkelingsbank Korpodeko -, de crediteuren en andere schuldeisers als de vliegtuigleasebedrijven, waaronder wetleasemaatschappij Falcon Air Express van DAE-consultant Nelson Ramiz.
Betrian legde eerder tegenover het Antilliaans Dagblad uit dat hij persoonlijk het ‘economisch eigendom’ heeft, terwijl het ‘juridisch eigendom’ is ondergebracht bij de Stichting Blue Trust, die de aandelen beheert, op hetzelfde adres gevestigd als Korpodeko. Daarvan is Betrian weer voorzitter (nadat Martha Jeanne Marie Wansing enige tijd waarnam toen Betrian interim-premier was), terwijl Steve Sloop penningmeester/secretaris is (dat was accountant Gianni Schob, die tot voor kort ook statutair directeur was van DAE totdat Sloop het van hem overnam). Schob en daarna Sloop waren aangesteld door overheidsontwikkelingsbank Korpodeko, die het vliegbedrijf van de ondergang probeerde te redden.
Op papier is de maatschappij een particuliere onderneming. Maar na het plotselinge vertrek in 2011 van Leonora, die de bloedende vliegonderneming pas kort daarvoor - in december 2010 - tegen slechts een symbolisch bedrag overnam van Niek Sandmann, maakt feitelijk Korpodeko er de dienst uit. Volgens velen zat/zit daar de overheid (de toenmalige regering Schotte) achter. In elk geval kreeg minister Nasser El Hakim (MFK) van Economische Ontwikkeling in 2012 alle credits voor het helpen voortbestaan van DAE, onder andere in een videoboodschap ‘Danki Hakim’ van personeelsleden. Dat deed hij niet met algemene (belasting)middelen, maar (in)direct met gemeenschapsgeld van Korpodeko.
Hoewel het op de argeloze lezer/kijker soms anders overkomt, staat aan het hoofd van DAE formeel niet Ramiz, die door voormalig interim-directeur van Korpodeko, Carol Capriles (MFK-prominent) die dit werk enige tijd overnam van oud-directeur Arthur Rosaria, werd ingehuurd als voorman met de optie om de maatschappij - als hij deze weer gezond wist te maken - over te nemen. Maar Schob was en Sloop is namens Korpodeko aangesteld als statutair directeur van Dutch Antilles Express.
Uit de juridische eigendomsstructuur blijkt dat DAE volledig in handen is van Bon Air Belegging- en Participatie Maatschappij (BBPM) nv. BBPM is op haar beurt weer volledig van Antilles Aero Holding bv. Alle aandelen zijn ondergebracht bij Stichting Blue Trust. En Korpodeko heeft uiteindelijk (juridische) zeggenschap over alle aandelen DAE, BBPM en AAH.
Dit wordt duidelijk uit het overzicht ‘DAE Legal Corporate Structure’. Dat vermeldt: ,,The shares of AAH, BBPM and DAE are pledged to Korpodeko.” Betrian legde uit dat alle aandelen DAE zich in zijn handen bevinden, hoewel dus verpacht aan Korpodeko. Vlak voordat Leonora vertrok, wist Betrian hem ervan te overtuigen de aandelen op zijn naam over te zetten, om de paar honderd banen van DAE’ers te redden.
Hetzelfde overzicht van de eigendomsstructuur meldt (inderdaad) ten aanzien van Stichting Blue Trust (SBT) dat ‘Mr. Stanley Betrian is the owner of the shares’ en dat ‘Mr. Gianni Schob is the Statutary Director of all the legal entities' (Schob is niet langer betrokken als directeur, dat is tegenwoordig Sloop, red.). En over SBT: ,,All shares are transferred to SBT for the purpose of management and custody.”
Korpodeko had al eerder een lening van circa 7 miljoen gulden uitstaan van 2010 ten tijde van voormalig eigenaar Sandmann, maar heeft er ook na het vertrek van Leonora nog verschillende miljoenen (dollars) ingestoken; niet zo veel als Betrian had gewild, maar voor zover bekend ten minste twee keer 1,5 miljoen dollar (ten tijde van MFK-minister El Hakim) en begin dit jaar toen Steven Martina namens PAIS transitieminister was, nog eens een paar miljoen. De totale schuld van DAE aan Korpodeko zou minstens 14 tot 15 miljoen gulden bedragen.
Ontwikkelingsbank Korpodeko probeerde/probeert, evenals Girobank dat deed/doet, haar geleende geld in DAE terug te krijgen. Dat is dan ook waarschijnlijk - naast het behoud van de werkgelegenheid en het in stand houden van een situatie van concurrentie met Insel Air (waardoor de prijzen voor consumenten betaalbaar blijven) - een van de belangrijkste drijfveren geweest om al die tijd DAE overeind te houden.
Wellicht tegen beter weten in. De omzet en cashflow waren met soms ridicuul lage stuntprijzen van 9 dollar voor een ticket Miami - ‘Marketing at its best’ noemde Ramiz dat op Facebook - bij lang na niet voldoende om de (lening)schulden te kunnen afbetalen. En toen DAE door de Venezolaanse luchtvaartautoriteiten werd geweerd, ging het snel bergafwaarts, totdat wegens schulden ook vliegen op Sint Maarten, Bonaire en tot slot zelfs thuishaven Hato op Curaçao onmogelijk werd. Grote vraag is nu: ,,‘Wie is de baas van/verantwoordelijk voor DAE?"