Analyse redactie

Overheidsstichting Fundashon Kas Popular (FKP) kan roepen wat zij wil inzake de 19 miljoen bij Girobank en ‘incassobureau’ HD&M van Rudney Garmes en diens medewerker Gerrit Schotte kunnen dromen wat het wil over de beloofde ‘success fee’ van niet minder dan een miljoen gulden; er is geen scenario mogelijk dat deposanten van Giro voorrang krijgen op uitbetaling. Althans niet langs de reguliere weg. Mogelijk dat slinkse politieke geitenpaadjes wél uitkomst bieden, maar daarmee zou FKP bevoordeeld worden ten opzichte van 29 andere deposanten en het Land worden benadeeld met een mogelijk oninbare claim.
Eerst moet Nederland, dat op verzoek van de Curaçaose regering te hulp is geschoten met een lening van 170 miljoen gulden ten behoeve van de afwikkeling van de Girobank, worden terugbetaald. Inmiddels is zo’n 100 miljoen uitbetaald, er moet nog circa 70 miljoen terug naar Nederland gaan. En op het moment dat er iets overblijft om te verdelen, zullen de uitbetalingen ook volgens de regels gaan. Ook volgens het vastgestelde uitkeringsbeleid kan FKP dan geen voorrang krijgen boven de andere deposanten, waaronder pensioenfondsen en schoolbesturen.
Dit is FKP al uitvoerig uitgelegd. Er is vanuit Girobank en Gi-Ro Settlement Holding (GSH) via de juridische adviseurs in november 2023 reeds duidelijk aan FKP geantwoord - schriftelijk - hoe de vork in de steel zit. De claim van ruim 19 miljoen van FKP moet op de in wezen failliete (en lege) Girobank of eventueel toezichthouder de Centrale Bank CBCS verhaald worden. Juridisch heeft FKP geen toegang tot GSH.
De directie van GSH is uiteraard wel met de deposanten, die dit via Girobank/CBCS kenbaar maken, in gesprek om hen op de hoogte te houden van het uitwinningstraject; opdat hun accountants een visie hebben op een ‘mogelijke’ restwaarde die uitgekeerd zou kunnen worden in de toekomst. Dit met name om de te nemen voorzieningen voor oninbare vorderingen in de jaarrekeningen van de deposanten te bepalen.

De facto failliet
Girobank is de facto failliet gegaan. Dus strikt genomen is iedereen zijn geld boven de 10.000 gulden kwijt. De regeling van voormalig Financiënminister Kenneth Gijsbertha (MAN) met Nederland was erop gericht om vooral natuurlijke personen te vergoeden tot 1,2 miljoen. In tweede instantie kwamen daar ook instellingen bij.
Uit de jaarcijfers van Gi-Ro Settlement Holding kan worden opgemaakt dat de zogeheten ‘fair value’ van de portefeuille aan leningen die van Girobank over is gegaan op GSH in 2021 zo’n 224 miljoen betreft. Er moet, zoals gesteld, eerst 170 miljoen aan Nederland worden afgelost. Daarna pas komen de dertig deposanten met hun grote tegoeden in aanmerking.
In eerste instantie zouden de deposanten vijftien jaar moeten wachten voordat ze iets terugkrijgen. Dit omdat Nederland de jaarlijkse verplichting op minimaal 11,3 miljoen had gesteld. Uit eigen beweging - en ook in het Landsbelang - heeft het bestuur van GSH samen met de raad van commissarissen (RvC) ervoor gekozen zo veel mogelijk op verantwoorde wijze - zonder veilingen die grote waardeverliezen inhouden - uit te winnen, waardoor het eerste moment van terugbetaling (veel) eerder dan na vijftien jaar plaatsvindt. In feite heeft GSH de eerste acht jaar aan afbetalingen teruggebracht tot drie jaar. Dit brengt ook meer duidelijkheid voor alle betrokkenen.
Alles ligt vastgelegd in het uitkeringsbeleid dat door de minister van Financiën (MinFin), de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten (CBCS) en de Nederlandse regering is bekrachtigd als belangrijkste conditie om destijds de lening van 170 miljoen te krijgen uit Nederland.

Optelsom
Terug naar de ‘fair value’. Een kleine optelsom: de fair value van de portefeuille van 224 miljoen minus 170 miljoen lening van Nederland is 54 miljoen. Daar gaan nog de jaarlijkse operationele kosten van GSH van af, totdat de portefeuille volledig is uitgewonnen.
Om de kennelijk (hoge) verwachtingen bij FKP en ‘incassoloper’ HD&M van Garmes/Schotte enigszins te temperen, alsmede die van de andere deposanten: er zal naar verwachting uiteindelijk niet veel overblijven om te verdelen onder de 30 deposanten, maar alles is beter dan 0,00 gulden, hetgeen de realiteit was en is; niet anno april 2024, maar al in december 2019.
Als GSH een nationale bank zou worden, of op z’n minst kredietverlening zou mogen doen, en ook ‘fresh funds’ zou mogen verstrekken, dan is er veel meer wat wordt genoemd ‘recovery potential’. Op dit moment moeten leningennemers die meer financiering zoeken, met name zakelijke, bij andere banken aankloppen. Als ze weggaan en overstappen naar een andere bank, is GSH in één keer vele jaren aan toekomstige rente-inkomsten - en dus ook uitwinningspotentieel - kwijt; en dat raakt de 30 deposanten direct in een toekomstscenario. Oók FKP, met of zonder de door ceo Arthur Con, de RvC onder voorzitterschap van Chester Peterson en MFK-minister Charles Cooper weggestuurde als ‘lastig’ ervaren cfo.

FKP-cfo
De financieel directeur van FKP, cfo Peter Bongers, was overigens - al kort na zijn aanstelling - juist een van de eerste deposanten die contact hebben gezocht met Giro/GSH, om een beeld te vormen van het uitwinningspotentieel en zodoende het provisiebeleid van FKP met de FKP-accountant hierop af te stemmen. De eerste afspraak was al eind 2021. Dus hij had, zoals dat heet, heel ‘diligent and prudent’ opgetreden. Alleen twee andere deposanten hadden vroegtijdig contact opgenomen met Giro/GSH. Hij wist ook dat volledige incasso bij faillissement van Girobank een drogreden is.
Toch moet uitgerekend de cfo hangen, nadat hij zich correct distantieerde van een schrijven van de ceo, waarin - zonder zijn statutair medebestuurder hierin te kennen - fors en onder de gordel wordt uitgehaald richting GSH en de Centrale Bank CBCS. Het is zoals de onafhankelijke (regerings)adviseur corporate governance, Stichting Bureau Toezicht en Normering Overheidsentiteiten (SBTNO), terecht stelt maar zeer de vraag wie verantwoordelijk is voor de vertrouwensbreuk: de cfo of de ceo. Of lag de cfo te veel dwars bij het gekozen slinkse geitenpaadje om het Land op te zadelen met een vooralsnog waardeloze claim, waar vooral incasseerder HD&M van Garmes en zijn steun en toeverlaat Schotte voordeel bij hebben, gezien het buitensporig hoge bedrag dat zij dan opstrijken: niet minder dan een miljoen (aan gemeenschapsgeld)?