De laatste maand van 2022 is vandaag begonnen en over dertig dagen is het alweer 2023. Het kabinet-Pisas (MFK/PNP), in het bijzonder premier Gilmar Pisas zelf, hult zich in stilzwijgen als het gaat om de toekomst van de Curaçaose raffinaderij.

De laatste keer dat de regeringsleider publiekelijk iets verklaarde over de Isla en de nieuwe operator was ergens medio oktober. Hij toonde zich, als altijd, zeer optimistisch en de HoA (Heads of Agreement) zou ‘al klaar zijn’ en spoedig worden ondertekend. Hoewel partijen toen al ruim in blessuretijd zaten - namelijk anderhalve maand - verstomde het rotsvaste geloof van de minister-president in een goede afloop bijna alle twijfel. Inmiddels is sprake van ‘overtijd’, het is immers alweer drie maanden na de aanvankelijk gestelde datum dat Curaçao een hoofdlijnenakkoord zou aangaan met de voor de overname geselecteerde ‘preferred bidder’, Caribbean Petroleum Refinery (CPR), ook wel de groep-Giusti genoemd, naar de Venezolaanse Amerikaan Luis Giusti López.

Overheids-nv RdK en regering voeden speculatie
Van Giusti of van zijn groep heeft de Curaçaose bevolking feitelijk nooit iets vernomen. Geen publieke statement of toelichting op wat CPR van plan is met de Isla-raffinaderij in het Schottegat en de olieterminal bij Bullenbaai (het betreft een ‘package deal’), laat staan waar ze de ruwe olie vandaan zouden halen en al helemaal niets over het vereiste kapitaal. Wat de mensen op Curaçao weten van CPR is wat overheids-nv Refineria di Kòrsou (RdK) - namens het Land eigenaar van raffinaderij, terminal en terreinen - over de groep zegt. Namelijk dat CPR wordt gevormd door een consortium van zes Amerikaanse concerns en een uit Brazilië; dat CPR mikt op een leaseperiode van 30 jaar plus nog eens 10 aanvullende jaren; en dat de groep onder aanvoering van Giusti een initiële investering projecteert van 650 miljoen dollar gedurende de eerste drie jaar, voor de revisie van de installaties met als doel een veilige herstart van de Isla-raffinaderij. Niets over waar het geld vandaan moe(s)t komen.
De langzamerhand angstvallige stilte - in augustus nog verzacht door uitlatingen van RdK-top en de ministers Charles Cooper van Verkeer en Cithree van Heydoorn van Onderwijs (beiden MFK) dat het allemaal spoedig zou zijn geregeld - wekt intussen weinig vertrouwen in een goede afloop. Ook draagt het zwijgen bij aan wilde speculaties over wat er aan de hand zou zijn. Zoals afgelopen week van TV Direct, die nieuwe bijzonderheden wist te melden, zoals dat een equity partner (geldverstrekker) eruit zou zijn gestapt, maar - vele malen ernstiger nog - dat de papieren van een nieuwe financier zouden zijn ‘vervalst’. Dit komt overeen met wat het Antilliaans Dagblad enkele weken terug al te horen kreeg, maar wat tot nu toe een onbevestigd bericht is. Ook het tv-journaal noemde geen bronnen. Wel dat de vervalsing aanleiding zou zijn voor RdK om alle documenten met betrekking tot CPR nog eens extra scherp tegen het licht te houden; ditmaal door een internationaal forensisch expert. Verzoeken aan RdK om een reactie bleven nog onbeantwoord.
Zoals gesteld, delen hiervan belandden de laatste weken ook op de burelen van deze krant. Al zou dit maar ten dele kloppen, dan nog is hier sprake van een zeer ernstige kwestie. Een blamage zelfs van de eerste orde. Want bij de screening van de nieuwe operator gaat het naast het vaststellen om wie exact de achterliggers zijn en welke bedoelingen zij precies hebben, feitelijk maar om twee kernzaken: een ‘proof of product’ (kunnen ze beschikken over aanvoerlijnen van ruwe olie?) en een ‘proof of funds’ (kan de groep wel aan voldoende poen komen en vooral hoe hard zijn de daarvoor afgegeven garanties)?
Als die boterzacht zijn, dan kunnen RdK en de regering praten en onderhandelen wat ze willen, maar is er geen businesscase. Dan zijn het loze beloftes; ook met betrekking tot de in het vooruitzicht gestelde werkgelegenheid, waar regeerders om overigens begrijpelijke redenen vaak erg op gebrand zijn en zich wellicht blindstaren op de genoemde aantallen. In het geval van CPR van Giusti werd door RdK gemeld dat bij overname van de exploitatie circa 2.000 werklieden van onderaannemers nodig zouden zijn en als de raffinaderij eenmaal in bedrijf zou zijn genomen, zou CPR op zo’n 800 arbeidsplaatsen rekenen. Er werden al jobfairs georganiseerd, waarbij werknemers zich konden inschrijven. Voor de (voorheen) machtigde Isla-bonden reden voor opluchting en vreugde. Zij hielden zich de afgelopen maanden op de vlakte en deelden in het optimisme, hoewel Curaçao sinds beëindiging eind 2019 van het leasecontract met PdVSA - mild uitgedrukt - weinig geluk heeft gehad met eerdere verkozen ‘preferred bidders’: GZE uit China, Motiva uit Amerika, Klesch met een raffinaderij in Duitsland en CORC van eigen bodem.
Anno 1 december 2022 heeft de bevolking van Curaçao er alle recht op te weten hoe de vlag erbij hangt. Zeker van een coalitie die, toen de partijen nog in de oppositie zaten, de destijds ook al gebrekkige informatievoorzieningen fel bekritiseerde en bij haar aantreden in juni 2021 openheid en eerlijkheid beloofde.