‘Deze dag is een belangrijke bladzijde in geschiedenisboek Bonaire’
Van onze correspondent
Kralendijk - Gezaghebber Edison Rijna noemde 19 december tijdens zijn toespraak een belangrijke bladzijde in het geschiedenisboek van Bonaire omdat de Nederlandse Staat officieel haar excuses heeft gemaakt voor haar rol in de slavernij. Hij ziet de excuses als een startpunt van ‘waaruit we verder kunnen’.
Rijna wees in zijn toespraak op de diepe sporen van het slavernijverleden die nog steeds, zichtbaar en onzichtbaar, aanwezig zijn op het eiland. Generaties lang hadden de tot slaafgemaakten geen zicht op een vrije toekomst. Toch probeerden zij, waar het kon, hun leven vorm te geven. Als voorbeeld noemde hij de muziek waarin de voorouders met simpele instrumenten hun verhaal vertelden. ,, De Barí - op zuster eiland Curaçao bekend als de Tambú - is hier een voorbeeld van. Het is zowel een muzikaal genre als een dans. Er worden maar twee instrumenten gebruikt, de trom (barí/tambú) en de chapi, aangevuld met handgeklap en hielgestamp”, zo legde Rijna uit. De liedteksten waren een geheimtaal zodat de slaven met elkaar konden communiceren over zaken die de Shon, de plantage eigenaar, niet mocht weten. Dubbelzinnigheid is een belangrijk kenmerk van de Barí. Nog altijd worden rondom de jaarwisseling in de Barí de gebeurtenissen van het oude jaar bezongen. De luisteraar moet goed opletten wat er tussen de regels door écht wordt gezegd.
De excuses die vandaag zijn aangeboden door de Nederlandse regering noemde hij allesbehalve dubbelzinnig. ,,Persoonlijk zie ik dit als een startpunt om een donkere periode uit onze gezamenlijke geschiedenis recht in de ogen te kijken. Wij moeten dit bijzondere moment aandacht en vervolg geven.” Het bestuur van Bonaire gaat een officiële reactie naar Den Haag voorbereiden. De volksvertegenwoordigers gaan met elkaar in debat en bereiden een toepasselijke reactie voor waarin de adviezen van onder meer de Dialooggroep Bonaire (DB) en andere experts op het gebied van het slavernijverleden worden meegenomen.
Hij haalde de DB aan die kortgeleden Nederland gevraagd heeft om nu eens te stoppen met de bureaucratische, afstandelijke en soms wantrouwende behandeling van de zorgen die op Bonaire leven. ,,Dat we nu een bijzondere gemeente zijn van Nederland heeft ons al veel goeds gebracht, maar nog lang niet iedereen is erop vooruit gegaan. Voor die mensen gaat het om concrete zaken en niet om excuses. Iedereen moet kunnen investeren in de toekomst.” Er is volgens hem behoefte aan een programma waarmee achterstanden op het eiland in brede zin ingelopen kunnen worden, met de kennis van het verleden en met oog voor de lokale realiteit. Zaken als de ontwikkeling van het Papiamentu, vergroten van kennis van de eigen geschiedenis en aandacht voor het cultureel erfgoed zijn hiervoor volgens Rijna van groot belang. Het eilandbestuur heeft de Werkgroep 1 juli in het leven geroepen om het bewustzijn over het slavernijverleden te vergroten en zo te leren voor de toekomst.
