Nederland houdt vast aan Rijkswet financieel toezicht; anders rente stuk hoger

Van een onzer verslaggevers
Oranjestad/Den Haag - Als de regering-Wever-Croes had ingestemd met de Rijkswet financieel toezicht zou Aruba voor een 20-jarige lening voor de Nederlandse covid-liquiditeitssteun 358 miljoen florin aan rente betalen; nu staat dit bedrag met een hogere rente op 663 miljoen over de hele looptijd.

Aan Aruba is ter herfinanciering van de covidleningen (vanaf coronajaar 2020) een 20-jarige lineaire lening van 915,5 miljoen florin verstrekt, tegen een rente van 6,9 procent. ,,Dit komt neer op 63,2 miljoen rente in het eerste jaar”, schrijft de Nederlandse staatssecretaris Alexandra van Huffelen. ,,Over de gehele looptijd is dit 663 miljoen.” Door de jaarlijkse aflossing wordt het bedrag aan rente elk jaar lager.
,,Indien Aruba zou hebben ingestemd met een rijkswet en voor de tijdelijke regeling van het financieel toezicht een wijziging van de LAft (Landsverordening Aruba financieel toezicht, red.) tot stand zou brengen, dan zou tijdens het wetgevingstraject voor een periode van twee jaar een rente van 5,1 procent worden gerekend en daarna indicatief 3,4 procent.”
Deze rentes zijn gebaseerd op de rente die Nederland op de kapitaalmarkt betaalt met een risico-opslag van 0,2 procent ‘in het meest gunstige scenario’. ,,Dit zou voor een 20-jarige lineaire lening optellen tot ongeveer 358 miljoen”, aldus de demissionair staatssecretaris. Afhankelijk van de ontwikkeling van de Nederlandse marktrente kan dit (rente)bedrag hoger en lager uitvallen.
Kortom: de Arubaanse burger is de komende jaren een stuk duurder uit, omdat de regering van premier Evelyn Wever-Croes en Financiënminister Xiomara Maduro (beiden MEP) tot nu toe niet of onvoldoende instemt met de Rijkswet Aruba financieel toezicht (RAft).
Als in de Landsverordening (LAft) door Aruba wél begrotingsnormen zouden zijn opgenomen vergelijkbaar met die welke in het ontwerp voor de Rijkswet (RAft) waren vervat, ‘zou de LAft dan wel door u als een deugdelijke regeling van financieel toezicht zijn aangemerkt?’ luidt de vraag vanuit de Senaat.
Van Huffelen is daar heel stellig en duidelijk over: ,,Nee, dit zou geen verschil gemaakt hebben. De reden dat Nederland een rijkswet vraagt is gelegen in de mogelijkheid die Aruba heeft om een landsverordening eenzijdig aan te passen. Financieel toezicht gebaseerd op een landsverordening (een nationale wet, red.) geeft daarmee geen garantie op het behoud van dit toezicht of het behouden van deugdelijke begrotingsnormen.”
De inhoud van de begrotingsnormen is volgens de staatssecretaris ‘dus geen aanleiding geweest om een rijkswet te vragen’. Met Aruba is eerder ook afgesproken dat er een rijkswet voor het financieel toezicht komt, roept de Nederlandse bewindsvrouw in herinnering. Deze is met steun van de regering van Aruba begin 2022 ook mede aangeboden aan de Staten van Aruba.
,,Het ontbreken van begrotingsnormen in de huidige LAft is een belangrijke aanleiding geweest om aanpassing van de LAft per 1 januari 2024 te vragen. Anders zouden er per 1 januari geen begrotingsnormen gelden, omdat het tweede protocol dan afloopt en de begrotingsnormen nu in het tweede protocol staan.” Naast de directe begrotingsnormen zijn in het protocol ook andere afspraken met betrekking tot de begrotingsdiscipline opgenomen, die zonder wijziging van de LAft zouden vervallen.
Hoewel in eerst instantie besproken is dat de regering in Oranjestad de inhoud van het tweede protocol in de LAft zou verwerken, heeft Aruba er uiteindelijk voor gekozen de wijziging van de LAft te baseren op de bij de Tweede Kamer aanhangige Rijkswet Aruba financieel toezicht (RAft). ,,Vanuit Nederland is positief gereageerd op deze veranderde inzet van Aruba”, legt Van Huffelen uit.
Er zijn geen concrete aanwijzingen over verwachte betalingsproblemen bij Aruba, stelt Van Huffelen. ,,De reden dat op dit moment financieel toezicht van kracht is en waarom zonder financieel toezicht (via een Rijkswet) een hogere rente in rekening wordt gebracht, is gelegen in ervaringen met de ongunstige ontwikkeling van de Arubaanse overheidsfinanciën in de jaren voor de covidpandemie en het risico dat dit voor Nederland kan betekenen voor de aflossing van de lening.”

‘Nog onvoldoende begrotingsdiscipline’...

Wilt u het vervolg van dit artikel lezen? Neem een online abonnement op de krant.