Van onze redactie
Willemstad/Philipsburg - Sint Maarten heeft de vastgestelde jaarrekeningen 2013 tot en met 2018 later dan 31 augustus van ieder jaar aan het College financieel toezicht (Cft) verstrekt. Daarmee heeft Sint Maarten niet aan de termijn voldaan van de Rijkswet financieel toezicht (Rft).

Het Cft concludeert verder dat de vastgestelde jaarrekeningen 2013 tot en met 2016 ‘inhoudelijk niet afwijken van de eerdere versies’ waarbij het College adviseerde. Zo staat te lezen in een brief van voorzitter Raymond Gradus aan Financiënminister Ardwell Irion.
Sint Maarten realiseerde in 2013 een overschot op de gewone dienst van 1 miljoen gulden. Vanaf 2014 tot en met 2018 realiseerde Sint Maarten elk jaar een tekort op de gewone dienst. Het cumulatieve tekort op de gewone dienst voor deze jaren bedraagt 320 miljoen. ,,Bij aanbieding van de jaarrekeningen 2014 tot en met 2018 aan het Cft heeft Sint Maarten niet aangegeven hoe het tekort op de gewone dienst gecompenseerd zal worden.”
Naast de gewone dienst (voor lopende ontvangsten en uitgaven) is er de kapitaaldienst (leningen). De jaarrekening 2013 toont een tekort van 26 miljoen op de kapitaaldienst. De jaarrekeningen 2014 en 2015 laten een overschot zien op de kapitaaldienst van respectievelijk 140 miljoen en 5 miljoen. De kapitaaldienst sluit in de jaren 2016, 2017 en 2018. Daarmee wordt voor de jaren 2014 tot en met 2018 voldaan aan de Rft.
Eind 2012 (beginstand 2013) bedroeg het eigen vermogen van Sint Maarten 92 miljoen. ,,Het eigen vermogen van Sint Maarten daalde naar een negatief bedrag van 144 miljoen ultimo 2018. Door mutaties is het eigen vermogen van Sint Maarten ultimo 2018 hoger dan gezien het cumulatieve tekort op de gewone dienst mocht worden verwacht.”
Het financieel beheer van Sint Maarten schiet ‘al jarenlang ernstig tekort’, vervolgt Gradus. De Stichting Overheidsaccountantsbureau (Soab) heeft, met uitzondering van de jaarrekening 2016, bij de jaarrekeningen 2013 tot en met 2018 een afkeurende verklaring afgegeven voor zowel het getrouwheidsaspect als het rechtmatigheidsaspect. Bij de jaarrekening 2016 heeft de Soab een verklaring van oordeelonthouding afgegeven voor het getrouwheidsaspect en een afkeurende verklaring voor het rechtmatigheidsaspect.
De Algemene Rekenkamer van Sint Maarten (ARS) oordeelt dat de jaarrekeningen 2013 tot en met 2018 niet zijn opgesteld conform de geldende wet- en regelgeving en geen getrouw beeld geven van de financiële positie van Sint Maarten.
Sint Maarten wilde toewerken naar een goedkeurende accountantsverklaring bij de jaarrekening 2021. Door vertragingen in de verbetertrajecten inzake het financieel beheer is een goedkeurende verklaring bij de jaarrekening ‘niet meer haalbaar’, meldt de brief van Cft.
Op dit moment geeft Sint Maarten uitvoering aan een drietal projecten ter verbetering van het financieel beheer uit het Landspakket. ,,Het is cruciaal dat Sint Maarten voldoende capaciteit beschikbaar stelt om de aanbevelingen, die uit deze projecten volgen, op korte termijn te kunnen implementeren.”

Inlopen achterstanden loopt moeizaam
Het Cft vroeg de afgelopen jaren meermaals aandacht voor het inlopen van achterstanden in het proces inzake het opstellen, aanbieden, goedkeuren en vaststellen van de jaarrekeningen. Omdat de jaarrekeningen 2013 tot en met 2016 niet conform de deadline van de Rft werden vastgesteld, adviseerde het Cft bij deze concept jaarrekeningen nadat de controleverklaring van de Stichting Overheidsaccountantsbureau (Soab) en de rapporten van de Algemene Rekenkamer Sint Maarten (ARS) bij deze jaarrekeningen beschikbaar waren. Op het moment dat het Cft deze adviezen uitbracht waren de jaarrekeningen 2013 tot en met 2016 nog niet vastgesteld.
Op 9 maart 2022 ontving het Cft de vastgestelde jaarrekeningen over de begrotingsjaren 2017 en 2018 van Sint Maarten. De vastgestelde jaarrekeningen 2015 en 2016 zijn op 14 april 2021 door het Cft ontvangen. Het Cft ontving de vastgestelde jaarrekeningen 2013 en 2014 op 30 oktober 2020.
In de rijkswet Rft is bepaald dat de regering van Sint Maarten uiterlijk op 31 augustus een afschrift van de vastgestelde jaarrekening over het voorgaande jaar aan het Cft verstrekt. Indien de jaarrekening op dit tijdstip nog niet is vastgesteld, dient Sint Maarten de in voorbereiding zijnde jaarrekening naar de stand van dat tijdstip aan het Cft te verstrekken.
Sint Maarten heeft de achterstand in het vaststellen van de jaarrekeningen ‘deels ingelopen’. De Rijksministerraad (RMR) heeft Sint Maarten op 25 februari jongstleden verzocht om de achterstanden met betrekking tot de nog openstaande jaarrekeningen zo spoedig mogelijk in te lopen.
Het Cft dringt er bij Sint Maarten op aan de jaarrekeningen 2019, 2020 en 2021 zo spoedig mogelijk af te ronden en zo spoedig mogelijk toe te werken naar een goedkeurende accountantsverklaring. Ook blijft het Cft benadrukken dat het van belang is dat vertragingen in het proces van het behandelen van de jaarrekening in de Staten worden voorkomen, zodat de Staten hun budgetrecht en controlerende functie kunnen uitoefenen.
Daarbij is het belangrijk dat de jaarrekeningen een getrouw beeld gegeven van de financiële positie van Sint Maarten, zodat de jaarrekening kan dienen als basis voor de begroting voor het volgende jaar. Ook wil het Cft benadrukken dat Sint Maarten meer gebruik kan maken van begrotingswijzingen. Het bijstellen van de baten en lasten via een begrotingswijziging is belangrijk om begrotingsoverschrijdingen te voorkomen.