Door René Zwart
Het is goed dat Tweede Kamerleden in het geweer komen als zij een ernstige misstand in het Caribisch deel van het Koninkrijk signaleren waar het lokale bestuur niet tegen optreedt of zelf een dubieuze rol in speelt. Het laten vergiftigen door de Isla-raffinaderij van complete woonwijken in ruil voor een riante donatie aan de verkiezingskas van politieke partijen, is een voorbeeld waarin het niet het recht, maar vanwege het Statuut zelfs de plicht van politiek Den Haag is om alarm te slaan.
Bij de jongste kwestie die de Kamerleden Ronald van Raak (SP) en André Bosman (VVD) in hun schriftelijke vragen aan de ministers Plasterk en Van der Steur aansnijden, is dat aanmerkelijk minder evident. Ik vind het nogal wat om ondernemingen als KPMG en UTS publiekelijk in het verdachtenbankje te plaatsen door te suggereren dat zij welbewust illegale gokpraktijken faciliteren en hun diensten verlenen aan maffiose types. De onderbouwing die zij aandragen is flinterdun. Hoe verdacht een casinobaas ook is, zijn onderneming is wettelijk verplicht de jaarrekening door een accountant te laten controleren. Het blote feit dat een accountant (overigens slechts één keer kortstondig) administratieve diensten heeft verleend, lijkt mij aan de magere kant om een bedrijf voor het oog van het Koninkrijk aan het kruis te nagelen. Bovendien komt mij de timing van de vragenstellers onlogisch voor. De publicatie waar zij op aanslaan, is immers al maanden bij ze bekend. Er is nog iets: mede door een motie van beide heren wordt er juist op dit moment grootschalig onderzoek door de Nederlandse, Italiaanse en Amerikaanse opsporingsdiensten gedaan naar foute geldstromen tussen de onder- en bovenwereld op Curaçao en Sint Maarten waarbij de focus ligt op de goksector. Heeft de gelegenheidscoalitie van VVD en SP dan geen vertrouwen in het miljoenen kostende speurwerk dat vanuit Den Haag wordt geregisseerd?
Ik heb groot respect voor de enorme betrokkenheid en ijver die Bosman en Van Raak etaleren als het om het Caribisch deel van het Koninkrijk gaat. Zoals het ook toe te juichen valt dat ze alert en kritisch reageren wanneer de eilanden daar aanleiding toe geven. Maar dit keer heb ik mijn twijfels: wordt hier aan de bel getrokken vanwege een ernstige misstand of is het meer belletje trekken en hard wegrennen? Dat laatste kun je als Kamerlid vanwege de parlementaire immuniteit ongestraft doen: je stelt wat suggestieve vragen aan een minister die vervolgens drie weken later antwoordt dat er niks verontrustends aan de hand is. Geen vuur, maar voor het publiek blijft de rookstank aan het lijdend voorwerp kleven, in dit geval KPMG en UTS.
Blijft de vraag: waarom doen Bosman en Van Raak dit? Het zal toch geen strategie zijn om de Caribische landen met wat pesterijtjes alsnog ontvankelijk te maken voor hun gezamenlijke pleidooi de eeuwenoude Koninkrijksbanden te vervangen door een vrijblijvend gemenebestmodel?

René Zwart is correspondent in Nederland voor het Antilliaans Dagblad.