Dommeriken

Door Roy Evers
Win, onze buurjongen, was twee jaar ouder dan ik. Hij was tien en ik was acht. Vanuit zijn perspectief was ik 20 procent jonger dan hij en vanuit mijn perspectief was hij 25 procent ouder dan ik. Alles is relatief. Maar waar het om ging, was dat hij ontzettend handig was en ik redelijk slim. Hij kon uit onderdelen van oude fietsen een nieuwe fiets in elkaar toveren en ik niet. Van de andere kant kon ik alle sommetjes die wij voor huiswerk kregen, foutloos maken en hij weer niet. Dus in zekere zin vulden wij elkaar aan. Ik maakte het huiswerk voor hem en in ruil daarvoor mocht ik een half uur lang rondjes fietsen door de steegjes van Otrobanda. Wie heeft de ruilhandel uitgevonden?
Met zijn nieuwe fiets was Win de held van de buurt en ik wilde net als hem zijn. Omdat ik goed op school leerde, wilde zijn moeder dat hij net als ik was. De wereld is niet eerlijk. Ik vond het heel knap hoe hij de fiets in elkaar zette en wanneer hij bezig was, keek ik heel geconcentreerd toe. Ik kende de namen van alle onderdelen van een fiets en ook precies hoe zij in elkaar moesten, maar ik kon het zelf niet doen. Ik was dus een theoretische fietsdeskundige, een velocipedist.
Oom Boy - hij was niet onze echte oom, wij noemden hem zo omdat hij bij onze grootmoeder inwoonde - was een handyman. Hij kon werkelijk alles repareren wat kapot was. Soms verdacht ik hem ervan dat hij iets kapot maakte om het te kunnen repareren. Hij was timmerman, loodgieter, meubelmaker, huisschilder en ook nog automonteur.
Hij was een van de weinigen in Montaña die toentertijd een auto bezat, een oude Dodge. Wanneer hij ’s avonds thuiskwam, parkeerde hij de auto tegen de helling van een heuvel. ’s Ochtends liet hij de auto van de heuvel afrollen en door handig te manoeuvreren met de koppeling en het gaspedaal, startte hij de auto. Ik vond dat een wonder. Later mocht ik het voor hem doen en ook nog een eindje doorrijden. Oma gilde als een gecastreerde kalkoen.
Dat trucje van de heuvel afrollen, lukte niet altijd en de auto startte niet. Dan ging de motorkap open en dook oom Boy met kop en schouders eronder. Ik kwam ook meekijken. Terwijl oom Boy naar het probleem zocht, praatte hij hardop. Zo had ik geleerd van bougies, distributieriem, filters, alternators, noem maar op. Door oom Boy werd ik ook een theoretische autodeskundige, een automobilist, huh?
Ik ging wiskunde studeren en wij moesten in het laboratorium natuurkundeproeven doen. Ik ging juist wiskunde studeren om geen natuurkundeproeven in laboratoria te hoeven doen, maar ja, dat wist je niet van tevoren. Gelukkig moesten wij de proeven met zijn tweeën doen en ik had het geluk dat mijn buddy natuurkunde studeerde. Een betere combinatie kon je je niet voorstellen. Hij deed de proeven en ik schreef het verslag. Hij was handig met de apparaten en ik begreep de theorie.
Dit doet mij denken aan een anekdote. Doordat ieder jaar dezelfde opdrachten uitgedeeld werden, waren er oude verslagen in omloop. Daar werd gretig gebruik van gemaakt. Niet door ons natuurlijk, dat begrijpt u zelf ook wel. Maar twee medestudenten leverden zo’n gerecycled verslag in. Het betrof een proef met een voltmeter. Iedereen kreeg een cijfer behalve hun tweeën, zij moesten bij de docent komen. ,,Jullie hebben dit verslag overgeschreven”, zei de docent. Zij zworen bij hoog en laag dat dat niet het geval was. Wat bleek? Het verslag was geschreven voor een voltmeter met twee draden die allebei in het midden van de meter staan. Wanneer er stroom op de draden komt, gaan de draden uiteen en de spanning wordt aangegeven door de afstand tussen de twee draden. Nu waren dat jaar alle meters met twee draden vervangen door nieuwe meters met één draad en een andere meetmethode. De studenten waren nooit in het lab geweest. Een beetje dom.
Er zijn dus drie soorten mensen: theoretici, practici en dommeriken.