Je kunt je huis verzekeren tegen schade door brand. Verzekering tegen wettelijke aansprakelijkheid voor schade door gemotoriseerd verkeer is zelfs verplicht. Is het verstandig om je te verzekeren tegen mogelijke aansprakelijkheid uit hoofde van een bestuursfunctie of een functie als commissaris?
Interne en externe aansprakelijkheid
Die vraag vergt een genuanceerd antwoord. Bestuurders en toezichthouders kunnen zowel intern als extern aansprakelijk gesteld worden voor schade die zij veroorzaken in de uitoefening van hun functie. Ten onrechte wordt wel eens gedacht dat het risico op een dergelijke aansprakelijkheidstelling heel groot is. Dat is niet het geval. Slechts wanneer een bestuurder een ernstige fout begaat waardoor het bedrijf of de stichting schade lijdt kan hij daarvoor op grond van de overeenkomst van opdracht aansprakelijk gesteld worden. Dat is interne aansprakelijkheid. Met name als sprake is van ernstige verwijtbaarheid (grove schuld) kan aansprakelijkheid voor schade aangenomen worden. Als een bestuurder of toezichthouder door een partij buiten de onderneming aansprakelijk wordt gesteld, spreekt men van externe aansprakelijkheid. Volgens de rechtspraak van de Hoge Raad is slechts in uitzonderlijke gevallen sprake van interne aansprakelijkheid. Externe aansprakelijkheid is nog veel zeldzamer, met uitzondering van een faillissementssituatie.
Nu wil het geval dat de meeste verzekeringspolissen geen schade uitkeren in geval van opzet of grove schuld. De bandbreedte van gevallen waarin een verzekeringspolis kan uitkeren, is daardoor tamelijk smal. Immers, in geval van schade als gevolg van lichte schuld kunnen de desbetreffende bestuurders en toezichthouders niet aansprakelijk gesteld worden. Je hebt dan dus ook geen verzekering nodig. Wanneer sprake is van opzet of grove schuld keren de meeste polissen niet uit. Tja, dan blijft er dus niet zoveel over om effectief te verzekeren. Bestuurders en toezichthouders die overwegen zich te verzekeren tegen de gevolgen van bestuurdersaansprakelijkheid doen er daarom goed aan de polis nauwkeurig te bestuderen op de omvang van de geboden dekking.
Relatief duur
Aandachtspunt is ook dat het op Curaçao duurder is om bestuurders- en toezichthouderaansprakelijkheid te verzekeren dan in Nederland. In Nederland is een ‘pool’ opgericht door de gezamenlijke aansprakelijkheidsverzekeraars. Hierdoor is het mogelijk om tegen relatief geringe kosten een goede dekking aan te bieden. Bestuurders en toezichthouders in Curaçao kunnen op deze pool geen beroep doen. Het gevolg daarvan is dat de verhouding tussen de aangeboden dekking en de kosten voor de premie in ons land relatief minder gunstig is.
Het kan natuurlijk voorkomen dat je als bestuurder of toezichthouder aansprakelijk gesteld wordt voor schade die je in het geheel niet hebt veroorzaakt of waar je in het geheel niet verantwoordelijk voor kan worden gehouden. Intussen zit je wel met de kosten van de verdediging. Verzekering tegen die kosten kan zeker wel zinvol zijn.
Prof. dr. F.B.M. Kunneman is senior partner bij advocatenkantoor VanEps Kunneman VanDoorne en hoogleraar Corporate Governance aan de UoC. Hij leidt het team dat adviseert over corporate governance. Hij schrijft en doceert al decennia over dit onderwerp.
