Deze week werd in diverse kranten mijn ontwerp voor het Wiels Hospital gepubliceerd, waarbij door de redacties een selectie werd gemaakt uit mijn oorspronkelijke toelichting. Daardoor ontstond een onvolledig en vooral afgezwakt beeld van mijn overweging om op eigen initiatief en belangeloos aan dit project tijd te besteden. Hieronder alsnog de volledige tekst:
Leugens, onzekerheid, belangenstrijd, gesjoemel, intimidatie, onkunde en gretige zakkenvullers, waardoor geen van de plannen enig spoor van optimisme vertoont. Het begon achter de UNA met een tropische bewerking van een Deventer ziekenhuis, daarna op het Amstelterrein het uitgeklede resultaat van een internationaal pingpongspel tussen Berenschot (Usona) en Ballast Nedam en inmiddels lonkt de politiek naar Otrobanda. Dat laatste is niet verkeerd, mits daardoor dat stadsdeel van de ondergang wordt gered. Maar zover zijn wij nog lang niet. Curaçao is door en door conservatief, dus bang voor verandering. Nieuwe denkbeelden wordt stelselmatig de wind uit de zeilen geslagen. Toen enkele jaren na 1969 delen van de binnenstad er nog steeds verwoest bij lagen, kwamen enkele neokoloniale breinen met de gedachte dat Punda en Otrobanda historisch van internationaal belang waren en werd Willemstad in 1997 door Unesco als zodanig erkend. Bij Punda kunnen wij ons er nog iets bij voorstellen, maar bij Otrobanda al lang niet meer. Het uit de duim gezogen restaureren kon beginnen en wel zoals in art. 4 van het EOP vastgelegd. Wie zich hierop beroept en instemt, hangt in zijn luie schommelstoel achterover en maakt toekomstgericht bouwen onmogelijk. In ons indolente culturele klimaat ontstaan dan ook zeer merkwaardige ‘oplossingen’. Zoals het plan om het versleten Sehos stukje voor stukje af te breken om het daarna stukje na stukje als nieuwbouw op te trekken. Want na een moeizaam, langdurig en kostbaar bouwproces staat er dan een vernieuwd verouderd ziekenhuis, tel uit je winst. Dus moet er snel iets gebeuren om bouwen en architectuur te verlossen uit deze gijzeling. Komt het nieuwe ziekenhuis in Otrobanda, dan mogen perspectieven en ruimte voor herontwikkeling van dit verpauperd stadsdeel niet ontbreken. Dit is eigenlijk nog belangrijker dan een nieuw ziekenhuis. Twee vliegen in één klap slaan, doe je met het bouwen van een compact hoog ziekenhuis op het oude St. Thomas Collegeterrein, om daarna direct op het oude Sehosterrein met de ontwikkeling van ‘Punta Nobo’ te volgen.
Om dit proces enig leven in te blazen ging ik samen met twee jonge architecten Laura Kaper en Laura Weeber in april jongstleden aan de slag. Uitgangspunt was een efficiënt, toekomst- en zelfbewust gebouw als nieuw oriëntatiepunt in Willemstad. Parallel werd gewerkt aan het stedenbouwkundig ontwerp voor Punta Nobo, een noord/zuidgeoriënteerd rechthoekig rooster, of grid, met een hoge bebouwingsdichtheid. Een flexibel stadstype dat overal ter wereld al eeuwenlang wordt toegepast. Hierin kan alles wat een nieuw stadcentrum nodig heeft. Op een hoek staat hierin het Wiels Hospital met tien bouwlagen aan een schaduwrijk plein tegenover Kranshi. Met twee langs vleugels en een canyon-achtige oost/westgeoriënteerde tussenruimte waar de zon tussen elf ‘s morgens en twee uur ’s middags gefilterd naar binnen valt en permanent de passaat doorheen stroomt. Gangen voor bezoekers en personeel zijn gescheiden. Op de drie bovenverdiepingen liggen patiënten met uitzicht over Willemstad en de zee. Daaronder liggen medische diensten en de polikliniek. Op de eerste verdieping de centrale hal met openbare voorzieningen. Op de begane grond acute diensten, magazijnen en garages en op het dak het helikopterdek. Voor wie dit utopisch lijkt, moet eens naar Caracas, waar Prof. Carlos Villanueva (Venezuela’s bekendste architect 1900-1975) al zestig jaar geleden naast de in Moderne stijl ontworpen Universidad Central (Unesco Werelderfgoedlijst, ja ja) het academisch ziekenhuis plaatste. Ons voorstel dat inclusief 500 parkeerplaatsen slechts anderhalf hectare grond nodig heeft (de andere drie maal zo veel), kan eventueel ook in Colon met dat lege winkelcentrum, of aan de Jan Noorduynweg tegenover de UNA, of langs de Schottegatweg ter hoogte van het Belastingkantoor, enzovoort. Toen Wiels op 18 april mijn eerste schetsen zag, vertelde hij dat het St. Thomas College op overheidsgrond staat en riep: ,,Tegen de vlakte die bouwval en zo gaan we het doen.” Op 1 mei, nog net voor de moord, bevestigde Wiels dit per e-mail. Dit waren het eerste en laatste contact met deze snel denkende politicus, daarvoor stemde ik intuïtief op hém. De overheid mag het nu zeggen, maar stuur Berenschot eerst de laan uit.
Prof. Carlos Weeber, CASArchitects. Curaçao