Arbeidsrust CDM en haar toekomst
De Curaçaose Dok Maatschappij (CDM) is sinds vele jaren een 100 procent overheidsbedrijf en heeft op dit moment zo’n 260 mensen in vaste dienst. Hiernaast wordt op grote schaal gebruik gemaakt van buitenlandse werknemers op basis van contracten van korte duur en wordt er op grote schaal gebruikt gemaakt van - voornamelijk lokale - werknemers die via koppelbazen werken. Ondergetekende vertegenwoordigt 216 personen die via koppelbazen (‘uitzendbureaus’) bij CDM werkzaam zijn (of waren).
Er zijn wettelijke regels waaraan voldaan moet worden als via een uitzendconstructie wordt gewerkt. Het uitzendbureau heeft een vergunning nodig, de uitzendkracht mag maximaal voor een jaar tewerkgesteld worden en de uitzendkracht heeft recht op hetzelfde loon en bijkomende vergoedingen als werknemers in vaste dienst die hetzelfde werk doen.
Geen der koppelbazen heeft een vergunning, een aantal uitzendkrachten werkt al meer dan 15 jaar bij CDM als uitzendkracht en de uitzendkrachten (en iedereen veel langer dan één jaar) krijgen niet hetzelfde loon als werknemers in vaste dienst die hetzelfde werk doen.
Niet alleen is hun loon (beduidend) lager, maar verder - in tegenstelling tot werknemers in vaste dienst - moeten zij zelf hun veiligheidsschoenen en -kleding kopen, krijgen ze geen vakantiegeld, geen gratificaties, is er een groot verschil met betrekking tot vakantiedagen (bij groot aantal worden ‘vakantiedagen’ van het loon afgetrokken) en bovendien hebben zij geen pensioen- of spaargeldregeling. En verder is hun rechtszekerheid ver te zoeken.
Deze illegale situatie is al meer dan 15 jaar gaande, terwijl de overheid hier steeds volledig van op de hoogte is geweest en hier nimmer tegen opgetreden heeft. In oktober 2010 is via mijn tussenkomst met CDM afgesproken dat het verschil in loon en bijkomende gekwantificeerd zal worden en dat gestreefd zal worden naar betaling uiterlijk 31 december 2010.
Het is nog een hele exercitie geweest om de verschillen te kwantificeren, maar sinds korte tijd zijn de berekeningen zoals door CDM gedaan nagenoeg definitief. Uitgekomen wordt op een bedrag van in totaal ruim 4,5 miljoen gulden. Hierbij zijn bepaalde posten in overleg (vooralsnog) buiten beschouwing gelaten zoals pensioen/spaargeldregeling, is de periode waarover berekend wordt gelimiteerd tot 5 jaar, terwijl het recht bestaat om verder terug te gaan - immers verjaring is eerder gestuit - en is geen rente berekend (rente over 5 jaar bedraagt circa 30 procent). Inclusief rente etc. zal de vordering tussen de 7 en 8 miljoen gulden liggen.
Zoals gezegd, is CDM een 100 procent overheidsbedrijf. De directeur van CDM heeft tekenbevoegdheid tot maximaal iets van 5.000 gulden, daarboven zijn betalingen in de realiteit snel een politieke aangelegenheid.
Sinds vorige week dinsdag zijn wij in onderhandeling met minister Nasser El Hakim (MFK) van Economische Ontwikkeling over de betaling. Bij de bespreking op dinsdag is geen akkoord bereikt en op de vraag aan minister Hakim wat de status was van het beoogde ‘strategische partnership’ met Damen, werd door de minister gezegd: ,,Forget Damen, the deal is off.” Minister Hakim stelde vervolgens voor om de vrijdag daarop naar het terrein van het Dok te gaan en daar in bijzijn van alle ruim 200 uitzendkrachten verder te onderhandelen.
Dit leek mij, noch de CDM-directie een goed idee. Afgesproken is dat ik de vrijdag daarop vijf uitzendkrachten mee zou nemen naar het kantoor van minister Hakim. De minister deed toen het bod om vanaf 10-10-10 het verschil voor 100 procent te compenseren en in de periode daarvoor het verschil voor 30 procent te compenseren, te betalen in drie jaartermijnen. Voor de hierbij aanwezige uitzendkrachten was dit bod volstrekt onacceptabel; afgesproken was dat voor de goede orde het bod ook aan de anderen voorgehouden zou worden en wij de volgende dag weer aan tafel zouden zitten. Tijdens deze bespreking had de minister ook nog aangegeven waarom de deal met Damen niet doorging. De ene reden was dat de consultant die de Dokmaatschappij in dit traject geadviseerd had ook advieswerk voor Damen gedaan had. (Opmerking: lijkt ons niet relevant, de vraag is of er een goede deal op tafel ligt). De tweede reden die minister Hakim aangaf waarom de deal met Damen niet doorging, was omdat 6 miljoen gulden aan Damen betaald moest worden en zij dan het Dok hadden. Dit is niet juist, zoals hierna uiteengezet zal worden.
Gedurende de tijd dat de overheid 100 procent aandeelhouder is van CDM, is er nagenoeg niet in het bedrijf geïnvesteerd en is er geen noodzakelijk onderhoud gepleegd. Met bijvoorbeeld als gevolg dat sinds januari van dit jaar het enige drijvende dok dat CDM heeft - naast twee vaste dokken - buiten gebruik is. Om dit drijvende dok (het zogenaamde C-Dok) weer in gebruik te kunnen nemen, is een investering nodig van circa 12 miljoen gulden. In de conceptovereenkomst met Damen is als uitgangspunt genomen - zoals blijkt uit de stukken die ik heb - dat CDM 6 miljoen gulden bijdraagt aan herstel van het C-Dok en dat Damen de rest investeert; niet alleen in het C-Dok maar ook in andere zaken. In een periode van 10 jaar zijn de totale investeringen begroot op 34 miljoen dollar. Het dok(terrein) zal overigens eigendom blijven van de overheid en Damen zal het slechts exploiteren.
Tijdens deze bespreking op vrijdag had de minister ook nog in bijzijn van de aanwezige uitzendkrachten gezegd dat het hem niet interesseert of het Dok sluit, want zijn kinderen gaan daar toch niet werken.
Vanaf dat moment zijn de uitzendkrachten boos en verontwaardigd over de opstelling van minister Hakim. In hun beleving is hij niet serieus bezig met de oplossing van het probleem van de achterstallige betalingen en is hij evenmin serieus bezig met de toekomst van CDM.
Afgelopen zaterdag zijn partijen wederom aan tafel gaan zitten en er zat geen beweging in het bod van de minister. Zondag was er een bijeenkomst bij het terrein van het Dok, waarbij vele uitzendkrachten aanwezig waren en ook minister Hakim. Tijdens deze bijeenkomst heeft de minister niet alleen bevestigd dat de deal met Damen niet doorging, maar bovendien heeft hij gezegd dat de overheid op eigen kracht CDM gaat draaien. Een hele voor de hand liggende vraag is waar de fondsen vandaan komen om de noodzakelijke investeringen te doen als de - uitgeklede - niet betwiste claim van de uitzendkrachten al niet betaald zou kunnen worden?
De laatste ontwikkelingen zijn dat de vakbond PWFC afgelopen dinsdag en woensdag CDM volledig platgelegd heeft met louter als insteek dat minister Hakim aangeeft hoe het met de toekomst van CDM gesteld staat. De directe schade van CDM door deze staking bedraagt ongetwijfeld ettelijke honderdduizenden guldens, naast imagoschade. Het resultaat van de staking is dat er een commissie benoemd gaat worden.
De uitzendkrachten hebben niets met deze staking te maken gehad en staan daar ook niet achter, hoewel in de media anders gesuggereerd is. De uitzendkrachten hebben op zich ook geen probleem met de directie van CDM, want aan de wens van de directie om het probleem van de achterstallige betalingen op te lossen, wordt niet getwijfeld en evenmin aan de inzet van de directie om het bedrijf draaiende te houden.
De oplossing lijkt heel voor de hand te liggen: de uitzendkrachten worden volledig betaald, de overheid zegt ‘sorry’ en geeft aan dat in de toekomst deze misstanden niet meer plaats zullen vinden, het beoogde partnership wordt zo spoedig mogelijk afgerond, want het is evident dat de overheid het Dok al veel te lang in handen heeft. De vraag is wat er zal gebeuren.
Mr. Roelof Bijkerk is advocaat bij het kantoor Van de Laarschot & Associates en treedt op namens ruim 200 - voornamelijk lokale - werknemers die via ‘uitzendbureaus’ werk(t)en voor de CDM.
