Recent was het weer zover. Een enorme stankoverlast trof de mensen onder de rook van de Isla. De woordvoerder van de Isla, Gijsbertha, gaf in de media aan dat er lekkage was van nafta. Niet veel later gaf Gijsbertha aan dat dit geen stankoverlast veroorzaakte. Geeft Gijsbertha hier blijk van kul of kennis? Graag leg ik dit uit.
Aardolie bevat heel veel verschillende stoffen en dan wel voornamelijk koolwaterstoffen. Deze koolwaterstoffen bestaan uit moleculen. Deze moleculen variëren in grootte. Deze moleculen bestaan uit nog weer kleinere bouwstenen, zogenaamde atomen. Er zijn verschillende atoomsoorten. Zo kunnen er heel veel verschillende soorten moleculen worden gemaakt en dus ook verschillende stoffen. De moleculen in aardolie bestaan voornamelijk uit de atomen koolstof, waterstof en, niet te vergeten, zwavel.
De Isla probeert de verschillende stoffen uit aardolie van elkaar te scheiden, in verschillende fracties, door aardolie te verhitten. Dit heet gefractioneerde destillatie. De Isla vangt dan bij verschillende temperaturen die fracties van koolwaterstoffen op. Een van die fracties heet nafta. In nafta zitten heel veel verschillende stoffen. Nafta is dus niet een (zuivere) stof, maar een mengsel van stoffen. Een aantal van die stoffen bestaat uit (relatief kleine) moleculen die zijn opgebouwd uit de bouwstenen koolstof, waterstof en zwavel. Zij vallen in de categorie alkylthiolen of arylthiolen. Wat is een typisch kenmerk van de alkylthiolen en arylthiolen? De stank. Een voorbeeld van een alkylthiol: 2-butaanthiol ruikt hetzelfde als een bunzing. Een voorbeeld van een arylthiol: benzeenthiol geeft een ‘weerzinwekkende’ geur. De stank van de genoemde stoffen is al bij zeer lage concentraties waar te nemen en deze stoffen komen, in meer of mindere mate, ook voor in nafta. Een lekkage van nafta betekent dus per definitie stankoverlast. Als Gijsbertha dat ontkent, dan geeft hij blijk van kul en niet van kennis.
Drs. Arjan Linthorst (chemicus en bestuurslid van Stichting Schoon Milieu Op Curaçao, Smoc), Nederland
