Het zijn roerige tijden. Venezuela, de Isla-raffinaderij, si en no, onafhankelijkheid, moord op een populaire politicus en nu een oproep voor een algehele staking. Het leest als een boek van John le Carré, maar hier is het de werkelijkheid.
Het speelt zich allemaal af op Curaçao. Sommigen van je beste vrienden, noodgedwongen of uit eigen belang en zonder er soms zelf notie van te hebben, spelen hierin en passant mee. Curaçao Port Authority (CPA), Curaçao Oil Terminal (COT), Refineria di Kòrsou (RdK), Curoil, Aqualectra; ze worden er allemaal zijdelings bij betrokken en hebben allemaal een rol in deze saga te vervullen. Het Multidisciplinaire Projectteam (MDPT) met Werner Wiels aan het hoofd speelt de rol van marionetspeler. Waar het uiteindelijk naar moet leiden, is het behoud van een ongewijzigd raffinaderij- en COT-contract. Voor PdVSA en Venezuela staat het beheer over de Curaçaose havenfaciliteiten met haar olieopslagcapaciteit primair. Dit moet dan met een groep Curaçaose collaborateurs leiden tot een afrekening met het koloniale verleden, het binnenhalen van Venezuela en een pseudo-onafhankelijkheidsbestuur onder het bankroete Venezuela.
De 100-jarige raffinaderij voldoet al lang niet meer aan deze tijd. Om haar aan te passen, zijn twee verbeteringen absoluut noodzakelijk. In de eerste plaats moet ze, voor de gezondheid van mensen die onder de rook wonen en werken, snel schoon gaan draaien en de uitstoot van CO2, roet en fijnstof die uit de schoorstenen ontsnappen moet stoppen. Door van ‘op asfalt stoken’ over te gaan op LNG-gas komen ze er aardig mee in de buurt. Commercieel dient de Isla zich aan te passen aan de marktvraag: zwavelvrije of bijna zwavelvrije producten leveren. De eerste verbetering gaat een bedrag van ruim één miljard dollar kosten, modernisering kost meer dan drie miljard. Met het totaal van deze twee bedragen kan een top ‘state of the art’ raffinaderij gebouwd worden. Diverse rapporten van buitenlandse deskundigen geven met heel goede argumenten aan, dat ‘upgrading’ van de raffinaderij meer tijd en geld zal kosten dan het bouwen van een geheel nieuwe raffinaderij. Investeringen hierin zijn mogelijk, er kan zelfs een businesscase voor worden gemaakt, zolang de ‘status quo’ blijft bestaan. Dat betekent; geen verhoging van de huur, geen onderhoud, geen loonsverhoging of vermeerdering van gelden aan de vele constructiebedrijven. Als het even niet volgens een vooruit gestippeld plan gaat, zorgen chantage, straatbrandjes of grotere branden wel voor destabilisatie. Collaborerende politici werpen zich maar al te graag op voor stakende werknemers. Er zijn al politici en partijen die daar nu al handig gebruik van weten te maken nu de verkiezingen voor de deur staan. PdVSA speelt daarin op de achtergrond mee, gooit met stenen, verschuilt snel haar hand en roept: ‘Yo no fui’.
De meest vocale groepen die op Curaçao voor het behoud van de raffinaderij pleiten, bestaan vooral uit de twee raffinaderijvakbonden, Apri en PWFC. Zij hebben daar net een pracht van een vakbondsgebouw voor gekregen van PdVSA. Dit is de vaste kernarbeiders die voor RdK op het Isla-terrein werken.
Vakbond SGKT is de vakbond die opkomt voor de belangen van werknemers in dienst van aannemersbedrijven die op het Isla-terrein werken. Bij de SGTK wisselt het tussen ‘wat er tijdelijk nodig is’ tot een maximum van 900 man. Deze tweede groep staat nu in het nieuws omdat de lonen sinds 2012 niet zijn aangepast. Met hun voorbije acties hebben ze een nieuw cao-akkoord bereikt voor 2017 en 2018. Onder drang van een paar politieke leiders willen ze met een algehele staking meer afdwingen. Zij hebben reeds gelijk gekregen, PdVSA dient hun meer voor hun diensten betalen. Er is een akkoord om de discrepantie tussen 2012 en heden op te lossen. Maar het bijna bankroete PdVSA en Venezuela hebben hier geen geld voor. Het probleem ligt niet op Curaçao, het probleem ligt bij PdVSA.
Bepaalde politici suggereren ten onrechte dat de RdK maar moet betalen. Met deze suggestie willen deze politici en meepraters hun eigen straatje schoonvegen. Door dit voor te stellen, willen ze zichzelf vrijwaren dat ze ten tijde van hun bewind onterechte gelden uit RdK hebben getrokken. Ze zien de staking verder als een opportuun moment om de vakbonden voor hun eigen karretje te spannen, te misbruiken, de huidige overheid te provoceren en de verkiezingen te destabiliseren.

Andrés Casimiri, 
Curaçao