Salsa dansend Nederland huilt en is in diepe rouw. De koning van de salsa van de stad Leiden is er niet meer. Leo Martina, oprichter en eigenaar van Dos Bailadores in Leiden is op 22 mei heengegaan na al een tijd ziek te zijn geweest. Een groot verlies voor de stad Leiden, voor de salsa in Nederland, maar ook voor Curaçao. Leo was een waardige ambassadeur van het eiland en via hem zijn velen uit Nederland een (salsa) bezoek/vakantie komen brengen aan zijn geliefde eiland. Betrad je namelijk zijn dansschool, dan betrad je een stukje Curaçao in Nederland. Tropisch warm, gezellig ingericht en veel plezier middels dans op tropische klanken. Een soort ‘hofi’ idee, maar dan in Leiden. En met een gastheer als Leo was de marketingmachine voor Curaçao natuurlijk compleet. Leo hield van Curaçao. Als hij op vakantie kwam bleef hij het liefst in het Avila Hotel in de kamer helemaal rechts dat een eigen strand had. Dat was zijn plek.
Bij de gemeente Leiden was Leo sinds de jaren ’90 niet alleen als dansleraar bekend, maar ook bekend als organisator van grote tropische evenementen en dansdemonstraties. Bij de afgelopen Koningsdag is Leo’s laatste wens in samenwerking met de gemeente werkelijkheid geworden. Koningsdag werd omgedoopt tot ‘Caribbean Kingsday’. Die dag heeft Leo zijn laatste dans gemaakt voor het grote publiek. Zo ziek als hij was schitterde hij nog één laatste keer met zijn geliefde danspartner Monique Struch en werd hij door de burgemeester in het zonnetje gezet. Een waardig afscheidsevenement voor een merkwaardige man met Curaçaose roots.
Mijn oprechte steun aan Monique, de vrouw die altijd door dik en dun aan zijn zijde was. Samen waren zij ‘dos’. Samen dansten zij de sterren van de hemel. Samen waren zij de belichaming van Dos Bailadores. En goed dansen en goed les geven konden ze. Allebei! Que paren el reloj y que suban esa musica!
De tranen springen spontaan in mijn ogen als ik besef dat Leo er niet meer is. Het was Leo die samen met Monique mij in 1997 het laatste duwtje in de rug gaf om dansschool Salsipuedes te beginnen op Curaçao. De eerste activiteit van Salsipuedes was dan ook bij mij thuis in Julianadorp met een workshop van niemand meer en niemand minder dan Leo en Monique. Tijdens zijn vakantie met de showgroep Crema Exotica leerde Leo mij met alle geduld zijn danstrucjes en daagde hij mij uit het maximale uit mijn danstalent te halen. De ene ‘slick move’ na de andere kreeg ik met een smile voorgeschoteld. ,,Doe dat maar na”, riep hij mij dan uitdagend toe. Ik weet nog heel goed dat ik ooit bij Landhuis Brievengat tranen in mijn ogen kreeg toen hij en Monique weer eens schitterden en de dansvloer in vuur en vlam zetten. Ik moest nog zoveel leren om maar in de buurt te komen van zijn dansniveau.
Leo was mijn guru. Mijn dansstijl is uiteindelijk een kopie van zijn dansstijl. Hij was mijn voorbeeld. Uren keek ik naar video’s die ik van hem maakte eind jaren 90. Muziek voelen, muziek uitdragen in je dans en muziek tot leven brengen door beweging en verrassing. Dat was wat Leo zo gemakkelijk beheerste. Zijn stijl zal in mij voortleven. Als een soort eeuwige dankbaarheid.
Samen hebben we veel meegemaakt in de afgelopen 18 jaar. Bij zijn vele bezoeken aan het eiland, inclusief tijdens de Curaçao Salsa Tour, bij verschillende edities van het World Salsa Congress in Puerto Rico en uiteraard ook in Nederland. Ontelbare herinneringen. Mooie herinneringen. Veel gesprekken over het runnen van een dansschool en alles wat erbij komt kijken. Want behalve een steengoede danser was Leo ook een goede ondernemer. Hij had visie en diepgang. Ook daar leerde ik veel van. Leo heeft een heel belangrijke rol gespeeld in het vormgeven van de salsa dansstijl in het Koninkrijk tot wat het vandaag is. Misschien weten en beseffen te weinig salsa dansers van vandaag dit stukje geschiedenis. Vandaar ook dit ingezonden stuk.
Niet alleen ik ben aangeslagen door Leo’s overlijden. Er zijn het liefst drie dagen nodig om duizenden mensen de gelegenheid te geven om afscheid van hem te nemen en steun te betuigen aan Monique, zijn familie en naaste vrienden. Opgebaard op het podium van zijn dansschool aan de Perzikweg in Leiden schuiven sinds dinsdag cursisten, ex-cursisten, salsa promotors, collega dansleraren, muzikanten en vele salsa dansers uit heel Nederland gelaten langs zijn levenloos lichaam. Op Facebook zijn spontaan allerlei fotocompilaties in elkaar gezet, wordt er volop gecondoleerd en komt het ene na de andere eerbetoon langs. Op YouTube een mooi filmpje onder de naam ‘Ter nagedachtenis aan salsakoning Leo Martina’. Voor mij is deze ruchtbaarheid allemaal niet verwonderlijk. Leo was een persoonlijkheid, een charmeur, een prettig opvallende verschijning op en naast de dansvloer, een inspirerende leraar en een puik geklede charismatische man. Een soort Izaline Calister, maar dan van de salsa dans. Vrijdag zal hij in Leiden in besloten kring worden begraven.
Leo, ik zal je ontzettend missen. Je glimlach, je dansstijl, je altijd perfecte kleding, bijpassende schoenen en hoedje. Een echte ‘caballero de la salsa’was je. Op de dansvloer en in mijn danslessen zal ik je stijl voortzetten. En als ik net als jij deze wereld moet verlaten weet ik zeker dat jij bij de hemelpoort mij zal verwelkomen met veel salsa and true friendship!
RIP my friend. Nos volveremos a ver en el paraiso.
Stephen Walroud, Curaçao
