Rotsblokken op ABC door oude tsunami’s

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Een internationaal team van onderzoekers heeft vastgesteld dat tientallen enorme kustblokken op Aruba, Bonaire en Curaçao waarschijnlijk door meerdere tsunami’s, verspreid over de afgelopen duizenden jaren, landinwaarts zijn verplaatst.
De resultaten zijn opgenomen in het artikel ‘Coastal boulders emplaced by extreme wave events impacting the ABC islands’, gepubliceerd in het vakblad Quaternary Science Reviews.

Op de ABC-eilanden liggen opvallende rotsblokken, sommige tot 250 meter landinwaarts en op hoogtes tot ongeveer 7 meter boven het huidige zeeniveau. De zwaarste onderzochte steen weegt maar liefst 175 ton. Hoe deze blokken daar terecht zijn gekomen, is onderzocht door een team onder leiding van Giovanni Scardino van de Universiteit van Bari (Italië), samen met collega’s uit onder andere Duitsland, de Verenigde Arabische Emiraten en Aruba.
Om vast te stellen of deze blokken zijn verplaatst door stormen of tsunami’s, voerde het team 3D-metingen uit op 21 grote kustblokken: dertien op Aruba, zeven op Bonaire en een op Curaçao. Ze gebruikten drones, fotogrammetrie en digitale hoogtekaarten om de omvang, afstand tot de kust en hoogte van de blokken te bepalen. Daarna berekenden ze de minimumsnelheid die golven nodig hebben om zulke massieve objecten te verplaatsen.
De uitkomst: stormgolven - zoals van orkanen - bleken in vrijwel alle gevallen onvoldoende kracht te leveren om de zwaarste stenen te verplaatsen. Alleen tsunami’s, met name veroorzaakt door aardbevingen langs de zogeheten El Pilar-breuk voor de Venezolaanse kust, konden de vereiste krachten opwekken.
Volgens de computermodellen veroorzaakte deze breuk golven met waterhoogtes tot 3 meter op Bonaire, en stroomsnelheden tot wel 12 meter per seconde - krachtig genoeg om stenen van tientallen tonnen los te rukken en landinwaarts te verplaatsen.
Om te bepalen wanneer dit plaatsvond, werd radiokoolstofdatering toegepast op de biologische materialen - koralen en vermetidenslakken - in en op de blokken.