‘Met name medische zorg en justitiële apparaat ABC-eilanden kwetsbaar’
Van een onzer verslaggevers
Den Haag - De politieke spanningen in de wereld raken ook het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. Uit het rapport ‘Dreigingsbeeld Statelijke Actoren 2025’ blijkt dat de aanhoudende instabiliteit in Venezuela directe gevolgen heeft voor de eilanden Aruba, Bonaire en Curaçao.
Hoewel het rapport benadrukt dat een militaire confrontatie met Venezuela onwaarschijnlijk is, blijft het risico op onbedoelde escalatie aanwezig. Dit komt met name door de lage militaire professionaliteit aan Venezolaanse zijde. De verslechterde diplomatieke relatie tussen Nederland en Venezuela - mede ingegeven door het niet erkennen van de omstreden herverkiezing van president Maduro in 2024 - draagt bij aan een gespannen regionale context.
De ABC-eilanden ondervinden al langere tijd de gevolgen van de politieke, economische en humanitaire crisis in Venezuela. Vooral migratie vormt een blijvende uitdaging. Volgens het rapport legt de huidige toestroom van Venezolaanse migranten al druk op de beperkte publieke voorzieningen op de eilanden. Een mogelijke toename in migratie, als gevolg van verdere verslechtering in Venezuela, zou de sociale stabiliteit en economie op de eilanden ernstig kunnen ondermijnen.
Met name medische zorg en het justitiële apparaat zijn kwetsbaar, gezien hun beperkte schaal. Een grootschalige migratiestroom zou deze voorzieningen snel kunnen overbelasten, met gevolgen voor de veiligheid, rechtshandhaving en maatschappelijke rust op de eilanden.
Een ander aandachtspunt is de grensoverschrijdende criminaliteit. De instabiele situatie in Venezuela biedt ruimte aan illegale netwerken, smokkelroutes en georganiseerde criminaliteit, die mogelijk ook impact hebben op de Caribische eilanden. Het rapport waarschuwt dat deze vorm van dreiging in potentie kan bijdragen aan ondermijning van de rechtsorde en het gezag van lokale overheden.
Hoewel er op dit moment geen directe militaire dreiging van Venezuela uitgaat, benadrukt het rapport dat de gevolgen van politieke keuzes van statelijke actoren - zelfs als deze niet direct op Nederland gericht zijn - voelbaar kunnen zijn op het terrein van nationale en Koninkrijksveiligheid.
De dreiging vanuit statelijke actoren, zoals Rusland, China en Iran, is volgens het rapport ook in 2025 onverminderd aanwezig. De machtsverhoudingen in de wereld veranderen snel. De invloed van het Westen, inclusief Nederland, neemt af in een wereld waarin landen uit het ‘Mondiale Zuiden’ - waaronder Venezuela - meer ruimte opeisen en hun eigen instituties vormen.
