Verlenging Onderlinge Regeling mogelijk als beide partijen dat willen

Van een onzer verslaggevers

Den Haag - Hoewel er op alle fronten veel (deel)resultaten zijn bereikt in het kader van de in de Landspakketten opgenomen hervormingen, zullen deze hervormingen niet allemaal voor april 2027 - het moment waarop de Onderlinge Regeling in principe stopt - volledig zijn afgerond.

Dit zegt Judith Jeurissen, programmamanager van de Tijdelijke Werkorganisatie (TWO). Zij sprak afgelopen week tijdens een technische briefing over de Landspakketten, die gehouden werd voor leden van de vaste Tweede Kamercommissie Koninkrijksrelaties. Deze briefing verzorgde zij samen met Saskia de Reuver, directeur Koninkrijksrelaties/Landen bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK).

Aanjagende werking
,,De Landspakketten hebben absoluut een grote aanjagende en structurerende kracht gehad. In alle drie de landen”, zo vertelt Jeurissen, doelend op de Caribische landen van het Koninkrijk: Curaçao, Aruba en Sint Maarten.
In hoeverre de uitvoering van de gemaakte afspraken tussen Nederland en de landen Curaçao, Aruba en Sint Maarten, ook doelmatig en doeltreffend is geweest, zal volgend jaar moeten blijken. Afgesproken is dat een jaar voor het einde van de Onderlinge Regeling, dus op 1 april 2026, er een evaluatie plaatsvindt.
En hoewel een jaar later de Onderlinge Regeling in principe stopt, is er wel een mogelijkheid om die daarna met steeds twee jaar te verlengen. Dit kan alleen als beide partijen dat willen.
Op een vraag van PVV-Kamerlid Peter van Haasen, die wilde weten of er al meer duidelijk is over een eventuele verlenging, kon Jeurissen geen antwoord geven, omdat ‘dit een politieke vraag is’, waar zij in haar rol als ambtenaar niet over gaat.
Behalve een korte toelichting op de huidige stand van zaken, vertelden Jeurissen en De Reuver de commissieleden ook meer over de aanleiding, de oprichting en de doelen van de TWO, die onder de verantwoordelijkheid van staatssecretaris Zsolt Szabó (PVV) van Koninkrijksrelaties ressorteert.

Kleine (ei)landen
Jeurissen wijst onder meer op het feit dat Curaçao, Aruba en Sint Maarten ‘hele kleine eilanden’ zijn en haalt een passage aan uit het advies dat de Raad van State vorig jaar uitgaf in het kader van 70 jaar Statuut.
Hierin wordt gewezen op de kleinschaligheid van de landen ‘waardoor het bestuurlijk vermogen en de uitvoeringskracht zeer beperkt is. Het ontbreekt aan voldoende middelen in termen van kennis, personeel en geld. Daarnaast moet worden bedacht dat het gaat om relatief jonge landen die nog aan het begin van hun ontwikkeling staan’. ,,Ik kan dat onderschrijven”, aldus Jeurissen.