* Global Oil wil extra vergoeding voor inzet gasturbine

* Levering stroom aan ISO-containers Curoil stopgezet

Van een onzer verslaggevers

Willemstad - De regering-Pisas (MFK/PNP) is om interventie verzocht in verband met een impasse tussen Aqualectra enerzijds en overheids-nv RdK en het Amerikaanse private concern Global Oil anderzijds. Als partijen er niet uitkomen, dreigt een situatie dat wegens capaciteitstekort ‘geschakeld’ moet worden.

Daarbij zullen dan buurten om beurten gedurende twee uur zonder stroom komen te zitten. Dat is zeer ongewenst. Maar Aqualectra vindt het ook ongewenst dat de bevolking van Curaçao een hogere prijs per kilowattuur (kWh) moet betalen omdat Global Oil - sinds medio 2023 huurder van een deel van de Isla-raffinaderij, waaronder de gasturbines - een opslagrisicopremie wil voor de levering van 10 tot 20 MW (megawatt) in de warme en vooral windstille maanden.
‘Aqualectra rekent op RdK’, kopte het Antilliaans Dagblad vorige week. Beide overheidsbedrijven zijn er echter (nog) niet uitgekomen. Refineria di Kòrsou vindt het bij monde van bestuurder Patrick Newton ‘redelijk’ om de door Global gevraagde kostenvergoedingen te honoreren. Het zou gaan om 4 cent per kWh.
Directeur Neysa Isenia van Aqualectra noemt het juist absoluut onredelijk, aangezien het voorstel van Global 22 procent uitkomt boven het voorstel van het nutsbedrijf en dit ongetwijfeld leidt tot hogere elektriciteitstarieven voor huishoudens en bedrijven. Volgens Aqualectra ruim 5,2 cent per kWh.
In de extra warme periode waarin de wind wegvalt, kan niet constant gerekend worden op de 46,5 MW van de windmolens. De versnelde economisch groei (vooral in de toeristische sector) alsmede de klimatologische veranderingen met meetbaar hogere temperaturen, heeft de vraag enorm opgestuwd.
Global heeft nu al laten weten - nog los van de vraag of partijen uit de impasse geraken - dat afname met ingang van 1 augustus niet mogelijk is. In het licht hiervan bereidt Aqualectra zich voor op een scenario zonder de extra MW’s van RdK/Global. En heeft het energiebedrijf aan een andere overheids-nv, Curoil, medegedeeld de zogeheten ISO-containers per 1 augustus niet meer van stroom te kunnen voorzien.
Aqualectra zegt ervoor te (moeten) kiezen de volledige productiecapaciteit in te zetten ten behoeve van de bevolking en daarom de koppeling van Curoil op het terrein van de raffinaderij te moeten uitschakelen. Curoil bevestigt de ontvangst van een brief en zal dit naar eigen zeggen intern en met betrokken partijen behandelen.
Navraag leert dat Curoil voor de ISO-containers 3 MW geleverd krijgt. Ontkoppelen helpt dus wel iets, maar zet feitelijk onvoldoende zoden aan de dijk. Want zonder RdK/Global komt Aqualectra 10 tot 15 MW tekort op de piekmomenten; dat is tussen 20.00 uur ’s avonds en middernacht, als in de huizen airco’s aangaan en er géén levering is van zonne-energie van onder meer particulieren (die overdag goed zijn voor 25 MW).
Aqualectra ziet de trend van verhoogde vraag al sinds 2022 en deze zette vooral in 2023 door. Sindsdien wordt er gebouwd aan meer opwekkingscapaciteit met een nieuw windmolenpark te Koraal Tabak en een nieuwe dieselcentrale. Deze laatste zal pas eind 2025 klaar zijn.
Was de totale elektriciteitscapaciteit in pre-coronajaar 2019 nog 848.066 MW-uren, in 2023 steeg deze naar 917.344 en voor einde dit jaar wordt gerekend met 980.000. Het piekvermogen is ook toegenomen van 129 MW naar 144 vorig jaar en mogelijk 151 MW later in 2024.
Volgens Aqualectra heeft RdK ‘ongebruikte capaciteit’ die gedurende een overgangsperiode aangewend zou kunnen worden totdat de nieuwe windmolens en diesels in gebruik zijn. RdK wijst erop dat sinds 10 juli 2023 deze eigenaar van Isla-terrein plus installaties niet meer beschikt over de gasturbines; ze zijn namelijk onderdeel van asfaltproductiefaciliteiten die contractueel van RdK naar Global zijn overgegaan.
Overigens zijn de gasturbines na de overgang naar Global continu ingezet voor bijstand wanneer Aqualectra daartoe verzocht. Momenteel plant Global het opstarten van de productie van asfalt per eind 2024. RdK-directeur Newton pleit voor ongestoorde voortgang van het door Global ingezette proces.
Isenia wijst erop dat de door Global gevraagde vergoedingen ongunstig zijn voor Aqualectra en een negatieve impact zullen hebben op de stroomprijs. Zij doet een beroep op de bestuurders om de belangen van de bevolking te behartigen en te beschermen. Het nutsbedrijf is niet in staat de kosten te (voor)financieren, gezien de ambitieuze investeringsagenda.
De ministerraad is ingeschakeld en gevraagd om ’s landsbelang te laten prevaleren. RdK echter, vindt een premie van 15 procent vanwege het extra risico dat gepaard gaat met een hoogfrequentie start-stop-operatie (gemiddeld vier uur per dag) van de gasturbines niet te veel gevraagd. Ook is voor levering aan Aqualectra een grote onderhoudsbeurt vereist, die voor Global zelf niet noodzakelijk zou zijn, aangezien deze voor het Amerikaanse bedrijf slechts als back-up zou fungeren en slechts bij hoge uitzondering actief zou zijn.