Van een onzer verslaggevers
Willemstad - In tegenstelling tot het Hof ziet de Hoge Raad in Den Haag dat een ‘schuldigverklaring zonder straf’ wel een veroordeling is. De Hoge Raad heeft dit gisteren geoordeeld in een zaak rond de vraag of MFK-Statenlid Eduard Braam geschikt is om minister te zijn.
De gang naar de Hoge Raad werd niet ingezet door Braam of de minister-president of de formateur. Geen van deze partijen is tegen het vonnis in hoger beroep in cassatie gegaan. Het is het Openbaar Ministerie van Curaçao geweest dat cassatie ‘in het belang der wet’ heeft ingesteld. Op grond van de ‘Landsverordening houdende regels betreffende de integriteit van (kandidaat-)ministers’ (kortweg de Landsverordening screening) moet worden beoordeeld of een kandidaat-minister tot minister kan worden benoemd. In deze landsverordening worden diverse gronden genoemd die aan benoeming in de weg staan. Een daarvan is de volgende: is een persoon veroordeeld wegens een misdrijf dan dient hij/zij niet voor benoeming te worden voorgedragen, aldus de Landsverordening screening. Dat lijkt een heldere regel. In deze kwestie bleek de regel toch niet zo helder te zijn.
Braam heeft 24 jaar geleden, terwijl hij als arts werkzaam was in de gezondheidszorg, ontucht gepleegd met een zestienjarige die zich als patiënt aan zijn hulp en zorg had toevertrouwd. Op 30 mei 2002 heeft de rechtbank van Amsterdam Braam schuldig verklaard zonder hem een straf op te leggen. Het Hof oordeelde dus vorig jaar dat een schuldverklaring zonder straf geen veroordeling is, waardoor Braam ministeriabel zou zijn.
De Hoge Raad komt tot een andere conclusie. Zo zegt de hoogste rechter binnen het Koninkrijk dat uit de wetsgeschiedenis blijkt dat de Nederlandse wetgever de mogelijkheid van schuldigverklaring zonder oplegging van straf ingevoerd heeft omdat het onwenselijk werd geacht de rechter te dwingen tot het aanvullen van zijn veroordeling met een nadere sanctie, wanneer hij van mening is dat zijn uitspraak zonder die aanvulling even effectief of effectiever is. ,,De wetgever heeft in dat verband de schuldigverklaring zonder oplegging van straf aangeduid als een veroordeling «sec» en als een veroordeling zonder meer.” Dit strookt bovendien met de wetsgeschiedenis in verband met de mogelijkheid om op grond van art. 36e lid 1 van het Wetboek van Strafrecht (Sr) het crimineel vermogen af te pakken van degene die is veroordeeld wegens een strafbaar feit. In de memorie van toelichting werd in dat verband opgemerkt dat een schuldigverklaring zonder oplegging van straf zoals bedoeld in artikel 9a Sr een veroordeling is.
Maar wat voor gevolgen heeft deze uitspraak voor Braam? Doordat er tegen het vonnis van het Hof geen beroep in cassatie is ingesteld; is het vonnis hierdoor onherroepelijk geworden. Op sociale media schreef Braam in jubeltoon dat hij conform de uitspraak van het Hof niet veroordeeld is. ,,End of the story!” Op de radio zei hij zelfs dat hij bij een volgende kandidaatstelling voor een ministerpost rustig door de screening komt. ,,Dat is de wet.”
Uiteindelijk is de uitspraak van de Hoge Raad bedoeld om duidelijkheid te krijgen voor toekomstige gevallen. De hogerberoepszaak van Ramon Chong bijvoorbeeld loopt nog. De PNP-coryfee hoopte op een ministerpost in het kabinet-Pisas, maar zijn veroordeling voor ambtelijke corruptie in 2003 blokkeert die benoeming. Hij vindt dat ondanks een veroordeling tot een voorwaardelijke straf van twee maanden zonder gevangenisstraf, taakstraf, boete of stemrechtenbeperking, hij zich bezwaard voelt door een levenslange veroordeling voor een daad uit het verleden, vóór de invoering van de screeningswet.
Overigens hecht de Hoge Raad in het vonnis ook aan justitiële integriteit. Uit de totstandkomingsgeschiedenis van de screeningswet kan namelijk worden afgeleid dat het de wetgever bij de regeling te doen is om de bevordering van de integriteit van het ministersambt in ruime zin. Immers een kandidaat die verdachte is in een lopend strafrechtelijk onderzoek kan ook niet worden voorgedragen voor een ministerpost. Het gaat dan ook niet zozeer om de vraag of de rechter een sanctie aan het door de veroordeelde begane misdrijf heeft verbonden, maar om diens justitiële integriteit en dus daarmee om het gegeven dat door de rechter is vastgesteld dat de veroordeelde zich heeft schuldig gemaakt aan een misdrijf.
